Fırat Çavaş 'Doğa İçin Çal'ı anlattı: Naylon poşet kullanmamak için derneğe ihtiyaç yok

DUVAR - Küresel iklim değişikliği, GDO'lu ürünler, çevrenin kirlenmesi gibi saymakla bitmeyen doğa sorunlarını önlemek amacıyla yola çıkan Doğa İçin Çal, 10'uncu videosuyla bilinçlendirme çalışmalarını sürdürüyor. 'Doğadan çaldığın yeter, doğa için çal' sloganıyla 2009 yılından beri farkındalık yaratmayı amaçlayan proje, 9 yıldır sorunlara evrensel bir dil olan müzik yoluyla yaklaşıyor. Projenin yapımcılığını ve yönetmenliğini yapan Fırat Çavaş, “Müzikle insanları güldürebilir ancak ağlatabilirsiniz de. Mesela Michael Jackson'un cenazesinde birçok müzisyen çıkıp şarkı söyledi. Nasıl kullandığınıza bağlı” diyor. İki yıldır üzerinde çalıştıkları Doğa İçin Çal 10'da bu kez 'İki Keklik' ve 'Dere Geliyor Dere' türküleri seslendiriliyor. Türkiye'den ve dünyadan 58 müzisyenin gönüllü desteğiyle gerçekleşen projede Ayben, Mert Fırat, Tuvana Türkay, Chaby Han, Deniz Tuzcuoğlu, Emre Yücelen gibi isimler var. Çavaş ile projeyi konuştuk.

Fırat Çavaş

Doğa İçin Çal 10'uncu kez sesleniyor. Öncelikle neler hissediyorsunuz?

Heyecanlıyız! Yılda bir kez yaptığımız için her seferinde proje çıktığında neler hissettiğimizi unutmuş oluyoruz.

Gerek video çekimi gerek sanatçı seçimi çok kapsamlı bir proje. Çekim aşamasından bahseder misiniz? Ne kadar sürede tamamlandı?

Doğa İçin Çal 10 Projesi iki yılda tamamlandı. Türkiye ve dünyadan 58 müzisyen gönüllü olarak yer aldı. Bu projenin yapımı için 17 ülke ve 24 şehre gidildi.

Müzisyen seçiminiz nasıl gerçekleşiyor?

Şöyle örnek vereyim geçtiğimiz sene Ankara'da sokakta dolaşırken yanıma bir çocuk geldi ve benimle tanışmak istediğini ve 'Doğa İçin Çal'ı çok sevdiğini söyledi. O genç çocuk 'Doğa İçin Çal 10'da çaldığı blok flüt ile herkesi kendine hayran bırakan Muammer Brut. Mesela onu böyle seçmiştik. Ayrıca her isteyen www.dogaicincal.com dan başvurabilir.

'HER ŞEY PROJENİN ADI GİBİ DOĞAL AKIŞINDA'

Video çekiminde mekanları nasıl belirliyorsunuz?

Doğa İçin Çal projesinin çekimlerinin yüzde 95'inde çekim yerleri önceden belirlenmez. Sokağa çıkarız ve dolaşırız. Bir bakarız ki çekeceğimiz yere gelmişiz. Her şey projenin adı gibi doğal akışında olur.

Fazlaca kutuplaştığımız şu günlerde din, dil, ırk ayrımı yapmadan birleştiren bu proje nefes aldığını hissettiriyor. Buna aynı zamanda sanatın birleştirici gücü diyebilir miyiz?

Buna sadece sanat diyemeyiz. Bu elbette bir sebep ancak söylediğimiz türküler de aslında bizi birleştiriyor. Çünkü onlar da ortak değerimiz.

'MÜZİK ÖĞRETMENİ ENSTRÜMAN TANITIMINI BİZİMLE YAPIYORMUŞ'

Doğa İçin Çal Türkiye'nin en uzun süreli viral videosu olmuş. Sizin bakışınızla bu projeyi ayrıcalıklı kılan nedir?

