YAZARLAR

WMO: Bu yaz da çok sıcak geçecek!

2020'nin dünyada çok sıcak bir yıl olacağını artık biliyoruz. 2019 yılı dünyada ölçülen ikinci, Türkiye’de dördüncü sıcak yıl olmuştu. 2020 yılının ilk beş ayı en sıcak yıl olan 2016’nın aylarını takip ediyor. ABD’nin Okyanus ve Atmosferik Araştırmalar İdaresi 2020 yılının en sıcak 5 yıldan birisi olacağına kesin gözü ile baktığını açıkladı.

Haziran ayı su baskınları ile boğuştuğumuz bir ay oldu. 60’tan fazla aşırı yağış olayı yaşanmış gibi görünüyor. Meteoroloji kayıtlarında 2000 yılında 25 aşırı yağış olayı yaşandığını düşünürsek 20 yıl sonra geldiğimiz nokta anlaşılacaktır.

Bu yağışlar yaşanırken iklim değişikliğinin sonucu olarak meseleyi görenler bolca konuştu ama iklim değişikliğinin nedenini ortaya koyarak konuşan çok az oldu. Durum böyle olunca olağanüstü olaylar ideolojik olarak olağanlaştı.

Belediye başkanlarımız ise konuyu altyapıya bağladılar. Bu çok normal, elinden çekiç olan birisinin her şeyi çivi görmesi gibi elinde asfalt-beton-hafriyat yeteneği ve buna uygun projelik yapan teknokratları olan belediye başkanları olayı doğal olarak altyapı olarak görecekler. Müteahhitlere iş verme kurumu noktasına indirilen belediyecilik tabii ki üst yapı, daha bunun da üstü bütünsel politika ve çözüm üretme noktasına gelemeyecek gibi görünüyor.

Belediyeler bu noktayı reddedip, soyut bir iklim değişikliği söylemi üretip, iktidara bir adım mesafedeki politikaları sürdürmeye devam ederken, yeni sinyaller çok güçlü geliyor. Hemen başlığımızı burada tekrarlayalım, bu yaz da çok sıcak geçecek. Geçen yıl aynı iddiayı gerekçelendirdiğimizde yazımızın ertesinde sıcaklık rekoru haberi gelmişti. Bu sene üç güçlü sinyal şimdiden geldi.

Birincisi, 2020'nin dünyada çok sıcak bir yıl olacağını artık biliyoruz. 2019 yılı dünyada ölçülen ikinci, Türkiye’de dördüncü sıcak yıl olmuştu. 2020 yılının ilk beş ayı en sıcak yıl olan 2016’nın aylarını takip ediyor. ABD’nin Okyanus ve Atmosferik Araştırmalar İdaresi 2020 yılının en sıcak 5 yıldan birisi olacağına kesin gözü ile baktığını açıkladı.

.

İkincisi, Türkiye’de de bu yıl çok sıcak olacak. Dünya gibi bundan neredeyse eminiz. Son bir yılda milyonlarca ton kömür yakıldı, milyonlarca ton asfalt serildi, beton döküldü. Ülkenin pek çok yerinde devlet eliyle şirketlerin doğayı yok edeceği projelere izin verildi. İşlere halk engel çıkarmasın diye jandarma da yanlarına verildi. Bu kadar kömür yakılmış, asfalt serilmiş, beton dökülmüş ve doğa tahrip edilmişken bu yazın daha sıcak geçmemesini bekleyebilir misiniz?

Üçüncü sinyal ise bunlardan çok daha güçlü. Geçtiğimiz hafta WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü) Türkiye’den bir raporu ana sayfasından duyurdu. “Türkiye’de 117 noktada sıcaklık rekorları kırıldı” başlığı ile duyurdu. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’ne (MGM) dayandırılarak verilen raporda, 16-22 Mayıs tarihlerinde çoğunlukla Türkiye’nin batısında bulunan 35 kentte 117 ölçüm istasyonunda sıcak hava dalgası tespit edildiği, uzun yıllar mayıs ayı sıcaklık rekorlarının kırıldığı açıklanıyordu. Rapora göre Aydın Nazilli’de Mayıs 1945’te ölçülen sıcaklık rekoru 2020 Mayıs’ında kırılmış, 43.2°C ölçülmüştü. Eski rekor 2.5 °C aşılmıştı.

