Sol, sağdan mı medet umuyor?

İYİ Parti kuruldu siyasette tartışma başladı: 'Sağ'ın 'alternatifi' yine 'sağ' mı olacak? Siyasette büyük değişimler yaşanırken ve bunlara itirazlar yükselirken 'sol' neden güçlü bir alternatif olarak anılmıyor? Bu soruları sol ve sosyalist siyasetçilere yönelttik.

01 Kasım Çarşamba 2017 Saat: 07:22 Güncellenme: 01 Kasım Çarşamba 2017 Saat: 12:37

ANKARA - Meral Akşener liderliğindeki “İYİ Parti” siyaset sahnesindeki yerini aldı. Partinin kurucu genel başkanı Akşener ve ekibi her ne kadar “merkezde siyaset yapacağız” dese de kurucuların genel profili, program ve tüzüğü bir “sağ parti”nin tüm işaretlerini taşıyor. İşin ilginci daha kurulur kurulmaz birçok seçim anketinde "yüzde 10 üzerinde" oy alma potansiyeline sahip olduğu şeklinde sonuçlar yayınlanıyor.

Bu partinin neredeyse yarım asırdır Türkiye’yi yöneten sağ-muhafazakar siyaseti ne kadar ve nasıl değiştireceği, daha da önemlisi sağ gelenekten gelen iktidar partisine ne kadar alternatif olacağı merak konusu. Üstelik “sol” olarak tarif edilen kesimlerde de “Sağın oyları bölünecek” şeklinde hesaplar yapıldığını görebiliyoruz. Peki genellikle oy ağrılığı yüzde 60-70 olarak anılan 'sağ'ın alternatifi hep sağ olmak zorunda mıdır? Bir başka ifadeyle 'sol' neden umut olamıyor? Mevcut tabloda 'sol oylar'ın yükselişi neden konuşulmuyor?

Tüm bu soruları başta Meclis’te grubu bulunan muhalefet partileri CHP ve HDP olmak üzere kendisini “sol”da konumlandıran siyasi parti ve oluşumlara sorduk.

ŞEKER: SOLDA DA MUHAFAZAKARLIK VAR

Ana muhalefet partisi CHP’nin İstanbul Milletvekili Ali Şeker, Türkiye’yi nerdeyse 60 yıldır sağ partilerin yönettiğine dikkat çekerek, “buradan çıkış bunların alternatifiyle, türevleriyle olmaz” diyor. Şeker, değişim umudu olarak gösterilen İYİ Parti içindeki ekibin geçmişte birlikte yol yürüdüğü Mehmet Ağar, Tansu Çiller, Süleyman Soylu’nun bugün nerede durduğuna dikkat çekiyor, “Faili meçhullerin müsebbipleriyle faili belli dönemi yaratanlar birbirlerinin alternatifi olamaz” diyor. Şeker’in, “Peki sol neden umut olamıyor?” sorusuna yanıtı ise şöyle, “Solun 50 yıllık aktörlerine baktığınızda yeni çıkışların, anlayışların yeşermesine izin vermediğini görüyorsunuz. Son ön seçim farklı siyasi aktörlerin devreye girmesine olanak tanıdı. Ancak etkin olan anlayış 50 yıldır solu yönetenler. Solun kendi içinde de bir muhafazakarlık var. Eski politikaları yeni yüzlerle söylemek veya yeni politikaları eski yüzlerle söylemek anlam ifade etmiyor. Yeni yüzlerle yeni politikaları seslendirmek gerek. Sağ için de aynı durum. Meral Akşener yeni bir aktör değil. Yeniyi yeni yüzlerle yeni politikalarla anlatmak gerek.”

