Muhtarlar derelerin HES'e aktarılmasına karşı çıktı: ÇED toplantısı yaptırılmadı

Fatih Saygın

TRABZON - Trabzon’un Hayrat ilçesinde Hanlı Üretim Enerji A.Ş. tarafından Baltacı ve Maki derelerinin tünel ile Rize-Güneyce Hidroelektrik Santrali’ne (HES) aktarılması için yapılmak istenen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) toplantısına ilçe muhtarları izin vermedi.

Karadeniz Bölgesi’nde doğaya zarar verdiği gerekçesiyle tepki çeken HES projelerine yenileri ekleniyor. Son olarak Hayrat ilçesinde debisi düşük olan ve HES yapmaya müsait olmayan Baltacı ve Maki derelerinin tünelle Rize’nin İkizdere ilçesindeki Güneyce Köyü’ne taşınması için Hanlı Üretim A.Ş. HES projesi planladı. Dere sularının taşınmasının bölge ekosistemini ve yaşamını yok edeceğini söyleyen ilçe halkı ve muhtarlar projeye karşı çıktı.

Bugün öğlen saatlerinde Hayrat Belediyesi önünde toplanan muhtarlar basın açıklaması gerçekleştirdi. Muhtarlar adına açıklama yapan Ağaçlı Düz Mahalle Muhtarı Turan Hacıbektaşoğlu, HES ve tünel projesine karşı olduklarını dile getirdi.

Tünelle derelerin suyunun taşınmasının bir yıkım projesi olduğunu söyleyen Hacıbektaşoğlu, "Bu derelerde yeteri derecede HES yapıldı. Maki ve Baltacı derelerinin tünelle Rize Güneyce’ye bağlamaları için yapacakları ÇED raporuna izin vermeyeceğiz. Bu projenin hayata geçmesi demek Hayrat’ta hayatın durması demektir. Derelerin aktarılmasıyla oluşacak pis koku buralarda hayatı yaşanmaz hale getirecektir. Siyasi bir amacımız yoktur. ÇED toplantısına izin vermeyeceğiz" dedi.

Basın açıklamasının ardından mahalle muhtarları ÇED toplantısının yapılacağı Taflancık Mahallesi’ne hareket etti. AK Partili Belediye Başkanı Mehmet Nuhoğlu ve AK Parti İlçe Başkanı Serkan Karaahmetoğlu da alana gelerek muhtarlara destek verdi ve projeye karşı olduklarını dile getirdi.

Burada bekleyen muhtarlar ÇED raporu için gelen Obelya Mühendislik şirketi yetkililerini araçtan indirtmeyerek toplantının yapılmasına izin vermedi. Şirket yetkililerinin ardından bölgeye gelen Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yetkilileri de toplantının yapılması için girişimde bulunsa da buna da izin verilmedi ve toplantının yapılamadığına dair tutanak tutuldu.

BELEDİYE BAŞKANI: DERENİN SUYU ALINIRSA BURADA DURULMAZ

Hayrat Belediye Başkanı Mehmet Nuhoğlu, projenin bölge için kabul edilemez olduğunu söyledi.

"Bu projenin yapılmasına ve derelerin sularının Rize Güneyce’ye aktarılmasına karşıyım" diyen Nuhoğlu, "Doğaya bu kadar müdahale edilmemesi gerekiyor. Zaten bu derelerde toplam 9 tane HES var. Bu projelerle uğraşmak yerine Atatürk Barajı’nı yapsınlar, rüzgar enerjisi yapsınlar. Bizim çocukluğumuzun geçtiği dereleri bıraksınlar. Derenin suyu alınırsa burada durulmaz. Halkımız da istemiyor. Daha önce de böyle bir girişimde bulunulmuştu karşı çıkmıştık ve iptal edilmişti. Umarım bundan da vazgeçerler" ifadelerini kullandı.

'ŞİRKET İLE ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN FİRMANIN NUMARALARI AYNI'

Balaban Mahallesi sakinlerinden Süleyman Hacıbektaşoğlu 8 yıl önce gösterdikleri tepki üzerine iptal edilen projenin yeniden yapılmak istendiğini dile getirdi.

Projenin suyu başka bir vadiye taşımayı amaçladığını ifade eden Hacıbektaşoğlu, şunları söyledi:

"Yapılacak HES’in kapasitesi 54 megavat. Böyle bir projenin bu dereler üzerinde yapılabilmesi su rejimine göre mümkün değildir. Baltacı ve Maki dereleri tünelle Rize Güneyce'ye taşınarak burada bu söylenen kapasitede baraj HES projesi yeniden hayata geçirilmeye çalışılıyor. Baltacı deresi üzerinde halihazırda 4 adet, Maki deresi üzerinde 2 adet HES bulunmaktadır. Yaptıkları iş halk yararına bir iş olmuş olsaydı bu toplantıyı kimsenin olmadığı kış vaktinde değil yaz aylarında yapmayı tercih ederdiler. İlginç olan başka bir şey de ÇED raporunu hazırlayan Obelya Mühendislik firmasının telefonları ile enerji firmasının telefonları aynı. Yani aynı şirkete ÇED raporunu da düzenletmişler."

'BURANIN ÖLÜM FERMANI OLUR'

Projenin etki alanındaki mahallelerden Balaban Merkez Muhtarı Dursun Ali Musaoğlu projenin doğa katliamına sebep olacağını söyledi.

Musaoğlu, "Halk olarak ve muhtarlar olarak bu projenin yapılmaması için mücadele edeceğiz. Bu bölgede hayatın devamı için bu suya ihtiyacımız var. Suların taşınması demek buranın ölüm fermanıdır. Zaten göç veren bölgedeyiz. Doğaya müdahale çayı da olumsuz etkileyeceği için burada yaşam sona erer. İktidarın buradan haberi var mı bilmiyoruz. Onların da razı olmayacağını düşünüyoruz. Olurlar ise burada siyasi sonuçları da etkileyen bir karar olur" diye konuştu.

'BALIK TESİSLERİNİN DE SONU GELİR'

Pınarca Mahallesi Muhtarı Mehmet İmamoğlu, "Bölgemizde zaten yeterince HES var. Yeni bir HES ve suyun taşınması buradaki doğal yaşamı, değirmenlerimizi, balık tesislerinin sonunu getirir. Bu çalışmayı asla kabul edemeyiz" dedi.

Geçitli Mahallesi Muhtarı Şemsettin Koç da "Bu oluşuma kesinlikle karşıyız. Derelerimizin aktarılmasına izin vermeyiz. Tamamen halkımızın ve bölgemizin aleyhine bir durum" ifadelerini kullandı.

'SUSUZ YAŞAM OLMAZ'

Taflancık Mahallesi sakinlerinden Mahmut Başer ise "Bu projeden razı olandan Allah da razı olmaz. Bu proje yöreye ve doğaya zalimliktir. Allah rızası için buna engel olacağız. Devletimizin bize anlayış göstereceğine inanıyoruz. Tüm canlılar ve habitatımız bu proje gerçekleşirse geri dönülmez şekilde zarar görecek. Bizi ayakta tutan bu bölgede sudur. Biz susuz yaşayamayız. Doğamızın ve çayın suya ihtiyacı var" dedi.