.

HAZİRANDA YAĞDI, MAYISTA YANDI

MGM’nin sayfasından açıkladığı listeye bakıldığında ülkenin rekorlara boğulduğunu görüyoruz. Bu tarihlerde ölçülen sıcaklık rekoru artışı Dalaman’dan gelmiş. Dalaman’da şimdiye kadar ölçülmüş en sıcak Mayıs ayı değeri 38°C idi. Geçtiğimiz Mayıs ayında 43,2°C ölçülerek mevcut rekor 5,2° C yukarı taşınmış.. Ekstrem sıcaklıktaki artış Manavgat’ta 4,6°C, Muğla’da 3,4°C, İzmir’in Akhisar ilçesinde 3, Seferihisar’da ise 2,9°C oldu. İzmir, Manisa ve Aydın’daki bütün istasyonlarda rekorlar birkaç derece yukarı çıkarken, Eskişehir, Afyon, Uşak, Adana gibi pek çok merkez ve ilçelerde de sıcaklık artışı yaşanmış.

Bunlardan en ilginç olanı ise Ünye idi. Ünye’de 30°C olarak ölçülmüş sıcaklık rekoru bu sene 32,3°C’ye çıkarak bölgenin en istisnai yerlerinde biri olmuş.

Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo

PARİS'E GİDELİM Mİ?

Bizim belediyeler hala asfalt-beton-hafriyat ekseninde alt yapı ile uğraşırken Paris Belediye başkanı Anne Hidalgo ise üst yapının da üstünde politika üreterek içimizi serinletiyor. Hidalgo geçen salı günü Paris Manifestosu’nu açıkladı ve seçim hedeflerini Covid-19’u da gören bir şekilde güncelledi.

Plana göre cOVİD-19’u asfalt ve beton için bir fırsat olarak görmeyip doğa ve toplum için bir fırsat olarak görmüş ve kararlar güçlendirilmiş. Bu kararlara göre:

-1973’de çevre yolu olarak yapılan ve şehrin merkezindeki Boulevard Périphérique’ın şeritlerinin azaltılmasına, bu şeritlerine yaya ve bisiklet ulaşımına açılacak.

-Yetmemiş, şehir içi trafik hızı 30 km’ye düşürülmesine karar verilmiş. Böylece bisikletin kullanımı için yola da pek gerek kalmayacak.

-Yol kenarı otoparklarının yarıya düşürülmesine karar verilmiş. Böylece otomobillerin şehir içinde işgal ettikleri alanlar azaltılmış.

-O da yetmemiş, kentin içine yeni bir orman kurulmasına karar vermişler. Orman diyorum, çünkü otomobillerden aldıkları yol ve otoparkları sadece yaya ve bisikletlilere değil, doğaya da açacaklar. 100 bin ağaç yetiştirecekler.

-Ayrıca yayalaştırma da bu kararlar arasında. Sosyal mesafe sağlamak için yapılan “geçici bisiklet yolları” ve “geçici yaya caddeleri” artık kalıcı hale getiriliyor.

Özetle, Paris Belediyesi otomobillere yarayan asfalt yolları kapatıp buraları topluma, yani yayalara, bisikletlere ve doğaya, yani ağaçlara açacaklar.

Mayıs ayında Türkiye sıcaklık rekoru kırdı, haziran ayında bir yılda yaşanan aşırı yağış ve sel felaketinin kat ve kat fazlasını yaşadı. Temmuz ayında ise çok sıcak bir yaz geçirecek. Bunu MGM veriler de fısıldıyor, WMO da söylüyor. Ama içimizi serinletecek güzel haber ise Paris Belediye başkanımız Anne Hidalgo’dan geliyor.


Önder Algedik Kimdir?

Proje yöneticisi, enerji ve iklim uzmanı. Çeşitli sektörlerde proje yöneticiliği yaptıktan sonra son yıllarda iklim değişikliği ve enerji alanında uzman olarak çalışmaktadır. İklim, Enerji, Çevre Sorunları Araştırma Derneği başkanı olup 350ankara.org iklim aktivist grubunun kurucularındandır. Raporlarına ve arşivine http://www.onderalgedik.com/ adresinden ulaşılabilir.