'ÇEKİM MERKEZİ BİZ OLMAK ZORUNDAYIZ'

Akşener yeni bir isim değil ama muhalefet cephesinde “oyları bölecek” hesaplarına yol açtığını görüyoruz. Diğer taraftan solda da 'puan artırmak' için sağ-muhafazakar söylemleri kullanılması ve bu yönde adaylar tercih edilmesi de bir başka tartışma konusu. CHP’li Şeker partisini de eleştirerek bu tabloyla ilgili şunları söylüyor, “Günü kurtaracak Ekmeleddin İhsanoğlu, Mansur Yavaş, İhsan Özkes gibi örneklerin ne yaşattığını gördük. Bizim kendine güvenen bir yapıyla, yeni yüzlerle yol yürümemiz gerekiyor. 'Sağı bölecek' diye bizden 3-5 puan alınmasına sessiz kalınamaz. Günü kurtarmak değil, geleceği inşa etmekten bahsediyoruz. 1-1.5 yılda Cumhuriyeti ayağa kaldıracak tutarlılığı sergileyecek imkanlara sahibiz. 'Kötünün iyisi partisi' değil iyinin iyisi, ahlaklı, ilkeli siyaset güden bir partinin çözüm olacağını bilerek, biz çözüm olmalıyız. Bunlara çanak tutmak yerine kendi iddiamızı halka anlatmalıyız. Seçimler arası, seçmenin göç yollarında telef olduğu dönemler AKP gibi anlayışların güçlenmesine yol açtı. Bizim kaybedecek yüzde 1 oyumuz bile yok. Kendi içimizde güçlenmeyi sağlayıp çekim merkezi olmak zorundayız.”

SARUHAN OLUÇ: ALTERNATİF DEMEKLE ALTERNATİF OLUNMAZ

HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Saruhan Oluç da, İYİ Parti’nin 15 yıllık AK Parti iktidarına bir alternatif oluşturabileceği yönündeki yorumlara mesafeli. “Ben alternatifim demekle alternatif olunmuyor” diyen Oluç, İYİ Parti’nin başta demokrasi, insan hakları, özgürlükler, ekonomi, dış politika konularında sorunları çözecek politikalar ortaya koyabilirse alternatifliğinin tartışılabileceği görüşünde. Oluç’a göre iktidara alternatif bir duruş sergilemenin olmazsa olmazlarından biri de Türkiye’nin en önemli sorunlarından biri olan Kürt sorunu. Oluç, “İYİ Parti’nin önündeki en önemli sınav budur. Var olan iktidarın politikalarını açık ve net bir şekilde eleştirmeyip bir alternatif yaratma imkânı yoktur” diyor.

'SEÇMEN TABLOSU DEĞİŞMELİ'

Saruhan Oluç’a “Sağın alternatifi sağ mıdır? Neden sol umut olmuyor” sorularını da yöneltiyoruz. Oluç’un değerlendirmeleri şöyle, “Bu iktidarın değişmesinin birkaç yolu vardır, biri de iktidarı destekleyen seçmen potansiyelinin kendi içinde farklı alternatif politikalar üretmesidir. Var olan seçmen tablosunun değişebilmesi gerekiyor. Solun da alternatif hale gelebilmesi için bu tablonun değişmesi gerekiyor. Yekpare bir merkez potansiyeli vardır. Bu yekparelik ortadan kalkmadığı sürece değişim işi zordur. Merkez sağda çeşitli partilerin ortaya çıkması illa 'sağın alternatifi sağ mı' sorusuna yol açmamalı. Sağın içinde bir parçalanma olmadığı ve yekparelikten uzaklaşmadığı sürece solun alternatif olması ve iktidara yürümesi zor olacaktır.”

TAŞ: BU KARABASANI YAŞAMAK ZORUNDA DEĞİLİZ

Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) Başkanlar Konseyi Üyesi Alper Taş’ın yeni kurulan İYİ Parti’ye dönük ilk sözü "İyilik soldadır" oluyor. Türkiye'nin sorunlarının çözümünün sağda olmadığını belirten Taş şunları söylüyor, "Erdoğan ve AKP Türkiye'yi kaosa sürükledi. Buradan kurtarmak gerek ama 'sağın bir versiyonu gitsin birisi gelsin' diye bu karabasanı yaşamak zorunda değiliz. Doksanlı yılların, o karanlık dönemlerin İçişleri Bakanı Meral Akşener bizlere yeni ufuklar açabileceğine dair bir umut vermiyor. İktidarı sağdan alıp sağa veren bu memleketin kaderini değiştirip gerçek solu toplumun gündemine taşımayı amaçlayacağız. İYİ Parti'nin tek başına AKP'nin alternatifi olma potansiyeli güçlü gözükmüyor."

