Merkez Bankası yıl sonu enflasyon hedefini yükseltti

DUVAR - Merkez Bankası Şahap Kavcıoğlu, Enflasyon Raporu 2021-II Bilgilendirme Toplantısı'nda sunum yaptı. Politika faizinin gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde belirleneceği mesajını veren Kavcıoğlu, bireysel kredilerde yükseliş eğiliminin sürdüğünü vurgulayarak, "Kredilerin büyüme hızı ve kompozisyonu kritik önemdedir. Sıkı para politikası duruşunun enflasyonda düşüş önceliğiyle kararlılıkla sürdürülmesi, oynaklıklara karşı önemli bir tampon işlevi görecektir" dedi.

Kavcıoğlu'nun konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:

PORTFÖY HAREKETLERİ ÇIKIŞ YÖNÜNDE: 2021 yılı büyüme tahminlerini mercek altına aldığımızda bazı Avrupa ülkelerinde bir miktar düşüş görülürken ABD ve İngiltere başta olmak üzere belirgin bir iyileşme görülmektedir. Ocak ayı enflasyon raporundaki olumlu görünüm korunmakta. Düşük faiz ortamının daha uzun süreceğine dair güçlü sözlü yönlendirmelerine rağmen maliyet yönlü küresel enflasyon baskılarının küresel piyasalarda yol açtığı dalgalanmaları yakından takip ediyoruz. Para politikasında ihtiyatlı duruşun öneminin arttığı bir döneme giriyoruz. Gelişmekte olan ülkelerde şubat ayından itibaren portföy hareketleri çıkış yönüne dönmüştür.

İMALAT SANAYİNDE OLUMLU BİR SEYİR İZLENDİ: İktisadi faaliyet, geçmiş öngörülerimizle güçlü seyrini korumuş ve uzun dönem eğiliminin üzerinde seyretmiştir. Yurt içi talep oldukça güçlü bir eğilim seyretti. Makine ve teçhizat yatırımları yüksek oranlı bir artış kaydetmiştir. İmalat sanayindeki kuvvetli ivme sektörler itibariyle geniş bir yayılım sergiledi. İmalat sanayinin genelinde olumlu bir seyir izlendi. Yüksek frekanslı veriler kredi gelişmeleri ve kontrollü normalleşmeyle iktisadi faaliyetin güçlü seyrini sürdürdüğüne işaret etti. İktisadi faaliyet üzerinde riskler bulunmaktadır. Yılın ikinci çeyreğinde iktisadi faaliyetin yavaşlayacağı tahmin edilmektedir.

HİZMET SEKTÖRÜ OLUMSUZ SEYİRDE: Bu dönemde hizmet sektörlerinin salgından olumsuz etkileniyor oluşu ve işgücüne katılım oranlarındaki artış etkili olmakta. Aşılama sürecinin devamıyla hizmet sektörlerine yönelik görünümün iyileşmesi ve turizmin hız kazanmasıyla istihdamın da gelişmesi beklenmekte.

ALTIN İTHALATI ORTALAMANIN ALTINA İNDİ: Geçen yılın ikinci yarısında toparlanmaya başlayan yatırım talebi ikinci çeyrekte güç kazandı. Yatırım eğiliminin beklendiği görülmekte. İhracat ilk çeyrekte artışını sürdürmekte. Güçlü iç talep ve artan emtia fiyatları ithalat fiyatlarını olumsuz etkilemekte. Yüksek frekanslı veriler altın ithalatının mart ayında tarihsel ortalamalarının altına indiğini göstermekte. Bu eğilim dış ticaret hadlerinin cari denge üzerindeki olumsuz etkisini hafifletmektedir.

TURİZM: Yılın ikinci yarısında aşılama ile turizm faaliyetlerini ve dış dengeyi destekleyeceğini öngörüyoruz. İhracat ilave ivme kazandı. Tedarik sorunları başta otomotiv olmak üzere küresel eğilimlere paralel şekilde üretim ve ihracatı etkilemekte.

İHRACAT-İTHALAT DENGESİ: İhracatın ithalatı karşılama oranının tarihsel ortalamasının üzerine çıkarak yüzde 80-90 bandında istikrar kazanması makro istikrar açısından kritik önem arz etmekte.

KREDİ KULLANIMI YİNE ARTIŞA GEÇTİ: Kredilerin büyüme hızı ve kompozisyonu kritik önemdedir. 2020 yılının 3. çeyreğinden başlayarak atılan parasal sıkılaştırma adımları ve koordineli olarak yürütülen diğer politikalara bağlı olarak kredi büyümesi yavaşlamış, ocak ayından itibaren yeniden yükselişe geçmiştir. Kredilerin büyüme hızı ve kompozisyonu kritik önemdedir. Sıkı para politikası duruşunun enflasyonda düşüş önceliğiyle kararlılıkla sürdürülmesi, oynaklıklara karşı önemli bir tampon işlevi görecektir.  Enflasyon görünümü üzerinde etkili olan talep ve maliyet yönlü unsurlar para politikasında ilave sıkılaştırma gerektirmektedir. MB orta vadeli enflasyon görünümüne ilişkin mart ayından önden yüklemeli ve güçlü bir parasal sıkılaştırma yapmış nisan ayında sıkı para politikasını korumuştur.

