'Sanayide yavaşlama: İş dünyası çok rahatsız'
Hükümetin ekonomiye ilişkin "büyüme, üretim, istihdam" odaklı tercihlerini değerlendiren ekonomist Alaattin Aktaş, yılın üçüncü çeyreğinde yüksek enflasyon nedeniyle sanayide durgunluk olduğunu yazdı.
DUVAR- Yüksek enflasyonun sanayi üretimine etkisi ekonomik verilere de yansıdı. Yılın üçüncü çeyreğinde sanayi üretiminin yavaşladığı, son üç aya ilişkin beklentilerin de umut verici olmadığı dile getiriliyor. Dünya yazarı Alaattin Aktaş, iktidarın "sanayide çarklar dönsün; genel olarak da üretim sekteye uğramasın, bu çerçevede istihdam azalmasın, hatta mümkün olursa artsın ve büyüme devam etsin" diye faizleri düşük tuttuğunu ama bu politikanın enflasyonu kontrol edemediğini yazdı. "Büyüme, üretim, istihdam" odaklı bu tercihin bir süre işe yaradığını belirten Aktaş, enflasyon artışının sanayi üretimini durma noktasına getirdiğini ifade etti.
Sanayi üretiminde yılın üçüncü çeyreğine ilişkin rakamlar 30 Kasım'da açıklanacak. Rakamların durumu daha somut göstereceğini belirten Alaattin Aktaş, siparişlerin azalmasının iş dünyasında da tedirginlik yarattığına dikkat çekti. Aktaş, sanayi üretimindeki yavaşlamaya ilişkin şu bilgileri verdi:
"TÜİK tarafından açıklanan son veriler sanayi üretimindeki yavaşlamanın iyice belirgin hale geldiğini ortaya koyuyor. Sanayi üretimi eylül ayında geçen yıla kıyasla hem arındırılmamış ham endekse göre, hem takvim etkisinden arındırılmış endekse göre yalnızca yüzde 0.4 oranında arttı. Bu oranlar, bu yıl kaydedilmiş en düşük artışa işaret ediyor. Öyle ki her iki hesaplama yönteminde de bu yıl daha önce yüzde 1’in altında kalan artış hiç görülmemişti. Takvim etkisinden arındırılmış endekse göre belirlenen değişim, nisan ayından bu yana belirgin olarak aşağıya dönmüş durumda. Bu gerileme özellikle üçüncü çeyrekte çok çok belirgin bir hal aldı.
Yani sanayi üretiminde geçen yıla göre olan değişim, bu yavaşlama eğiliminin sürmesi halinde son çeyrekte negatife dönecek gibi.
Hem zaten özellikle elektrik tüketimindeki seyir de üretimin gerileyeceğine işaret ediyor.
Aylık gidişat da tat vermiyor!
Sanayi üretiminin bir önceki aya göre ölçülen hem mevsim, hem de takvim etkisinden arındırılmış değişimi de dalgalı bir seyir ortaya koymakla birlikte genel eğilim olarak aşağı yönlü.
Üstelik mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks bu yıl iki kez 140'ın altına indi; bunlardan biri temmuz, diğeri de eylül ayı. Dolayısıyla üçüncü çeyrek üretimindeki sıkıntı çok derinleşmiş durumda ve aylık endeks değişimindeki gidişatla da kendini gösteriyor.
İş alemi de rahatsız
Dünya’nın dünkü sayısında manşette yer alan Anadolu’nun Nabzı Anketi de gösteriyor ki gidişattan iş alemi de çok rahatsızlık duyuyor. Aslında rahatsızlık mutlaka hep duyuluyordu, çünkü yaşanıyordu ama bu sanki giderek daha fazla dile getiriliyor gibi.
Sorun belli... Siparişler yavaşlıyor ve durgunluktan endişe ediliyor. Üstelik bu anket yılın üçüncü çeyreğini kapsıyor ve görünen o ki bugünlerde durum daha da vahim bir hal aldı.
Son çeyreği kapsayacak bir anket duyulan rahatsızlığın çok daha derin olduğunu ortaya koyacak gibi görünüyor. Gerçi öyle kapsamlı bir ankete de gerek yok gibi. Sanayi üretimine ilişkin veriler geldikçe durum somut olarak ortaya çıkacak.
Bu arada üçüncü çeyreğe ilişkin büyüme verilerini de iki hafta sonra, 30 Kasım’da öğreneceğimizi hatırlatalım. İlk iki çeyrekteki yüzde 7.5 ve yüzde 7.6'lık büyümeden sonra bakalım üçüncü çeyrekte nasıl bir oran göreceğiz..." (HABER MERKEZİ)