Erdal Kaplanseren

ekaplanseren@gazeteduvar.com.tr
TÜM YAZILARI
Sosyal medya başa bela Yalan haber hep vardı. Benim hatırladığım 90'larda da, 2000'lerde de sokaktaki vatandaşa sorsanız medyanın yazdığına güveni yoktu ama yine de inanılırdı. 2010'larda sosyal medyayla birlikte yalan haber rutinin bir parçası haline geldi. Bir haberin yalan/yanlış olduğu artık dakikalar içinde anlaşılıyor fakat yalan olduğu bilgisinin yayılma hızı, yalanın kendisi kadar hızlı olamıyor.
Biri sizi gözetliyor! Öldükten sonra dijital varlığımıza ne olacak?
Yeni dünyanın kara şövalyeleri: Hacktivistler Kendilerini modern zaman Robin Hood'ları olarak gören kimi genç hacker'lar, girilmesi zor sistemlere sızma heyecanıyla giriştikleri serüvenin ne gibi ciddi sonuçlarını baştan göremeyebiliyor. Kendilerini "hacktivist" olarak tanımlayan hacker'ların oluşturduğu gruplar, toplumsal ve politik etkileri büyük bazı gelişmelere sebep olabiliyorlar. Dijital parayla nakite veda edecek miyiz? Dijitalleşen sektörlerin ilk işi kağıt parayı ortadan kaldırmak oluyor. Hem tüketici, hem de satıcı taraflarında önemli avantajlar getiren elektronik para, ödeme kuruluşları ve bankaların da ilk tercihi. Gidişata bakılırsa bazı gelişmiş ülkeler 5-6 yıl içinde nakit parayı tamamen kaldıracak. Vicdansız teknoloji Elektronik sektöründeki ürünlerin neredeyse tamamı Uzakdoğu'daki fabrikalarda üretiliyor. Bunun sebebi çok açık: Başta Çin olmak üzere Uzakdoğu'daki işçilik ücretleri öyle düşük ve elde edilen kazanç öyle yüksek ki, üretilen malları dünyanın bir ucundan diğerine gemilerle taşıma masrafı devede kulak kalıyor. İşçilerin yaşam koşulları ise toplama kamplarını aratmıyor. Robotlar bizi öldürecek mi? Yapay zekanın, insanlığın sonunu getirebileceğini her fırsatta söyleyen Stephen Hawking haklı olabilir mi? İnsanlık belki yakın bir zamanda o meşhur repliği söyleyecek: Ben bir canavar yarattım! Olaylar gerçekleşmeden öngörülebilir mi? Bir suç veya herhangi bir toplumsal olay, gerçekleşmeden çok önce öngörülebilir mi? Kehanetten bahsetmiyorum. Karmaşık algoritmalar, analiz sistemleri, güçlü bilgisayarlar, büyük veri ve yapay zekanın da yardımıyla bilimkurgu filmlerini aratmayan teknolojiler üzerinde çalışılıyor ve sonuç vermeye de başladı diyebiliriz. Bir gün kendinizi internetten silmek isterseniz Tepeniz attığı bir anda Twitter, Facebook ve Instagram hesaplarınızı kapatarak kendinizi sosyal medyadan uzak tutabilirsiniz. Fakat sosyal medya hesaplarını kapatmak varlığınızı internetten silmeye yetmez. Çünkü internete düşen her şey bir yerlerde kopyalanıyor, arşivleniyor. Peki, gerçekten dijital dünyadaki tüm varlığınızı bir silmek isterseniz, bunun bir yolu olabilir mi? Microsoft, Apple'ın tahtına nasıl oturur? Hacker'lar kalbinizi kırarsa? 