YAZARLAR

Dış politika ve savunma açmazları

Para diyorsun, kasa boş. Uçak yapalım diyorsun, motoru yok. Uçak gemisi alalım diyorsun, uçak yok. Füze alalım diyorsun, radar yok. Denizde gaz bulayım diyorsun, gemi bakımda. Suriye’ye girelim diyorsun, hem ABD hem Rusya karşında. Sen söyle şimdi Kâmil, ne yaparlar bizi?

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, TSK’nin Fırat’ın doğusuna askeri harekât için tüm hazırlıkların tamam olduğunu ve harekâtın Cumhurbaşkanı uygun gördüğü zaman başlayacağını ama mutlaka yapılacağını ifade etti. ABD ve Rusya müdahalenin kırılgan istikrarı bozacağı görüşünde.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, S-400 pazarlığının tamamlanmış ve Rusya ile karşılıklı imzaların atılmış olduğunu, bu durumdan geri dönüş olmadığını tekraren duyurdu. S-400’ün bu biçimde ülkemizin ulusal hava savunmasına hiçbir katkısı olmayacak.

ABD tarafı yeni, “tatlandırılmış” yani fiyatı düşürülmüş, teslim tarihi yakına çekilmiş, teknoloji transferine kapı aralanmış Patriot ve radarının satış müzakerelerinin Türkiye tarafı reddettiği için durduğunu kaydetti. Çavuşoğlu, “müzakereler iki yıl sonra nihayet başladı” diyor.

ABD Savunma Bakan Vekili Pat Shanahan, Türkiye için S-400’ler ile F-35’lerin birlikte bulunamayacağının altını çizdi. İlk iki F-35’in halen ABD’de süren eğitimlerin ardından Türkiye’ye uçması öngörülen tarih, açıklanan S-400 teslimat tarihi olan temmuz ayından dört ay sonra.

Rolls Royce CEO’su Warren East, Kale Grubu ile birlikte hazırlandıkları yerli TF-X savaş uçağına Türkiye’de jet motoru üretmek ihalesinden çekilme aşamasına geldiklerini belirtti. Bu kararın gerekçeleri olarak, Katarlı ortağıyla birlikte Ethem Sancak’ın BMC şirketinin konsorsiyuma itelenmesi ve teknoloji paylaşımına ilişkin “fikri mülkiyet” anlaşmazlıkları gösteriliyor.

Dünyanın en büyük petrol şirketi Exxon, Kıbrıs adası açıklarındaki Türkiye’nin de tartışma konusu yapmadığı onuncu parselde son yılların en önemli doğal gaz yataklarından birini bulduğunu açıkladı. Exxon’un söz konusu yüklenişindeki ortağı da Qatar Petroleum. Exxon, kamuya açık ABD şirketi ve alanında küresel dev.

Türk Deniz Kuvvetleri, 27 Şubat-8 Mart arasında “Mavi Vatan” adıyla cumhuriyet tarihinin en büyük deniz tatbikatını Karadeniz, Ege ve Akdeniz’de eşzamanlı başlattı. Barbaros Hayreddin sismik araştırma gemisi de Doğu Akdeniz’de, Kıbrıs Adası'nın güneyinde.

Yeni satın alınan Deepsea Metro (adı bilahare “Yavuz” olacak) açık deniz sualtı petrol ve gaz kuyusu açma gemisi halen Yalova’da bakım görmek için sıra bekliyor. Bir yıldan bu yana Malezya’da yatan geminin muhtemelen mayıs ayı başında hazır olması bekleniyor.

Hem gemi yapım hem savunma sanayilerinin tam mesaiyle arkasında olduğu yeni açık deniz vizyonunun kilit taşı TCG Anadolu adıyla faaliyete geçecek “uçak gemisi”. O platformda da kullanılacak olan savaş uçakları F-35’in VSTOL versiyonu F35-B. Diğer bir deyişle F-35 programı olmadan TCG Anadolu da hedeflenen vizyona katkı sunamayacak.

Bu arada, ABD Genelkurmayı sosyal paylaşım sitesi Twitter’daki fonunu MSB Akar ve Genelkurmay Başkanı Org. Güler’in Pentagon ziyaretindeki fotoya ayırırken, İçişleri Bakanı Soylu ABD’nin PKK’yle işbirliğine dair gün geçmiyor ki açıklama yapmasın.

Son olarak, ABD Suriye Özel Temsilcisi Jim Jeffrey yeniden Ankara’ya geldi. Bay Jeffrey, gol atamasa da, defansın gerisine yaptığı boş koşularla, rakip savunmayı yıpratmasıyla tanınan bir isim: Ona belki Fırat’ın doğusu konusunda “diplomasinin genel müdürü” diyebiliriz.

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ise Soçi’de kabul edilen Idlip Mutabakat Muhtırasının gereklerinin yerine getirilmediğini anımsattı. Aynı vurguyu, tabiatıyla bir başka biçimde, yeni BMÖT Geir Pedersen (Norveçli) de ilk BMGK sunumunda yaptı ve söz konusu muhtıranın tam anlamıyla uygulanmasının öneminin altını çizdi.

Ve tüm bunlar olurken, ülkemizin ekonomisi stagflasyon koşullarında durmadan küçülüyor. Yani, artan hızla fakirleşiyoruz, sorunlarımız müzminleşiyor, akıl sağlığımızı korumamız günbegün güçleşiyor. Zor tercihler kullanmak durumundayız.

Yukarıda saydıklarımın hepsinin birbirlerine ne şekilde bağlandığını siz kendiniz de görebilirsiniz. Yukarıda saydıklarımın hepsinin ne denli yüksek maliyet gerektiren işler olduklarını da siz kendiniz değerlendirebilirsiniz. Öyleyse bu defa ben düşüncemi söylemeyeyim, siz söyleyin: Nasıl olacak?

Usta oyuncu Erkan Can’ın “Gemide” filmindeki ünlü sahnesine öykünerek açıklama yapmayı deneyelim: Para diyorsun, kasa boş. Uçak yapalım diyorsun, motoru yok. Uçak gemisi alalım diyorsun, uçak yok. Füze alalım diyorsun, radar yok. Denizde gaz bulayım diyorsun, gemi bakımda. Suriye’ye girelim diyorsun, hem ABD hem Rusya karşında. Sen söyle şimdi Kâmil, ne yaparlar bizi?


Aydın Selcen Kimdir?

1969 İstanbul doğumlu ve Saint Joseph Lisesi ile Marmara Üniversitesi İngilizce Uluslararası İlişkiler Bölümü mezunudur. 1992-2013 arasında Dışişleri Bakanlığı'nda meslek memuru olarak çeşitli görevlerde bulundu. Son olarak 2010-13 tarihleri arasında Erbil Başkonsolosluğu görevinde bulundu. Merkeze döndüğü gün "memuriyetten istifa etti." Genel Energy petrol şirketinde bir buçuk yıl siyasi danışmanlık yaptı. 2015'den beri bağımsız olarak özellikle Irak ve Suriye konularında yazıyor. Galatasaray kongre üyesidir. Alaz adında bir kızı var.