Doğa İçin Çal bir internet projesi değil aslında. Sadece internette yer almıyor. Hatta Doğa için çal projesinin ilk yayınlandığı yer Pop Star Alaturka yarışması. Yani ilk kez televizyonda yayınlandı. Sevgili Osmantan Erkır'a da buradan tekrar teşekkür ederiz bu desteği için.

Bu projeyi ayrıcalıklı kılan herkesin kendinden bir şey bulması. Mesela kimi yurt dışında yaşar sıla hasreti çeker ve Doğa İçin Çal dinler. Duyduğumuz ve gördüğümüz kadarıyla da birçok müzik öğretmeni de derslerde Doğa İçin Çal projeleri izletip orada enstrümanları tanıtıyormuş. Bu yola çıkarken bizim aklımıza gelmemişti. Dediğim gibi herkes kendinden bir şey buluyor.

Bir vakıf ya da derneğe bağlı olmamasının bunda etkisi nedir? Bu durumun avantaj ve dezantajlarını nasıl anlatırsınız?

Siz doğaya karşı sosyal sorumluluğunuzu yerine getirmek için örneğin markete gidip poşet almaz onun yerine yanınızda getirdiğiniz fileyi ya da çantayı kullanırsınız. Böylelikle doğayı daha az kirletmiş olursunuz. Ben ise sosyal sorumluluğumu Doğa İçin Çal adında bir proje yaparak yerine getiriyorum. Sizin de naylon poşet kullanmamak için bir derneğe ya da vakıfa ihtiyacınız yok.

'GÖRÜNMEZLİĞİ ONUN ÇEKİCİ YANI'

Müziğin nasıl bir gücü olduğuna inanıyorsunuz?

Ben olaya müzik diye bakmıyorum. Müzik zaten doğadan gelir. Bu müzik bir kuşun cıvıltısı da olabilir rüzgarın sesi de... Dolayısıyla müzikten kaçmak olanaksızdır. Resmi görebilirsiniz dokunabilirsiniz. Heykele dokunabilirsiniz. Bir çok sanatta bunu yapabilirsiniz. Ancak müziği koklayamazsınız göremezsiniz belki de onu bu kadar çekici ve gizemli yapan odur.

2009'da doğa için farkındalık yaratmak için çıktığınız bu yolda amacınıza ne doğrultuda ulaştınız?

Bu bir yolculuk ve daha yolun başındayız. İnsanlara sadece şunları sorgulatabildiysek ne mutlu bize. "Bu insanlar ne yapıyor? Doğa İçin Çal ne demek? Ne oluyor ki çalınca?" Bu sorular ortaya çıkıyorsa harika! Demek ki düşünmeye ve 'ben de doğa için ne yapabilirim' diye sormaya başlıyoruz.

Ülkede tüm üzücü olaylarda önce müzik susturuluyor. Müziğin sadece eğlence aracı olarak görülmesine sizin yorumunuz ne olur?

Çünkü müzik sadece düğünlerde göbek attığımız gülüp eğlendiğimiz bir şey olarak adlandırılıyor. Mesela ağıt da bir müziktir. Müzikle insanları güldürebilir ve ağlatabilirsiniz. Başka ülkelerde nasıl bilmiyorum. Mesela Michael Jackson'un cenazesinde birçok müzisyen çıkıp şarkı söyledi. Müziği nasıl kullandığınıza bağlı.

'GELİR PROJENİN TAMAMINA YETMİYOR'

Doğa İçin Çal ile herhangi bir gelir elde edebiliyor musunuz? Edebiliyorsanız hangi çalışmalarda kullanıldı?

Birkaç yıldır yapmıyoruz ancak eskiden konserler oluyordu. Tekrar üniversitelere gitmek istiyoruz. Doğa İçin Çal projesinden bir gelir elde edersek bunu tekrar Doğa İçin Çal projesinin yapımında kullanıyoruz. Bu projenin tamamının yapımına yetmiyor ancak destek oluyor.

Önümüzdeki planlarınızdan bahseder misiniz?

Doğa İçin Çal projesi seneye 10'uncu yaşına giriyor. Doğa İçin Çal'maya daha uzun süreler devam etmek istiyoruz.