YAZARLAR

Dindar algıda EŞcinsellik terörü(!)

Yalana, sahtekarlığa sığınarak kendilerini gizledikleri takdirde eşcinsellik olgusundan rahatsız olmayacak muhtemelen çoğunluk. Bilakis tarih boyunca görüldüğü üzere biseksüel/lezbiyen davranışlarını, kuytu köşelerde yaşamayı tercih edecek pek çok insan bugün sureta eşcinsel düşmanı geçinerek insan hakları kavramının dini söylemi olan kul hakkına giriyor.

Sahne tozu yutmayı andırıyor hak savunuculuğu. Tiyatrocunun özel yaşamına dair fırtınalar, acı-tatlı gelişmeler oyunu durdurmaz ya. "Show must go on" ruhuyla takip ediliyor gündem. Veya daha yerinde bir ifadeyle değişen gündeme inat, hak ihlallerini teşhir etme işi, savunucunun değişmeyen gündemi. Biraz “takıntılı kişilik” görüntüsüyle biraz kendini tekrar eden yazılarla inadına yaşamak hali sanırım. Bizde malzeme bol oysa değişen gündemde her an yeni ihlaller var. Ancak takıntı bu ya bir konuyu bitirmeden diğerine geçemiyorum. Hatırlanacağı üzere 8 Mart feminist gece yürüyüşüne yönelik saldırılar nedeniyle araya giren Islık ezan ve İslamî feminizme saldırı başlıklı zorunlu yazıdan önce takip ettiğim, sizlerle dertleşircesine yazdığım bir konu vardı. Camilerde kadın düşmanı dua eylemi… Belki biraz lafı fazla uzattığım için belki bir dokun bin ah işit misali çok dertli olduğum için iki yazıda tamamlayamadığım.

Bugün o eylem afişindeki sloganın ikinci kısmıyla aslında sona sakladığım meselenin bam teliyle aynı konuya devam etmek istiyorum. “Eşcinsellik terörü” ifadesi dindarlar arasında sihirli sözcük etkisine sahip çünkü. Açıkça konuşulmayan bazı “cıss” konulardan birisi. Kadın düşmanı olmayanların hatta kadın erkek eşitliğine inananların da dilini ısırırcasına toplumsal cinsiyet rejjmini destekler pozisyon alışına sebep eşcinsellik. Hatta feminizm karşıtlığının gerekçesi olarak sunulan da feministler ile eşcinsel örgütlerin iç içeliği.

Dinbaz tanımının içine yerleştiremediğim pek çok dindar kadın ve erkek var toplumsal cinsiyet eşitliğine karşı çıkan. Kadın düşmanı aile kutsayıcılarının 8 Mart dua eylemini desteklemediği halde kampanya afişindeki “toplumsal cinsiyet eşitliği ve eşcinsellik terörü” ifadesini açıkça reddetmeyen dindarlardan söz ediyorum. Oysa lafa gelince sık tekrarlanır, insanın tenden ibaret olmadığı. Tendeki canda eşitliği kabule yanaşmaları beklenir. Zira toplumsal cinsiyet eşitliği kavramı, biyolojik varlığın ötesindeki insani vasıflardan söz ediyor. Afişte yer alan sloganın ikinci kısmı eşcinselliği, terör ve insanlık suçu ilan ediyordu. Toplumsal cinsiyet eşitliğini ve eşcinsellik olgusunu terör ve insanlık suçu ilan eden zihniyet, İslam’ın yaptığı en önemli devrimi, insanların eşitliği anlayışını suç sayarken İslamcıların sessizce destek vermesi affedilir gibi değil. Batıla bulanmış bu din anlayışına prim verenlere yüksek sesle itiraz şart. Toplumsal cinsiyet eşitliği kavramının eşcinselliğin yaygınlaşmasına, meşrulaşmasına hizmet ettiği iddiasıysa ataerkil ve batıl din yorumlarının uydurma iddiası.

