Depremzedeler evini kendi yapıyor: ‘Bir kışı daha çadırda geçiremem’

Burcu Özkaya Günaydın

HATAY - 6 Şubat ve 20 Şubat depremleriyle büyük yıkım yaşayan, bazı bölgeleri yerle bir olan Hatay’da, depremzedeler yıkılan evlerinin yerine kendi imkânları ile ev yapmaya başladı.

Zorlu koşullarda çadırda ya da konteynerde yaşayan depremzedeler, bir kışı daha çadırda geçirmek istemediklerini söylüyorlar. Mimarlar Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Özçelik, konut yapımı ile ilgili 6 aydır ciddi bir ilerlememe olmaması nedeniyle depremzedelerin sabrının kalmadığını vurgularken kontrolsüz yapılaşmanın olumsuz sonuçlar doğurabileceğini belirtti.

BETON DÖKÜLDÜ, PARA OLURSA EV BİTECEK

Gül Zencir, Hatay’ın Defne ilçesi Çekmece Mezarlığı bölgesinde eşi, kayınvalidesi, kayınbabası ve çocuklarıyla çadırda yaşıyor. Çadırda yaşayanların sorunlarının başında kışın soğuk hava yazın da haşere geliyor. Örneğin; Zencir’in çadırının hemen yanına her gün gelip giden bir yılan var. 'Bir kışı daha çadırda geçirecek takatim ve psikolojim yok' diyen Zencir, yıkılan evinin arsasına beton döktürüp, ‘ytong’ adı verilen hafif tuğladan bir ev yapmaya başladı. Evin ne zaman biteceği sorusuna “Para oldukça yapıyoruz, o yüzden ne kadar zamanda biter bilemiyorum. Betonu döktük, bekliyoruz şu an” yanıtını verdi.

Gül Zencir’in eşi Ali Zencir, ytongun sıkıştırılmış gaz olduğunu ve sağlıklı olduğunu belirtti. Ali Zencir, şimdiye kadar kaba inşaat için 250 bin TL harcadıklarını ev bittiğinde 800 bin TL’ye mal etmiş olacaklarını ifade etti.

‘2 AY SONRA HAVALAR SOĞUYACAK’

Devlet, hak sahipliği başvurusu yapan ailelere yerinde dönüşüm kapsamında 250-500 bin TL hibe sağlıyor. Beton eve 1 milyon, hazır ve ytongtan yapılan eve 500 bin TL ödeme çıkıyor.

Zencir ailesi hak sahipliğine başvuru yapmadı. Paranın doğrudan ailelere verilmediğini, mühendisle anlaşılıp, ödeneğin mühendisin hesabına yattığını söyleyen Gül Zencir, “Şu an komşularım o hibeyi bekliyor. Ne zaman yatacak belli değil. Kışın ortasında da yatabilir. 2 ay sonra havalar soğuyacak, onu bekleyecek vaktimiz yok. Evimizi kendi paramızla yapıyoruz. Diyelim AFAD’a başvuru yaptık, bize ‘2 ay sonra ödeme çıkacak’ deseler biz ona göre davranırız. Kimsenin bir bilgilendirme yaptığı da yok” diye konuştu.

‘YTONGTAN YAPILAN EVE GÜVENİYORUM’

Depremden önce Defne ilçesi Çekmece Mahallesi’nde oturan Gönül Kavuk, evi yıkılınca daha kırsalda yer alan Toygarlı Mahallesi’ndeki akrabalarının yanına taşındı. Toygarlı’da parseli olan Kavuk, buraya ytongtan ev yaptırdı. Kavuk’un evinin kaba inşaatı bitti, içinin yapımı ise devam ediyor. Çadırın kışın çok soğuk, yazın çok sıcak olduğu için daha fazla çadırda kalmak istemediğini aktaran Kavuk, elinde hangi imkan varsa ev yapmak için kullanıyor. Kavuk’un evi 800 bin TL’ye mal oluyor. Fakat bu rakamın içinde kalorifer tesisatı, mantolama, su kanalizasyon gibi altyapı işleri yok. Herhangi bir mühendislik hizmeti almadığını, zemininin sağlamlığına dair bilgisi olmadığını söyleyen Kavuk, “Kardeşimin evi çok iyi durumda, ona güvenerek iyi bir yöntem olduğunu düşündük. Ytong beton, tuğla gibi değil, yıkılsa da öldürücü zarar vermez. O yüzden içim daha rahat” dedi.

ZEMİNİ SIVILAŞAN ODABAŞI’NDA YAPILAŞMA BAŞLADI

Hatay’ın Antakya ilçesine bağlı Odabaşı Mahallesi, depremde en büyük hasarın yaşandığı mahalle oldu. Deprem esnasında zemini sıvılaşan mahallede yapılaşma başladı. Bu nedenle Mimarlar Odası, Odabaşı’nın zemininin işin uzmanı bir ekip tarafından detaylıca incelenmesini talep ediyor.

Odabaşı’nda prefabrik de olsa yapılaşmanın doğru olmadığını ifade eden Mimarlar Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Özçelik, Odabaşı’nda sıvılaşmanın yanı sıra birden çok sorun olduğunu, buradaki yıkımın sebeplerine dair inceleme yapılmadan yapılaşmaya müsaade edilmemesi gerektiğini belirtti.

Özçelik, “İki ay önce Hatay Büyükşehir Belediyesi, geçici yapılaşmaya dair bir yönetmelik çıkardı. Ytongtan, çelik konstrüksiyon ya da prefabrik yapılar için çıkarılan yönetmeliğe uyan yok. Bu yapıları kontrol edecek bir güç, mekanizma da yok. 7 aydır dışarıda yaşayan insanlar da bir an önce eve geçmek istiyor. Hiçbir yerde müsaade edilmez ama Odabaşı gibi bir yere hiç izin verilmemeli” dedi.

YTONG NEDİR?

Ytong, inşaat dilinde gazbeton yapı malzemesi olarak geçiyor. Hacminin yüzde 84’ü kuru hava gözeneklerinden oluşur. Diğer yapı malzemelerine göre (tuğla, beton) epey hafif. Bünyesindeki hava boşlukları geçirimsiz olduğundan dolayı ısı ve ses yalıtımı yüksek.