21 Ekim gecesi yaşanan siber saldırı fırtınası sebebiyle internet durma noktasına geldi. Sebebi konusunda pek çok iddia var. Bulardan bir tanesi de hacker'ların saldırıyı akıllı buzdolabı, kamera ve televizyonlar üzerinden gerçekleştirdiği yönündeydi. Peki bu ne anlama geliyor? Cihazlar akıllandıkça tehdit de büyüyecek mi? Türkiye'den uzaya giden yol Çin'den geçer Batı'nın uzay araştırmalarında dışladığı Çin, kendi uzay istasyonunu kurmaya başladı. Önümüzdeki dönemde bu istasyona uluslararası misyon kazandırmak için farklı ülkeleri de yanına çekmek isteyen Çin, Türkiye için uzaya giden yolda önemli bir fırsat olabilir. Dijital varlığımız tehlike altında Yarın sabah kopmaya başlayacak ve günlerce sürecek dev bir güneş tsunamisi tüm dijital hafızamızı silebilir. Çocuğunuzun ilk emekleme videosu, sevgilinizle anlarınızın fotoğraflarını, telefon rehberiniz, ödevleriniz, yazılarınız, yazışmalarınız, anılarınız bir daha kurtarılamayacak biçimde silinebilir. Mobilde 2017 Çinlilerin yılı olacak Anlıyoruz ki akıllı telefon piyasası asla durulmayacak ve oyuncular çoğu diken üstünde, hiçbirine rahat yok. Gidişat ve yaşanmış deneyimlerden yola çıkarak söyleyebilirim ki; akıllı telefon markalarından bazıları için 2017 içinden çıkılabilecek bir yıl olmayacak.  Yarın hayatımızı değiştirecek 10 teknoloji trendi Cep telefonlarıyla sadece konuştuğumuz yıllar çok gerilerde kaldı. Yeni dönemde cihazlar sınır tanımıyor. Bunu yapmaları için ise pek çok yeni teknolojiden faydalanıyorlar. Hayatımızı dört bir koldan saracak yakın dönem teknolojilerinin bazılarını doğrudan kullanacağız, bazıları ise dolaylı olarak hayatımıza dokunacak. Kozmonot köpek Layka'nın hazin hikâyesi Cep telefonu pazarında tahtlar savaşı Yapay zeka: Kurtuluş mu, kâbus mu? Almanya'da bir garip pasaport kontrol eziyeti Uzun bir süredir politik ve ekonomik iklimin etkileriyle Türkiye ile Almanya arasında inişli çıkışlı hale gelen ilişkilerin etkilerini gündelik hayatta görmek mümkün. Bunlardan biri de, ülkeye girişteki uzun pasaport kontrol kuyrukları. Sosyal sömürü ve dijital kölelik Şu sıralar pek denk gelmiyor fakat kısa süre önceye kadar "Facebook paralı olacak" haberleri elden ele dolaşırdı. İyi de Facebook zaten paralı değil mi? Bunu Hayatımızın parçası haline gelen sosyal medya, bizim için eğlence ve iletişim anlamına gelse de bizim her tıklamamız, yüklediğimiz her fotoğraf ve video, paylaştığımız her durum bildirimi onlar için para demek. Kısalan, küçülen, silinen hikâyeler Milyarlarca insan doğdu, büyüdü ve öldü. Çok büyük kısmının hikâyesini bilmiyoruz. Pek az insan yaşamına dair hikâyelerini yazıyla, resimle, müzikle anlatma ayrıcalığına sahip oldu. Şimdiyse herkes anlatıyor; olan, olmayan veya olmasını istediği hikâyelerini. Bir gün bir teknoloji kullandım ve bütün hayatım değişti Akıllı telefonunuz ve mobil internet paketiniz varsa muhtemelen iyi bir internet hızına da sahipsiniz. Fakat bu durum, 5G'nin neler yapabileceğine dair derin bir bilgi sağlamayacaktır. Mobil cihazlarda daha fazla hız ne sağlayacak? 5G hayatımı nasıl değiştirebilir soruları çoğu insan için havada kalıyor. Gelin bu sorulara makul yanıtlar arayalım. Edirne-Hakkari arası 1,5 saat! İnsanoğlu, evcilleştirdikleri hayvanları kendilerini ve yüklerini taşıması için kullanmaya başladıktan sonra, M.Ö. 3000'lerde tekerleğin ve kızağın bulunmasıyla makinelerin dönemine yatay geçiş yapmış oldu. 'Dijital ölümsüzlük' mümkün mü? Ölümlü olduğunu anladığından beri insanoğlunun keşfetmek için binbir yol denediği ölümsüzlüğe, teknoloji sayesinde belki çok yakınız. Dijital ölümsüzlük mümkün mü? Belki bu yazı bu konuda fikrinizi değiştirecek.