Koza Altın’dan bir yılda ikinci ÇED başvurusu

Pelin Akdemir

BURSA - Bursa’nın Orhaneli ilçesi Söğüt ve Akalan köylerinde geçen yıl ekim ayında altın-gümüş madeni için ÇED süreci başlatan Koza Altın şirketi, 16,85 hektarlık alan için Ağustos 2023’te yeniden ÇED başvurusunda bulundu. Maden ocağına tepki gösteren köylüler, “Köy olarak karşıyız. Doğamızı bozdurmamak için elimizden geleni yapacağız” diyor.

1 TONDAN 1 GRAM ALTIN, 3 GRAM GÜMÜŞ ÇIKARILACAK

Koza Altın şirketi, 6 Ekim 2022’de Söğüt köyü civarındaki 14,60 hektarlık alan için, 11 Ekim 2022’de Akalan Köyü civarındaki 21,73 hektarlık alan için ÇED sürecini başlatmıştı. Şirket, 10 Ağustos 2023’de yeniden 16,85 hektarlık proje alanında ‘Altın-Gümüş Madeni Açık Ocak İşletmesi’ için ÇED başvurusunda bulundu. Şahıs ve orman arazilerinin yer aldığı proje alanı, Akalan, Söğüt, Eskidanişment ve Karaoğlanlar köylerinin arasında bulunuyor.

Projede ön görülen süre 3 yıl. 3 yılda toplamda 290 bin 250 ton cevher, 375 bin 528 ton pasa çıkması planlanıyor. 1 tondan 1 gram altın, 3 gram gümüş cevheri çıkarılması öngörülüyor. Proje kapsamında herhangi bir zenginleştirme tesisi kurulmayacağı, Koza Altın İşletmeleri A.Ş. bünyesinde yer alan İzmir’in Bergama ilçesindeki Ovacık Altın Madeni’ne sevk edileceği belirtiliyor.

‘DOĞAMIZI BOZDURMAYACAĞIZ’

Geçim kaynakları tarım ve hayvancılık olan Akalan ve Söğüt köyü muhtarları ve köylüler, köy topraklarını ve su kaynaklarını etkileyeceği gerekçesiyle maden ocağına karşı çıkıyor. 2015 yılından beri maden şirketinin köye gelip ocak açmak istediğini anlatan Akalan köyü muhtarı Hüseyin Yılmaz, “Bizim köyümüz Orhaneli’nin en üretken köylerinden biri. Biz köy olarak karşıyız. Doğamızı bozdurmayacağız. Hiçbir tür madencilik köyümüzde istemiyoruz. Bunun içinde elimizden gelen her şeyi, her zaman yapacağız. Bunun da devlet tarafından göz önünde bulundurulup bu tür şeylere izin vermemesini istiyoruz” diye konuştu.

Köyün sulama göletinin yakınındaki alanda ÇED için başvuru yapıldığını söyleyen Yılmaz, “İçme suyunu, sulama barajını etkileyecek. Tarım ve hayvancılıkla geçiniyoruz. 20-30 tane pazarcı var. Maden ocağını yaptırmamak için elimizden gelen gayreti göstereceğiz” dedi.

‘PARAYLA PULLA İŞİMİZ YOK BİZİM’

Köylülerden Erol Bayındır, “Biz bu topraklarımızın, bu arazimizin güzelliğini hiçbir zaman bozdurmayız. Bizi öldürürler. O zaman giderler, yaparlar. Yoksa mümkün değil. Bizden izin yok. Bu araziden karnımızı doyuruyoruz. Bu köyün göçü de yok, gençlerimiz de burada yaşıyor” diye konuştu.

Siyanürle altın madeni çıkarmanın örneklerini gördüklerini söyleyen Bayındır, “Bununla ilgili ‘bana faydası var’ diyeni duymadım. Bunun zararı var. Benim 100 dönüm arazim var. Benim arazime sakın ola değmesin. Parayla pulla işimiz yok bizim. Kendi bahçemizden biz karnımızı doyuruyoruz. Ama arazimize bu izini asla vermeyiz” ifadelerini kullandı.  

‘GEREKİRSE SABAHA KADAR NÖBET TUTACAĞIZ’

Köydeki halk olarak maden ocağını istemediklerini söyleyen Söğüt köyü muhtarı Yaşar Aydemir, şöyle konuştu: “Dedelerimizden kalan yerleri teslim etmek istemiyoruz. Dedelerimiz bize nasıl bıraktıysa, biz de toprağı çocuklarımıza emanet bırakmak istiyoruz. Biz karşıyız bu işe. Gelmesinler bizden tarafa. Bu doğayı onlara öldürtmeyeceğiz. Gerekirse sabah kadar nöbet tutacağız. Göletimiz var. Göletimize döküm sahası yapıyor. Bu gölet kirlendikten sonra burada yaşam zaten ölür.”

‘İLERİKİ DÖNEMDE ZENGİNLEŞTİRME TESİSİ YAPACAKLARDIR’

Bursa Su Kolektifi’nden Caner Gökbayrak, Akalan ve Söğüt köyüne giderek köylülerle görüştüklerini, köylülerin maden ocağını istemediklerini söyledi. Gökbayrak, şirketin 2022’deki başvurusunun yanında bulunan bir alana ağustos ayında ÇED başvurusu yaptığını anlattı: “Maden ruhsat alanları, beş köyü içine alacak bir büyüklüğe sahip. Şirket, toprağın Bergama Ovacık’a taşınacağını söylüyor. Bunun karlı olmasını beklemek makul değil. İleriki bir dönemde burada da bir zenginleştirme tesisi yapacaklardır. Eğer zenginleştirme tesisi de yaparlarsa buradaki suların, kentin içme suyunun karşılandığı Doğancı Barajı’na akması söz konusu. Bu da barajın ve kentin içme suyunun kirleneceği anlamına gelir.”