Elektrik Mühendisleri Odası: Saat sabitleyerek tasarruf sağlanamadı

Osman Çaklı

DUVAR – Türkiye, 2016 yılında yaz-kış saati uygulamasını kaldırarak, saat dilimini sabitledi. Şu an Türkiye’de sürekli yaz saati uygulaması kullanılıyor. Kış günlerinde azalan gün ışığı çeşitli tartışmalara neden oluyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 11. Türkiye Enerji Zirvesi'nde yaz-kış saati uygulamasına yönelik yaptığı konuşmada ciddi tasarruf edildiğini söyledi. Bakanın bu açıklaması, uygulamayı yeniden gündeme getirdi.

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İstanbul Şube Müdürü Ali Fuat Aydın’a göre nüfus yoğunluğu ve gün ışığı miktarı ele alınınca bir tasarruftan söz etmek mümkün değil.

SAAT UYGULAMASININ DAYANDIRILDIĞI RAPORA ERİŞİLEMİYOR

Saat sabitleme uygulamasında tartışmalar kamuoyunda, tasarruf ve israf ekseninde ilerliyor. Saat sabitlemenin gerekçelerini İTÜ'deki rapora dayandıran dönemin Enerji Bakanı Berat Albayrak, uygulamanın tasarruf sağladığını söylemişti. Saat sabitlemeye ilişkin sebepler bilimsel bir rapora dayandırılsa da o rapora erişim bulunmuyor. Yaz-kış saati uygulamasının hangi sorunları ya da avantajları yarattığını TMMOB'ye bağlı Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şube Müdürü Ali Fuat Aydın ile konuştuk.

'SAAT UYGULAMASINDA TASARRUFTAN SÖZ ETMEK MÜMKÜN DEĞİL'

Türkiye'nin özellikle batı kentlerinde sabah işe ve okula gitmek isteyenlerin karanlıkta yolculuk yapması, uygulamanın yanlışlığına işaret ediliyor. Trafiğe çıkmadan önce ev içerisinde bir hazırlık sürecinin de olduğu göz önüne alınırsa, batıda yaşayan insanların karanlıkta daha fazla enerji tükettiği görülüyor. 11. Türkiye Enerji Zirvesi'nde konuşan Bakan Dönmez, beş yıldır toplam 6,82 milyar kilovatsaat elektrik tasarrufu olduğunu söyleyerek, ekonomik karşılığın ise yaklaşık 6 milyar lira olduğunu ifade etti. Elektrik Mühendisleri Odası'na göre, nüfus yoğunluğu ve gün ışığı miktarı ele alınınca bir tasarruftan söz etmek mümkün değil. Uygulamayla birlikte birden fazla parametre olduğunu söyleyen Ali Fuat Aydın, tartışmalara birkaç farklı noktadan yaklaşıyor: "Biz daha çok aydınlanma açısından ele alıyoruz. İnsanlar karanlıkta kalkıp hayata başlayacaklar. Sokağa çıkmadan önceki süreci de değerlendirmek gerekir. Yalnızca aydınlatma değil, ısıtma da kullanılacak. Dolayısıyla tasarruf olduğunu söylemek zor. Fatsa'nın batısı aydınlanma açısından mağdur durumda. +3 dilimi Iğdır'dan geçiyor. Mesai saatlerine göre, doğu illeri daha avantajlı. Enerji tüketimindeki büyük yüzdeler batıda."

'TÜRKİYE BİRDEN FAZLA SAAT DİLİMİ KULLANABİLİR'

Elektrik Mühendisleri Odası olarak tasarruftan ziyade uygulamanın başkaca sorunlarına dikkat çekmek istediklerini söyleyen Aydın, aydınlanmayla ilgili psikolojik ve sosyolojik sorunlarından söz ediyor: "Vücudun karanlıkta uyanmak istememesi, okullarda çocukların derslere adapte olamamasını konuşmak istiyoruz. Önerimiz +2,5 dediğimiz başka bir saat uygulamasının kullanılması. Yani ne yaz ne kış uygulaması olmadan Türkiye'nin konumlarına uygun bir düzenleme." Aydın, birden fazla saat dilimi kullanan başka ülkeler olduğunu sözlerine ekleyerek, Türkiye'nin tek bir dilimi kaldıramayacak kadar geniş olduğunu söylüyor. Batı'da ve Doğu'da farklı saat dilimlerinin kullanılmasıyla aydınlanmanın ve tasarrufun sağlanacağı düşünülüyor.