Akademinin toplumsal cinsiyet kavramsallaştırmasından önceki binlerce yıllık eşcinsel varlığını yok sayarak yeni icat edilmiş gibi davranmaları, nasıl isimlendirilir bilmiyorum. Bir yanda “bütün dinlerde günah” derken diğer yanda bütün dinlerin andığı bir olgunun modernitenin icadı sayılması akıl alır gibi değil. İnsana ve inanca dair pek çok konuda “hiç kimse sınanmadığının günahkarı değildir” veya “kimse sınanmadığı günahın masumu değildir” retorikleriyle avunulurken diğer yanda aynı kaldırımda yürümeyecek kadar LGBTİ+ düşmanlığı, inandığı gibi yaşamadığını gösteriyor, dindarın. Hadi düşmanlık ağır kaçtıysa yok sayma diyelim ama o da aynı derecede kusurlu hareket. Sınanmadığı günahın masumu olmadığını idrak etme olgunluğuna erişenlerden eşcinseller için de sosyal hayatta eşitlik talep etmesi beklenir. Şimdi burada sıkça tekrar ettiğim günah inancı da LGBTİ+ bireylerin itirazlarıyla karşılanacak kuşkusuz. Fakat bu da benim inancım ve kimse inanmak zorunda olmadığı gibi ben de inancımı değiştirmek zorunda değilim.. Dindarın eşcinsellikle imtihanı pek çok açıdan nazik konu malum görmezden gelmek ve düşmanlık gibi seçilen kelimeler de ayrı ayrı sorunlar yaratıyor.

LGBTİ bir bireyin kolundaki dövmede "eşitlik" yazıyor...

Dindarlarca bu nazik konu hep üstü kapalı geçilerek ret kolaycılığına saplanılır. Üstelik tarihte ve günümüzde biseksüellerin çokluğu bilinirken LGBTİ+ bireyleri yok saymanın altında da sadece sahtekarlık beklentisinin yattığı söylenebilir. Her gerçek, her yerde söylenmez minvali ilkeler geliştirildiğinden Müslüman kitleler, açık yüreklilikle düşüncelerini ifade etmekten kaçınırlar. Allâh’a kulluk bağının, yeryüzünde bireyin özgür iradesini sınırladığına dair kuvvetli inanışlar vardır. Üstelik ümmet kavramını, tüm Müslümanları içine alan sanal bir siyasal birlik algısına, İslamcılığın kızıl elmasına dönüştürdükleri için bireysel özgürleri inkara yönelme anlayışı çok yaygın. Kısacası hangi siyasal eğilimden olursa olsun günümüz dindarlarının büyük kısmı insanın, günah işleme özgürlüğüyle yaratılarak yeryüzüne gönderildiğini kabule yanaşmaz. İlla ki nizam verme görevini kendi üstüne alacak. Allâh’ın kuluna tanıdığı özgürlüğü, kendi din yorumunun tekeline alarak tek tip Müslüman inşa etmekle vazifeli sayar kendisini. Peygamberlerin dahi sadece cennetle müjdeleyici ve azaptan haberdar edici olduğu ayetlerle açıkça bildirilmiştir. Hal böyleyken peygamberimize verilmeyen yetkinin kendi uhdesinde olduğuna inanmak, günümüz dindarlığının sorunlarından. Böylesine ağır inanç sorunu içeriyor mevcut yaklaşım. Kadınlar gibi eşcinselleri de eril şiddetten, ataerki cinayetlerinden koruma görevini devlete yükleyen İstanbul Sözleşmesine ve 6284 sayılı kanununa itiraz eden kitle karşısında bilinçli dindarların çoğunlukla sessiz kalışı en çok bu açıdan üzücü.

Ezcümle kusurları kendilerini gizlemeyişleri, birçoklarına göre. Seçtikleri hayat tarzını kimlik tanımı olarak sunmak yerine tarih boyunca yapıldığı gibi alenen dile getirmeden yaşasalar, çok kişi itiraz etmeyecek. Sorun olarak görülen kişilerin hissettiği gibi olmak, olduğu gibi görünmek, göründüğü haliyle toplumca kabul edilmek istemeleri. Feminizmin, LGBTİ+ örgütleri içermesi de feminizm karşıtlığının gerekçelerinden. Ataerkinin kurduğu, eşitsiz toplumsal cinsiyet rejimiyle ezilmek istenenlerin biraradalığı şaşırtıcı değil oysa. Elbette eşitlik mücadelesi ataerkiye karşı verilirken ortak politika üretilecek, başka bir ihtimal yok. Feministlerle eşcinseller arasındaki iş birliği ve yakınlık, ortak örgütlenme ve ortaklaşarak politika üretme pratikleri özellikle dindar kadınların eşitlik mücadelesine itiraz edilirken sopa niyetine kullanılıyor.

