Af Örgütü'nden Türkiye eleştirisi: Gönüllü değil zorunlu geri dönüş
Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) tarafından yapılan bir araştırmaya göre Türkiye, birçok Suriyeli mülteciyi, 'gönüllü geri gönderme' adı altında zorla sınır dışı etti.
DUVAR - Mültecilerin verdiği bilgilere dayanarak bir rapor hazırlayan Uluslararası Af Örgütü (UAÖ), 14’ü Temmuz ayında olmak üzere 25 Mayıs ile 13 Eylül 2019 arasında 20 zorla geri gönderilme vakasını ayrıntılarıyla belgeledi. Rapora göre Türkiye’de yaşayan mülteciler, plastik kelepçelerle elleri bağlı bir şekilde Hatay üzerinden İdlib’deki Bab El-Hava sınır kapısına götürülerek, buradan sınır dışı edildiler.
Raporda UAÖ, Türkiye’ye "Türkiye yetkilileri, bu hukuka aykırı sınır dışı uygulamalarını ‘gönüllü geri dönüş’ adı altında maskeliyor ve yıllar içinde toplamda 315 binin üzerinde Suriyelinin kendi hür iradeleriyle Türkiye’den ayrıldığını öne sürüyor. Buna karşılık, Suriyeliler tutarlı bir şekilde ‘gönüllü geri dönüş’ belgelerini imzalamaları için yanlış yönlendirildiklerini ya da korkutulduklarını veya darp edildiklerini söylüyor. Ayrıca bazı kişiler, sınıra götürülürken yolda Jandarma tarafından dövüldüğünü belirtiyor." eleştirisi yöneltti.
Konuyla ilgili açıklama yapan UAÖ Mülteci ve Göçmen Hakları Araştırmacısı Anna Shea ise Türkiye ile Rusya arasında imzalanan mutabakatı eleştirerek, mültecilerin henüz ortada olmayan bir ‘güvenli bölge’ye ‘güvenli ve gönüllü şekilde geri dönmesi’ konusunda uzlaşılmasının tüyler ürpetici olduğunu belirtti. Şimdiye kadar yapılan geri göndermelerin 'güvenli ve gönüllü olmanın dışında her şeye' benzediğini söyleyen Anna Shea, şimdi ise "milyonlarca Suriyeli mültecinin daha risk altında olduğu" değerlendirmesinde bulundu.
Rapora göre geri göndermelere ivme kazandıran esas etken, ülke içinde yaşanan gelişmeler. 'Ekonomik bocalama'ya bağlı olarak insanların yaşam maliyetlerinin yükselmesi, Suriyeli mültecilere verilen desteğe yönelik eleştirilerin artmasına yol açtı. Seçimlerde İstanbul ve Ankara’nın kaybedilmiş olması da mültecilere dönük politika değişikliğinin sebeplerinden biri olarak gösterildi. (DUVAR)