GÜRKAN: ALTERNATİF OLAMAYACAĞI KESİN

Emek Partisi (EMEP) Genel Başkanı Selma Gürkan, İYİ Parti’nin AKP’nin alternatifi gibi gösterilmesini yine iktidar partisinin politikalarına bağladı. Gürkan, “Yeni kurulan İYİ Parti’nin, yeni kurulmasından öte, halkın, işçinin, emekçinin ekonomik, sosyal, siyasal sorunlarına çözüm üretecek, demokratik hak ve özgürlüklere dair açılım getirecek yeni bir alternatif olmadığını, eskinin yeniden ortaya çıkan temsilcilerinden birisi olduğunu düşünüyoruz. Eskinin yeni olarak söylenmesinin bugün mevcut sorunlara çözüm üretecek bir alternatif olmayacağı kesin. İYİ Parti’nin programına baktığımızda vaatler vardır ama alternatif olacak yeni olan bir durum yoktur" dedi.

'BİZİM ADIMIZA İYİ VE YENİ BİR ŞEY YOK'

Halkın Türkiye Komünist Partisi (HTKP) Genel Başkanı Erkan Baş da Gürkan’la benzer cümleler kuruyor, "Her tür girişimin, en anlamsız, en geri arayışların bile toplumun belli bir kesiminde heyecan yaratması, AKP'nin ülkeyi getirdiği berbat çizgiyi gösteriyor" diyor. Akşener'in Türk siyasetinde uzun süredir var olduğunu ve bugüne kadar yaptıklarıyla da herkesin bildiği bir aktör haline geldiğini söyleyen Baş şöyle devam ediyor, "Yanında yöresinde derlenip toparlananlar da Türkiye kamuoyunun bildiği insanlar. O açıdan baktığımızda da umut değil Türkiye'deki mevcut düzenin yıpranmışlığının işareti olarak görüyorum. AKP olağanüstü yıprandı ve buna bir takım düzen içi alternatifler geliştiriyorlar. Türkiye'nin ezilenleri, yoksulları, emekçileri, kadınları açısından bakarsak İYİ Parti'de bizim adımıza iyi ve yeni bir şey yok. Burada yeni olan tek şey, bu girişimlerin reklam sektörünü geliştirmesidir. AKP iktidarını emekçiler sonlandıracak. "

'ERKEK BİR PARTİ İLE KARŞI KARŞIYAYIZ'

Yeni kurulan İYİ Parti'nin Genel Başkanı'nın kadın olması üzerine de çok konuşuldu. Halkevleri Genel Başkanı Oya Ersoy’a göre ise başkanı kadın ama 'söylemleri ve programıyla erkek' bir partiyle karşı karşıyayız. Meral Akşener'i çok iyi tanıdıklarını söyleyen Ersoy şöyle devam ediyor, "Cumartesi Anneleri'nin 657 haftadır oturmasının sorumlularından olan bir kişi ile özdeşleşmiş yeni partinin adı ile uyumlu bir 'iyilik' yayamayacağına inanıyorum. Parti programından tutun kurduğu cümlelere kadar son derece 'erkek' bir parti ile karşı karşıyayız. Akşener'i tanımayanlara da bir cumartesi Galatasaray'a uğrayıp Cumartesi Anneleri'ne sormalarını öneririm. Bugün ihtiyaç olan sol merkezli halktan yana demokrasinin ve laikliğin yaşama geçirileceği bir partidir."