SEGBİS istisnaydı kural oldu

ANKARA - Tutukluların cezaevinden duruşmalara video konferans yöntemiyle katılmalarına olanak tanıyan Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) 2013 yılında faaliyete geçti.

"Şüpheli veya sanığın derhal yetkili makam huzuruna çıkarılabilmesi", “yol tutuklaması” olarak nitelendirilen "hızlıca ifade alma yoluyla daha fazla hürriyetten yoksun kalınmasının engellenmesi" gibi amaçlarla getirilen sistem uzak bir cezaevinde bulunan şüpheli veya sanığın mahkemeye getirilmeden dinlenmesine olanak sağlıyor. Ancak “yargılamaları kolaylaştırmak ve hızlandırmak” için faaliyete geçen SEGBİS bir süre sonra çok yaygın şekilde kullanılmaya başlandı. Teknik olarak yetkili makam önüne getirilmesinde hiçbir zorluk olmayan şüpheli veya sanığın, üstelik duruşmaya giderek savunma yapma isteklerine karşın sistem “zorunlu” bir uygulamaya dönüşünce konu Yargıtay’a taşındı. Yargıtay’dan da “savunma haklarının kısıtlanması” nedeniyle bazı bozma kararları çıktı.

SEGBİS’e dair eleştirilerden biri de uygulamada yaşanan teknik sorunlar. SEGBİS yöntemi kullanılırken, teknik aksaklıklar nedeniyle duruşma salonu ile tutuklunun bulunduğu yer arasında ses ve görüntü bağlantısında kopukluk, ses iletiminde zorluk yaşanması, sanık beyanlarının mahkeme heyeti, diğer sanıklar ve duruşma tutanağını düzenleyen katip tarafından anlaşılamaz derecede karışık iletilmesi yönünde çok sayıda şikayet ortaya çıktı.

ÖZEL'DEN ADALET BAKANINA SEGBİS SORULARI

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel tüm bu sorunları yazılı bir önerge ile Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e sordu. Bakan Gül, SEGBİS ile duruşmaya katılmayı reddetmesine karşın kaç kişinin bu yöntemle duruşmaya katılımının sağlandığı, bu konuyla ilgili Bakanlığa gelen şikayetlerin sayısı ve SEGBİS’te bugüne kadar kaç kez arıza yaşandığı gibi çok sayıda soruyu yanıtlamadı. Türkiye’deki SEGBİS ile ilgili mevzuat hakkında bilgi veren Bakan Gül, farklılıklar taşısa da İtalya, İsveç, ABD, Belçika, Hollanda, Almanya, Kanada, Avusturya, İsviçre, Avustralya ve Fransa’nın video konferans ve kayıt sistemi kullandığını açıkladı.

555 SEGBİS VAR, 280 SEGBİS DAHA ALINDI

Bakan Gül’ün verdiği bilgiye göre 25 Şubat 2019 itibariyle ülke genelinde 266 cezaevinde 555 SEGBİS cihazı kuruldu. 2018 yılında alınan 280 cihazın da yeni açılan ve cihazı olmayan cezaevlerine kurulumları için planlamalar yapılmaya başlandı.

MALİYET 90 MİLYON, TASSARRUF 11.6 MİLYAR TL

SEGBİS projesinin toplam maliyetinin 90 milyon 410 bin 546 TL olduğunu açıklayan Bakan Gül’ün verdiği bilgiye göre, yapılan araştırmalardan, ceza infaz kurumlarından mahkemelere yapılmayan sevkler sebebiyle 2013 ila 2019 yılları arasında 28 Şubat 2019 tarihi itibarıyla 11 milyar 674 milyon 541 bin 630 TL tasarruf edildi.

6 YILDA 1 MİLYON 177 BİN SEGBİS BAĞLANTISI

Adalet Bakanlığının Bilgi İşlem Genel Müdürlüğü SEGBİS Şubesi masasınca cihazların uzaktan erişim ile idamesinin sağlandığını kaydeden Bakan Gül, arıza sayısını vermedi ama arıza durumunda müdahale edildiğini, donanımsal arıza durumlarında ise hızlı bir şekilde yedek parça gönderildiğini söyledi.

Bakan Gül’ün verdiği bilgiye göre, SEGBİS’in kullanılmaya başlandığı 2013 yılından itibaren duruşma salonları ile ceza infaz kurumları arasında 28 Şubat 2019 itibarıyla 1 milyon 177 bin 778 görüşme yapıldı. Bakan Gül, SEGBİS’in zorunluluk ve dayatma yolu ile kullanıldığına dair Bakanlığa iletilen herhangi bir şikayet bulunmadığını söyledi. (DUVAR)