Yunanistan ve Kıbrıs’ta arpa ve petrol alarmı

DUVAR - Ukrayna krizinin tetiklediği sorunlar geçtiğimiz yıllarda çok ağır bir ekonomik kriz sürecinden geçen iki Avrupa Birliği (AB) üyesi Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti'ni zor durumda bıraktı. Atina ve Lefkoşa, patlak veren yakıt ve gıda krizine önlem almak için harekete geçti. 

Yunanistan medyasına yansıyan son bilgilere göre Başbakan Kiryakos Miçotakis Avrupa Komisyonu'ndan petrol krizinin göğüslenmesi için yardım talep etti. Komisyon Başkanı'na hitaben yazılan bir mektupla Miçotakis AB genelinde hayata geçirilmesi önerilen altı hususu Avrupa gündemine taşıdı. 

MİÇOTAKİS'İN ALTI ÖNERİSİ

Ukrayna’daki savaşla tırmanışa geçen yakıt fiyatları karşısında Miçotakis altı öneri üzerinde yoğunlaşıyor. Atina’nın gündeme taşıdığı ilk öneri, kriz öncesi tarihsel seviyelerdeki yüksek doğal gaz fiyatına referansla AB Menkul Kıymet Transfer Fonu'nun bir tavan fiyatı belirlemesi. İkinci öneri, yakıt fiyatları için AB genelinde gündelik bir fiyat sınırının belirlenmesi. Üçüncü öneri acil durumlarda Menkul Kıymet Transfer Fonunda sabit fiyatların belirlenmesi. Dördüncü öneri, toptan elektrik piyasasında brüt marjda limit konulması fikrini içeriyor. Atina’nın beşinci önerisiyse, acil durum devam ettiği sürece sadece fiziksel yakıt arzının gündeme alınmasıyla ilgili. Yunanistan hükûmeti son olarak, AB doğalgaz piyasasının ABD’ye ve Çin’e açılmasını öneriyor. 

Miçotakis söz konusu önerilerle ilgili olarak "Tüm bu seçenekler, geçmişte istisnaî durumlarda, diğer pazarlarda denge sağlamak amacıyla kullanılan önemli piyasa müdahale araçlarıdır" yorumunda bulundu. Miçotakis'in Brüksel’de yakıt kriziyle ilgili olarak destek talep ettiği esnada 95 oktan benzinin litre fiyatı Atina’da 2 euro bandını geçti. Bazı bölgelerdeyse fiyat 2,5 euro bandına doğru seyir izliyor. 

KIBRIS ARPA VE MISIR STOKLUYOR

Yakıt krizi Kıbrıs’ı da olumsuz etkiliyor. Toplu taşıma sisteminin Avrupa standartlarının altında olduğu adanın AB üyesi Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kontrolü altındaki topraklarda 95 oktan benzinin litre başı fiyatı 1,5 bandına dayanmış durumda. Kriz nedeniyle her gün binlerce Kıbrıs Cumhuriyeti plakalı araç KKTC’ye geçerek daha uygun fiyatlarda yakıt ediniyor. 

Kıbrıs’ın güneyinde Ukrayna krizine paralel olarak temel gıda maddeleriyle ilgili de bazı sorunlar gündeme damgasını vurmaya başlamış durumda. Kıbrıs Cumhuriyeti olası bir gıda krizinin önüne geçmek için toplamda 36 bin ton arpa ve mısır satın alma kararı aldı. 

Tarım Bakanı Kostas Kadis hükümete sunduğu ilgili önerinin ülkenin yeterliliğini korumayı amaçlayan bir ihtiyatî tedbir olduğunu vurgulayarak yeni önlemin maliyetinin 12,5 milyon euro olduğunu açıkladı. 

Kadis, mart ayı sonuna kadar çıkarılacak bir kararnameyle ithalatçıların yüzde 4'lük stratejik rezervi korumakla yükümlü olacağını da belirtti. Bakan, yeni arpa ve mısır rezervinin hayvancılık alanında 15 Nisan'a dek ve un öğütme için 5,5 aya kadar yeterli olacağına inandığını ifade etti.