Seyyanen zam, emeklinin kök maaşına yapılmalı
Emeklilerin maaş zammını da içeren torba yasanın bugün Mecliste görüşülmesi bekleniyor. Yasa teklifinde yer alan ve memurların aylıklarına yapılan 8 bin 77 TL’lik seyyanen zammın emeklilerin kök maaşlarına yansıtılması gerekir. AKP ise, kök maaşlara yapılmaksızın ortalama emekli aylığını asgari ücrete yaklaştıran bir zammı gündeme getirebilir.
Memur maaşlarıyla emeklilere yapılacak zammı içeren torba yasanın bugün TBMM’de görüşülmesi bekleniyor. Yasa teklifi, dün Meclis’te görüşülecekti ancak bugüne kaldı.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, dün parti grubunda yaptığı konuşmada, “Emeklilerimize yapılan yüzde 25'lik maaş artışı, gördüğümüz kadarıyla makul ve yeterli bulunmamıştır.” dedi. Bahçeli, “8 bin 77 liralık seyyanen artışın kök ücrete aynısıyla emekli maaşlarına yansıtılması beklentimiz ve talebimizdir.” ifadelerini kullandı.
Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçen yasa metninde, en düşük memur aylığı 22 bin liraya yükseltilirken memur, işçi ve Bağ-Kur emekli aylıklarına da yüzde 25 oranında bir zam yapılması öngörülüyor.
Bu yüzde 25’lik zam, memur emeklileri için yüzde 17.55’lik enflasyon farkının üzerine yüzde 7.45’lik bir refah payının eklenmesiyle mümkün olacak. Öte yandan SSK ve Bağ-Kur emeklileri için de yüzde 19.77’lik enflasyon farkının üzerine yüzde 5.23’lük bir refah payının eklenmesiyle gerçekleşecek.
YÜZDE 25’LİK ZAMMA BÜYÜK TEPKİ
Gerek emekliler, gerek muhalefet ve gerekse de son olarak MHP lideri Bahçeli’nin itirazı üzerine yasa teklifinin Meclis’te görüşülmesi, bir gün ertelendi. Komisyondan geçen yasa teklifine göre, emekli aylıklarına yapılacak yüzde 25’lik zam, “kök maaş” üzerinden uygulanacak.
Yani, bu durumda, örneğin 6 bin lira “kök maaş” alan emeklilere yüzde 25 zam yapıldığı zaman aylığı 7 bin 500 TL’ye çıkıyor. Zaten en düşük emekli aylığı da Hazine’nin desteği ile 7.500 TL. Bu durumda 6 bin lira emekli aylığı alan emeklilere sıfır zam yapılmış oluyor.
“Kök maaşı”, 6 bin TL’nin üzerinde olanların ise emekli aylıkları biraz artmış olacak, yine 16 milyon dolayındaki emeklinin büyük bir bölümünün aylıkları 11 bin 402 TL’lik asgari ücretin altında kalmış bulunacak.
MUTLAKA KÖK MAAŞA EKLENMELİ
Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Başkanı Kazım Ergün de, AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine yükseltilmesi ve aylıklara seyyanen 4 bin lira iyileştirme yapılması talebiyle bir mektup göndermişti.
Yani emekli dernekleri, “kök maaşa” seyyanen bir zam yapılmasını talep ediyor. Bahçeli de, memurlara yapıldığı gibi 8 bin 77 TL’lik seyyanen zammın emeklilerin kök maaşına eklenmesi talebini gündeme getirdi.
AKP Grup Başkanvekili Abdullah Güler, Bahçeli’nin önerisini üzerine “Mümkündür, çabamız olacaktır. Ancak bütçe imkanları dediğimiz denge var” diye konuştu. Bu çerçevede AKP’nin emekli aylıklarına yapılacak seyyanen zammın, kök maaşlara eklenmesi yönünde bir girişimi bulunmuyor.
Seyyanen zammın kök maaşlara eklenmesi halinde daha sonraki dönemlerde yapılacak artışların bütçeye “külfet” getireceği öne sürülerek AKP’nin bu öneriye “sıcak” bakmayacağı ifade edilebilir.
Zaten emekli dernekleri de, seyyanen zammın emekli maaşlarını en azından asgari ücret seviyesine getirmesini talep etmektedirler. Bu durumda, en düşük emekli aylığı olan 7 bin 500 TL’nin asgari ücrete yaklaştırılması ve daha doğrusu ortalama emekli aylıklarının asgari ücret düzeyine getirilmesini öngören bir yasal düzenleme yapılabilir.
EMEKLİLERİN ÖRGÜTSÜZLÜĞÜ
Öte yandan Prof. Dr. Oğuz Oyan, dün akşam Tele-1 televizyonunda yaptığı konuşmada, emeklilerin daha az örgütlü olması nedeniyle güçlü bir konumda olmadıklarını söyledi.
Oğuz Oyan, “Oysa memurlar, daha örgütlü ve toplu sözleşme yoluyla ücretlerini belirleme konusunda belli müdahaleler yapabiliyorlar. AKP de, emeklilerin aylıklarını daha düşük tutarken memurlara örgütlü oldukları için biraz daha fazla ücret artışı yapmış olabilir” dedi.
Prof. Oyan, “Keza AKP, emeklilerin önemli bir bölümünden oy alamadığı için de onların aylıklarını düşük tutmuş olabilir” diye konuştu.
BÖLÜŞÜMDEKİ ADALETSİZLİK
Profesör Oyan’ın dikkat çektiği diğer bir nokta da, gelir adaletsizliği ve bölüşümü konusu oldu. Oyan, “2022 itibariyle tüm çalışanlar, milli gelirden yüzde 26 oranında bir pay alırken gelir vergisinin yüzde 85’ini ödüyorlar. Ayrıca yine çalışanlar ve emekliler, dolaylı vergi yoluyla da devlet gelirlerine büyük katkı sağlıyorlar” diye görüş açıkladı.
Prof. Dr. Oğuz Oyan, “Bu gelir bölüşümündeki adaletsizliği, sınıf mücadelesiyle öne çıkarmak gerekir. Sınıf eksenli bir mücadele yürütmek lazım. CHP, bu konuda eksik kalıyor. CHP’nin de yüzünü emeğe dönmesi gerekiyor” şeklinde bir ifade kullandı.
Sonuç itibariyle emeklilerin de örgütlü mücadelesini yükseltmesi ve seyyanen zammın “kök maaş”lara yansıtılması konusundaki ısrarını sürdürmesi gerekiyor. En düşük emekli aylığının da asgari ücret düzeyine çıkarılması talebi tekrarlanmalıdır…