Mezopotamya Dans'dan 'Dengbêjlerin Sesi İle' geliyor

Mustafa Zengin

DUVAR - Dengbêjlik sözlü Kürt kültürü ve edebiyatının mihenk taşlarından kabul edilir. Bir nevi Kutsal Kitap'taki "Önce söz vardı" deyişinin tecessüm etmiş ve yıllarca tecrübe edilmiş halidir, dengbêjlik. Yıllarca uzun kış gecelerinde dinleyicilerin yüreğini ısıtan dengbêjlik, bu kez Mezopotamya Dans Topluluğu tarafından sahnelenecek olan "Bi Dengê Dengbêjan" (Dengbêjlerin Sesi İle) isimli dans gösterisiyle karşımıza çıkıyor.

Gösteri, 15 Mart tarihinde saat 19.00'da Kadıköy Emek Tiyatrosu'nda sahnelenecek. 15 Mart önemli bir gün, çünkü Mezopotamya Dans Topluluğu o gün bu gösteri ile 15. yılını da kutlayacak. Dengbêjliğe beden olacak gösteri, aynı zamanda dengbêjlik ruhu ile sahnede olacak. Gösteri ile bedene kavuşacak dengbêjler ise, geleneğin unutulmaz isimlerinden Şakiro, Meryem Xan ve Sûsika Simo olacak.

.

Koreografisi Yeşim Coşkun tarafından yapılan "Bi Dengê Dengbêjan" isimli gösteride, yaratım ve performanslarıyla Nazlı Durak, Serhat Kural, Yeşim Coşkun gibi isimler sahnede yer alacak. Gösterinin afiş tasarımını Roni Ekinci üstlenirken, müziklerin düzenlemesi ise Ümit Uçar'a ait. Gösteri ile ilgili Gazete Duvar'a konuşan Serhat Kural, "15. yılımıza girerken Kürt sözlü kültürünün en önemli ayağı olan dengbêjlerin sesini duymak, dans etmek ve duyurmak gibi bir sorumlulukla karşı karşıya olduğumuzu hissettik" ifadelerini kullandı.

AMAÇ DUYURMAK VE SAHİPLENDİRMEK

15 yıldır Mezopotamya Dans olarak Mezopotamya'daki destanları, mitleri, yaşanan toplumsal meseleleri ve önemli kişilerin portrelerini sahneye taşıdıklarını belirten Kural, "Bi Dengê Dengbêjan" projesi için şunları söyledi: "Uzun zamandır Yeşim Coşkun’un üzerinde düşündüğü bu fikri hayata geçirmiş olduk. Dengbêjler genellikle trajik konuları içeren olayları seslendirirler. Bu bir yakarıştır aslında. Bu yakarışın ifade ettikleri son derece derin ve acılarla dolu meseleler. Bu trajediden de en çok kadınlar, çocuklar ve gençler nasibini almıştır. Bazen kendi aşklarının peşinden giderken hayatlarına mal olmuş olaylarda, bazen de aşiretler arasında yaşanan olaylarda kadınlar en büyük mağdur olmuşlardır. Bunlar, gençlerin de hayatına mal olmuş olaylar aynı zamanda."

Dengbêjlerin geçmiş ile bugün, aynı zamanda da bugün ile gelecek arasındaki köprü rolüne dikkat çeken Kural, "Eski kültürel mirasın bugüne gelmesindeki en büyük rol onlara aittir. Bu nedenle projemiz, bu tür kültürel motifleri ve mirasları adeta yutan bu modern çağda dengbêjlikle bir omuz omuza verme, dengbêjliği sahiplenme ve daha fazla yayma, duyurma misyonu olarak da anlaşılabilir" diye konuştu.

Mezopotamya Dans Topluluğu  

Topluluk, 15 Mart 2005 yılında Serhat Kural ve Yeşim Coşkun öncülüğünde Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) bünyesinde kuruldu. Şimdiye kadar toplumsal sorunları, mitleri, soykırımları, biyografik çalışmaları konu alan birçok farklı gösteri sahneledi. Proje bazlı farklı dansçılarla da sahneyi paylaşan topluluk, bugün Serhat Kural, Yeşim Coşkun ve İsmet Köroğlu ile yoluna devam ediyor.

Topluluk "Leyla" ve "Hêk" projeleri ile 2019 yılının Ağustos ayında New York'ta düzenlenen 38’inci Battery Dance Festivali’ne katılmıştı. Ayrıca "La Loba", "Navber" (Ara, 2005), "Bê Zeman û Bê Ziman" (Zamansız Ve Dilsiz, 2006), "Sînor" (Sınır, 2008), “Destana Kawayê Hesinkar” (Demirci Kawa Destanı, 2009), “4kapı 40makam” (2011), “Jenosit” (2012), “Leyla” (2015) gibi gösteriler de topluluğun birçok sahnede sergilediği projelerden.

.