Mimar ve mühendislerin isyanı
TMMOB’a bağlı mimar, mühendis ve şehir plancıları, işsizlik, düşük ücret, güvencesiz çalışma ve mesleklerinin itibarsız hale getirilmesine karşı tepkilerini ortaya koydular. Eylül ve ekim aylarında ülke çapında kampanya düzenleyen TMMOB, ilk etkinliğini önceki gün İstanbul Kadıköy İskele Meydanı’nda gerçekleştirdi. Etkinliğin ismi, “Boşuna mı okuduk?” sorusunu içeriyordu.
AKP’nin 21 yılda oluşturduğu sefalet düzenine karşı mimar, mühendis ve şehir plancıları da tepkilerini yükseltmeye başladı. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), ülkemizde yaşanan derin ekonomik kriz karşısında giderek yoksullaşan, işsizlik, hayat pahalılığı, düşük ücret, güvencesiz çalışma koşulları gibi sorunlara muhatap olan üyeleri için ülke çapında bir kampanya başlattı.
TMMOB, eylül ve ekim ayları boyunca basın açıklamaları, paneller, SGK önünde eylemler, deprem bölgelerini ziyaretler gibi çeşitli etkinliklerde bulunacak. İlk etkinlik önceki gün (19 Eylül 2023) İstanbul Kadıköy İskele Meydanı’nda gerçekleşti.
Etkinliğin başat sloganı: 'Boşuna mı okuduk?' ibaresini taşıyordu. Mimar, mühendis, şehir plancısı gibi teknik elemanların iş bulabilenlerinin yüzde 60’ı asgari ücret düzeyinde çalışıyor.
Genç meslektaşlarının işsizlik oranı ise, yüzde 40’ı aşmış durumda. Kamu kesimindeki istihdam olanakları daralmış, emekli olanların büyük çoğunluğu da yoksulluk sınırında yaşıyor.
19 EYLÜL DAYANIŞMA GÜNÜ
TMMOB, bundan 44 yıl önce, 19 Eylül 1979 günü, 100 bini aşkın mimar ve mühendisin katılımı ile Türkiye çapında iş bırakmıştı. O günün ekonomik koşullarını protesto etmek amacıyla yapılan bu eylem, daha sonra bir dayanışma günü olarak anılıyor.
Önceki gün Kadıköy İskele Meydanı’nda yaşlısı ve genciyle toplanan TMMOB üyeleri, mesleki itibarlarının da yeniden kazanılması için mücadele ettiklerini vurguladılar. Kalabalık çok fazla değildi ancak bilinçli bir topluluk olduğu tepkilerinden, attıkları sloganlardan belliydi.
Bu etkinlikte TMMOB’a bağlı birçok odanın yöneticilerinin katılımın yanı sıra diğer demokratik kitle örgütü temsilcileri de hazır bulundu. KESK (Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu) Eş Başkanı Mehmet Bozgeyik de destek için oradaydı.
Etkinlikte ilk konuşmayı TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Seyfettin Avcı yaptı. Avcı, 19 Eylül 1979 tarihine de atıf yaparak teknik elemanların şimdi çok daha güç koşullarda yaşadıklarına dikkati çekti.
'DİPLOMALI İŞSİZ OLMAYACAĞIZ'
Seyfettin Avcı, genç meslektaşlarının işsizlik nedeniyle yurt dışına gitmek zorunda kaldıklarını söyledi. Etkinlik alanında mimar ve mühendislik fakülteleri öğrencileri de vardı. İTÜ’lü (İstanbul Teknik Üniversitesi) öğrencilerin bir kısmı TİP (Türkiye İşçi Partisi) üyesi olduklarını belirten pankartlar da taşıyorlardı. Öğrenciler, “Diplomalı işsiz olmayacağız” diye slogan attılar.
TMMOB İstanbul Koordinasyon Kurulu Sekreteri Avcı, kamuda düşük ücretle çalışmanın yanı sıra birçok üyelerinin de siyasi görüş ve hak mücadelesi verdikleri için sürgün cezası ile karşı karşıya kaldıklarını ifade etti.
Seyfettin Avcı, özel sektörde yatırımların durması nedeniyle birçok meslektaşlarının asgari ücretle çalışmaya mecbur olduğunu, iş bulamayanların ise garsonluk, tezgahtarlık gibi işlerde çalıştığını belirtti.
Etkinliğe katılanlar, “Sefalete teslim olmayacağız”, “Kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber, ya hiç birimiz”, “Bu daha başlangıç, mücadeleye devam” şeklindeki sloganlarla tepkilerini ortaya koydular.
KAMUSAL MESLEK TİCARİLEŞTİRİLDİ
Son konuşmayı TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz yaptı. Emin Koramaz, kamusal bir meslek olan mimarlık, mühendislik ve şehir plancılığının içinin boşaltılarak bu alanın ticarileştirildiğine dikkati çekti.
Mimar ve mühendislerin isyan halinde olduğunu belirten Emin Koramaz, mesleki anlamda ciddi hak kayıplarının bulunduğunu, ülkenin sanayisi ve kalkınması için teknik elemanların önemli bir güç olduğunu hatırlattı.
TMMOB Başkanı Koramaz, Türkiye’nin ihtiyacı dışında fazla sayıda mimar ve mühendislik fakülteleri açıldığını, bu durumun diplomalı işsizliğe yol açtığını söyledi. Kamuda daha fazla istihdam olanaklarının yaratılması gerektiğini savunan Koramaz, TMMOB’a ait birçok hakkın da siyasi iktidar tarafından ellerinden alındığını ifade etti.
Daha önce TMMOB’un mimar, mühendis ve şehir plancılarının asgari ücret düzeyini belirleyen bir yetkisi söz konusuydu. SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu), TMMOB’la yapılan bu asgari ücret protokolünü tek taraflı olarak feshetti. Böylece teknik elemanlar, çok daha düşük ücretlerle çalışmak zorunda kaldılar.
Emin Koramaz, iki aylık kampanya döneminde, bu soruna da dikkat çekmek için SGK müdürlükleri önlerinde eylem yapacaklarını söyledi. Koramaz, afet ve deprem olaylarında mimar ve mühendislerin ne kadar önemli ve gerekli olduğuna işaret etmek amacıyla da 6 Ekim’de bu bölgelerde olacaklarını bildirdi.