PİYASANIN FONLANMASI: Merkez Bankası fonlaması sade bir operasyonel çerçevesinde açık piyasa işlemleri ve swap işlemleri kanalıyla yapılmış ve gecelik faizler MB politika faizi etrafında oluşmuştur. Dezenflasyon odaklı para politikası duruşu ülke risk primi ve dış finansman imkanlarında kalıcı iyileşme için kritik önem arz etmektedir.

MAL TSELİM SÜRELERİ UZUYOR: Tedarikçilerin teslim sürelerinin uzadığı işaret edilmekte. Mineral madde metal makine teslimatlardaki gecikmelerin daha belirgin olduğu görünmekte.

PETROL FİYATLARI: Orta vadeli tahminler üretilirken iktisadi görünümü esas aldık. Dışsal unsurlar için varsayımlarımızı gözden geçirdik ve güncelledik. Petrol fiyatlarındaki yükseliş ham petrol fiyatlarına dair projeksiyonlar yukarı yönlü güncellendi. Petrol fiyatları 2021 yılı ortalamasının 64.4 dolarda, 2022 yılı ortalamasının ise 61.9 dolarda oluşacağı bir fiyatlamaya işaret ediyor.

GIDA ENFLASYON YUKARI YÖNLÜ REVİZE EDİLDİ: 2021 yılına ilişkin ithalat fiyatları varsayımlarımızı yukarı yönlü güncelledik. İthalat fiyatlarında sınırlı bir gerileme öngörüyoruz. Gıda enflasyonu varsayımları döviz kuru gelişmeleri ve uluslararası fiyatlara ilişkin görünümü dikkate alarak 2021 ve 2022 için yukarı yönlü güncelledik. Dış talep görünümüne ilişkin varsayımında belirgin bir değişikliğe gitmedik.

FAİZ HEMEN İNDİRİLECEK YAKLAŞIMI DOĞRU DEĞİL: Temel varsayımlarımız ve kısa vadeli öngörülerimiz çerçevesinde politika faizinin güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturmaya devam edeceği bir görünü altında kademeli olarak hedeflere yakın sayacağını öngörüyoruz. Orta vadeli hedeflere ulaşıncaya kadar politika faizi güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edecektir. Nisan ve sonraki aylarda PPK kararlarıyla ilgili hemen faiz indirilecek yaklaşımını doğru bulmadığımı açıklamıştım. Karalar para politikası kurulunca makro ekonomik gelişmelere yönelik mevcut bilgi ve veri seti dikkate alınarak verilmektedir. Piyasayı izliyoruz, piyasa bizi izliyor. Kurumsallık içinde kararlarımızı vereceğiz. Yüzde 5 enflasyon hedefimize sıkı sıkıya bağlıyız. "Yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar politika faizi güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturmaya devem edecektir" cümlesiyle net bir duruş sergiledik bunu sürdürmeyi düşünüyoruz.

ENFLASYON TAHMİNİ REVİZE EDİLDİ: 2021 yıl sonunda enflasyonun yüzde 12.2 (önceki yüzde 9.4). olarak gerçekleşeceğini, 2022 yıl sonunda yüzde 7.5'a, 2023 yıl sonunda ise orta vadeli hedef olan yüzde 5 seviyesine gerileyerek istikrar kazanacağını tahmin ediyoruz. Enflasyonda düşüş olana kadar sıkı duruş büyük kararlılık ve sabırla sürecek. Politika faizi gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde belirlenecek. Toplam talep koşullarının öngörülenden güçlü seyri nedeniyle çıktı açığında yapılan yukarı yönlü güncelleme yıl sonu tahminini 0.4 puan artırıcı yönde katkıda bulundu. Enflasyon üzerindeki talep ve maliyet üzerindeki etkiler önemini korumakta. Mevcut görünüm enflasyon beklenti ve eğiliminde kalıcı düşüşe işaret eden göstergeler oluşana kadar sıkı parasal duruşun büyük bir kararlılık ve sabırla sürdürülmesini gerektiriyor. Önümüzdeki dönemde de elimizdeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz. Politika duruşu enflasyon gelişmeleri enflasyon beklentileri dikkate alınarak dezenflasyon sürecini en kısa sürede tesis edecek ve orta vadeli hedeflere ulaşıncaya kadar bunun sürekliliğini sağlayacak bir sıkılık düzeyinde belirlemeye devam edecektir. 

ENFLASYONDA ZİRVE GÖRÜLECEK: Enflasyonla ilgili olarak baz senaryolarında nisan ayının zirveyi oluşturacağını öngörüyoruz. Enflasyonunun yüzde 17 civarında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Bu aydan sonra aşağı yönlü geleceğini tahmin ediyoruz.

BU YIL 21 MİLYAR DOLAR CİVARINDA REZERV OLACAK: Rezervler konusu çok konuşuldu. Rezervleri hem çeşitlendirerek hem de daha güçlendirerek devam edeceğiz. Rezerv biriktirme kapsamında reeskont kredileriyle hazırda rezerv birikimi gerçekleşmektedir. 21 milyar dolar civarında bu yıl rezervlerimiz oluşacaktır. En önemli kaynaklarımızdan biri reeskont kredileri. (EKONOMİ SERVİSİ)