Dr. Ferhat Çıra'ya intihal suçlaması: 'Atıf hatası yaptım'
Bilim dünyasının önde gelen yayın kuruluşlarından Elsevier, akademisyen Ferhat Çıra’nın makalesini, intihal yaptığı gerekçesiyle geri çekti. Çıra ise intihal değil atıf hatası yaptığını öne sürüyor.
DUVAR - Harran Üniversitesi’nde görev yapan Dr. Ferhat Çıra, 2018 yılının Eylül ayında “Detection of eccentricity fault based on vibration in the PMSM” başlıklı makaleyi, uluslararası alanda bilim yayıncılığı yapan hakemli dergi Results in Physics’e sundu. Derginin editörleri, intihal yapıldığı sonucuna vararak makalenin geri çekilmesine karar verdi. Web sitesi aracılığıyla bir açıklama yayımlayan kurum, söz konusu makalenin Kuzey Koreli bilim insanları Doo-Young Kim, Dae-Kee Kim, Hyeon-Jin Park, and Jung-Pyo Hong tarafından yazılan başka bir makalenin intihali olduğunu belirtti. Öte yandan açıklamada, makalenin orjinalinin Dr. Çıra’nın hakemlik yaptığı bir yayına iletildiği ve Çıra’nın makaleyi yetersiz bularak reddedilmesini önerdikten sonra aynı bilgileri kendi makalesinde kullandığı ifade edildi.
‘YALNIZCA BENİM DEĞERLENDİRMEMLE REDDEDİLMEDİ’
İddiaları sormak için ulaştığımız Dr. Ferhat Çıra, Science Direct Platformu’nun duyurduğu intihal açıklamasının gerçek dışı olduğunu söylüyor: “2017 yılının sonunda tarafıma gelen hakemlik daveti üzerine Koreli ekibin makalesini değerlendirdim ve makaleyi içerik yönünden zayıf olduğundan reddettim. Ancak bu tür makaleler en az 4 hakeme gönderilir, bunların çoğunluğu reddederse editör makaleye ret kararı verir. Yani yalnızca benim değerlendirmem sonucunda reddedilmiş değil makale.”
Çıra, makalede kullandığı formülleri hakemliğini yapıp reddettiği makaleden değil, aynı yazarın – Doç. Dr. Doo Young Kim- daha önce yayımlanmış başka makalelerinden aldığını anlatıyor:
“O dönem doktorasını henüz yeni bitirmiş bir araştırmacıydım ve basılan ve yayınlanan makalemi incelerken formüllere atıf verirken hata yapmış olduğumu farkettim. Çünkü bilimsel yazım kuralları gereği bir kaynaktan kaç tane alıntı yaptıysanız o kadar sayıda kaynağa atıf yapmalısınız. Oysa ben kullandığım formüllerden sadece paragraf sonuna atıf yapıp yayını kaynak göstermişim. Bu atıf hatasını farkettiğimde dergiye e-mail atarak yayında ciddi hatalar olduğunu farkettiğimi ve yayını geri çekmek istediğime dair birkaç email attım. Ancak dergi makalenin yayınlandığını ve geri çekemeyeceklerini bildirdi. Yani aslında yaptığım atıf hatasını dergiye bildirmekle ben kendimi ihbar etmiş oldum. Aksi halde bunu anlamalarının mümkünatı yoktu. Burada kendi kendimi ihbar ettiğim için zaten konu absürdleşti. İnsan intihal yaptığı hele ki kopyalama yaptığı bir yazara atıf yapar mı?”
Akademik veri tabanı platformu Elsevier’in duyurusu sonrasında, Harran Üniversitesi Dr. Ferhat Çıra hakkında disiplin soruşturması başlattı. “Komisyona tüm bilgi, belge, mailleri ibraz edip savunmamı yaptım sonuçlandığında aklanacağımı düşünüyorum” diyen Çıra, “Yaptığım atıf hatasını kabul ediyorum ancak bu tecrübesizlik ve dikkatsizlik sonucu olmuş birşey. Asla başka bir yayını kopyalayıp yayınlama diye bir durum söz konusu değildir” diyor.
Öte yandan Çıra, bu konu üzerinden hedef alındığını hakaret ve sosyal lince maruz kaldığını belirterek, “yanıltıcı” haber yapan medya kurumları hakkında suç duyurusunda bulunmayı düşündüğünü belirtiyor.
BOĞAZİÇİ ARAŞTIRMASI: TEZLERİN YÜZDE 34’ÜNDE AĞIR İNTİHAL VAR
Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Politikaları Araştırma ve Uygulama Merkezi (BEPAM) tarafından 2007-2016 yılları arasında yapılan araştırmaya göre, Türkiye’deki yüksek lisans ve doktora tezlerinin yüzde 34’ünde ağır intihal bulunuyor. Özel üniversitelerde intihal oranı yüzde 46 iken aynı oran kamu üniversitelerinde yüzde 31 olarak belirtiliyor.