Prof. Dr. Öztürkmen: Kuraklığa karşı Su Bakanlığı kurulmalı

URFA – Türkiye’de kuraklık ve su kıtlığı son yıllarda daha yoğun yaşanıyor. Yaz günlerinin yaklaşmasıyla beraber su kıtlığının gündem olduğu illerin başında ise Urfa geliyor.

Barajlardan gelen ve kuyulardan çekilen su, tarımsal sulama ve gündelik hayatta da kullanılıyor ancak pek çok köydeki su kuyusu yetersiz kalıyor.

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sulama ve Tarımsal Yapılar Bölümü öğretim Üyesi ve TEMA Vakfı İl Temsilcisi Prof. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, Urfa’nın su sorununa dikkati çekerek suyun kullanımı ile ilgili uyarılarda bulundu.

‘URFA’YA BİR YILLIK YAĞIŞ BİR GÜNDE YAĞDI’

Öztürkmen, iklimin son yıllarda farklılaştığını belirterek, “Bu farklılaşma ile beraber Türkiye'deki su rejiminde büyük değişimler meydana geliyor, bu dünyada da görülüyor. Tabii bizim iklimimizde değişimler olduğu gibi su rezervlerimiz, yıllık yağışlarımız da farklılaşıyor. Mesela Türkiye'de her yıl değişen yağmur ya da yağış rejimi ortaya çıktı” dedi.

Urfa’daki yağışı örnek veren Öztürkmen, “2019 yılında yıllık 780 mm yağmur yağdı. 2020 yılında bu miktar 180 mm’ye düştü. Ondan sonraki sene 380 mm’ye çıktı. 15 Mart 2023’te selin olduğu gün 140 mm yağış oldu. Bir günde bu miktar yağdı. Dolayısıyla böyle tutarsızlıkları önümüzdeki dönemde yeniden yaşayacağız” diye konuştu.

Bu yıl Urfa’nın yağış seyrinin iyi olduğunu ancak seneye ne olacağının garanti olmadığını anlatan Öztürkmen, “Gelecekte, Şanlıurfa gibi sulama projeleri bulunan iller şanslı durumda olacak ama İç Anadolu'daki birçok il, bu kuraklıktan dolayı zarar görebilir. Bizim mutlaka yeni su rejimine ve kuraklığa karşı önlemlere ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.

‘SUYUN AZLIĞI DA ÇOKLUĞU DA BİR AFET’

Suyun verimli kullanılması ve farkındalık yaratılmasına dair projelerin üretilebileceğini ve buna Tarım Bakanlığı’nın da destek verebileceğini belirten Öztürkmen, “Türkiye'de Su Bakanlığı kurmak lazım. Suyun kullanımını kontrol eden, suyu daha etkin kullandırmaya çalışan, bu konuda çalışmalar yapan bir bakanlık olması lazım” dedi.

İklim krizinin yarattığı şartlara dair geleceğin belirsiz olduğunu vurgulayan Öztürkmen, Urfa’da yıllar arasındaki yağış farklılıklarına işaret ederek, “Dolayısıyla suyun fazlalığı bir afet ise suyun azlığı da bir afet. Bu nedenle tedbirler almamız şart” diye konuştu.

‘SULAMADA DİJİTAL SİSTEMLERE GEÇİLMELİ’

Öztürkmen, önerilerini şöyle paylaştı: “Biz fakülteler olarak ne yapıyoruz? Dünyada değişiyor. Mesela pamuk ekiyorsak hangisi daha az su kullanıyor diye arayış içerisindeyiz. Hatta bazı pamuk çeşitleri daha az su ile yetiştiği için pazarda yer buluyor. Dolayısıyla bunlara bizim bir an önce adapte olmamız lazım. Türkiye'de kullanılan suyun yüzde 74'ü tarımda, yüzde 12-13'ü sanayide, kalan kısmı da evde kullanılıyor. Ama biz ev de dahil olmak üzere her alanda tasarruf etmeliyiz. Bugün tarımda tasarruf edeceğimiz yüzde 10'luk pay, ev kullanımının 4'te 3'ünü oluşturmuş oluyor. Yani çok büyük bir değer. Dolayısıyla mutlaka ve mutlak bunu iyi kontrol etmemiz lazım. Atatürk Barajı’ndan gelen su çiftçi tarafından ne yapılıyor? Sulama birlikleri tarafından dekara 400- 2 bin lira gibi bir fiyatla değerlendiriliyor. Oysa mutlaka önümüzdeki dünya için bunları dijitalleştirmeliyiz. Buna göre çiftçi ne kadar su kullanıyorsa onu ödemeli. Tasarrufu özendirmemiz şart çünkü geleceğin ne getireceğini bilemiyoruz.”