Eşitlikçi dindar kadınların çoğu kendisini böyle tanımlamasa da açıkça söylemek gerekiyor ki Müslüman feministlere karşı koza dönüşen LGBTİ+ ortak eylemselliği, benzemezlerin birlikteliği olarak isimlendiriliyor. Kafası karışık kadınlar tabiriyle açıklanıyor, yüzeysel bakışla. Ama gerçek öyle değil. Derinde inanılmaz benzerlikler var. Başörtülü kadının özgürlük mücadelesiyle LGBTİ+ haklarının gerekçeleri neredeyse tıpa tıp aynı. Yukarıda yazmıştım tekrar edeyim: Hissettiği gibi olmak, olduğu gibi görünmek, göründüğü haliyle toplumsal kabule erişmek, her iki mücadelenin de duygusal arka planını oluşturuyor. Başörtülü kadınların kamusal alanda özgürlük isterken hissettikleri de böyleydi. Tekrar edeyim hissettiği gibi olmak, olduğu gibi görünmek, göründüğü şekilde toplumsal kabul yaşamak bizim de derdimizdi. Belki bu nedenle seküler feminist örgütlerden bile önce LGBTİ+ aktivistleri desteklemişti, başörtülü kadınların mücadelesini. İnsana ve dünyaya, evrene dair ne var ki birbiriyle alakasız olsun zaten. Feminizm neden eşcinsel örgütleri içeriyor, sorusuyla feminizme ve toplumsal cinsiyet eşitliğine itiraz edenlerin kulağına da küpe olsun. 28 Şubat ve devamında özgürlük mücadelemize, tecrübeyle sabit bu LGBTİ+ desteği. Gerçi “onlar varsa biz imzamızı çekiyoruz” diyen dindar insan hakları savunucuları da hatırlar bu desteği ama yok sayarlar. Özellikle hak savunusunda anlık pozisyon alışların çok derininde içsel bir benzerliğin varlığı pek dile getirilmediği için söylemeden geçmek olmazdı. Ayrıca eşcinselliğin günah kabul edilişine delil olarak sunulan Lût kıssasında lanetlenen, eşcinsellik miydi, zorbalık ve hakim zümrenin güç kullanarak topluma, eşcinselliği dayatması mıydı tartışılır.

Yalana, sahtekarlığa sığınarak kendilerini gizledikleri takdirde eşcinsellik olgusundan rahatsız olmayacak muhtemelen çoğunluk. Bilakis tarih boyunca görüldüğü üzere biseksüel/lezbiyen davranışlarını, kuytu köşelerde yaşamayı tercih edecek pek çok insan bugün sureta eşcinsel düşmanı geçinerek insan hakları kavramının dini söylemi olan kul hakkına giriyor.


Berrin Sönmez Kimdir?

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi mezunu. Aynı üniversitede araştırma görevlisi olarak akademiye geçti. Osmanlı Devleti’nin 1. Dünya Savaşı’na giriş süreci üzerine yüksek lisans tezi yazdı. Halkevi ve kültürel dönüşüm konulu doktora tezini yarıda bırakarak akademiden ayrılıp öğretmenlik yaptı. Daha sonra tekrar akademiye dönerek okutman ve öğretim görevlisi unvanlarıyla lisans ve ön lisans programlarında inkılap tarihi ve kültür tarihi dersleri verdi. 28 Şubat sürecindeki akademik tasfiye ile üniversiteden uzaklaştırıldı. Dönemin keyfi idaresi ve idareye tam bağımlı yargısı, akademik kadroları “rektörün takdir yetkisine” bırakarak tasfiyeleri gerçekleştirdiği ve hak arama yolları yargı kararıyla tıkandığı için açıktan emekli oldu. Sırasıyla Maliye Bakanlığı, Ankara Üniversitesi, Milli Eğitim Bakanlığı ve Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde ortalama dört-beş yıl demir atarak çalışma hayatını tamamladı. Kadın, çocuk, insan hakları, demokrasi ve barış savunucusu, feminist-aktivist Berrin Sönmez’in çeşitli dergilerde makale ve denemeleri yayınlanmıştır.