Foça'da yeni kirletici unsur: Biyokütle enerji santralleri

Cihan Başakçıoğlu

İZMİR - Daha önce yedi termik santral projesi ile gündeme gelen İzmir'in Foça ilçesi, bu kez de biyokütle enerji santralleri ile hedefte. Yeniköy Mahallesi'nde iki köyün arasında bulunan bir meraya biyokütle enerji santrali yapılması amacıyla 4 Kasım 2019 tarihinde onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planları'nın iptali için Foça Belediyesi öncülüğünde dava açılmıştı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na karşı açılmış olan dava henüz sonuçlanmazken, davanın keşif ve bilirkişi incelemesi, 5 Şubat şubat günü yapıldı.

Bilirkişi incelemesi öncesi Bağarası yolu Hancivarı mevkii girişinde bir araya gelen Foçalılar da görüştükleri bilirkişi heyetine, çevre ve insan sağlığı konusunda duydukları endişelerini aktardı. Foça Belediye Başkanı Fatih Gürbüz'ün de aralarında bulunduğu çeşitli siyasi parti ve sivil toplum kuruluşları temsilcileri ile çevre aktivistleri bilirkişi heyetini karşılarken, Foça Belediye Başkanı Fatih Gürbüz,‘  ‘Yurdumuzdaki 18 Özel Çevre Koruma Bölgesinden bir tanesi olan Foça’da yaşam ve çevre sevdalısı dostlarımızın verdiği güçle, gelecek nesillerinbizlere emanetini korumak için verdiğimiz mücadeleye, her zaman aynı azimle devam edeceğiz’’ ifadelerini kullandı.

Bölgede son süreçte yaşanan gelişmeleri ve projeleri değerlendiren Yeni Foça Forumu'ndan Nermin Korkmaz, bilirkişi keşfini ve ardından bölgede yaşananları anlattı.

'ŞİRKET ÖNCE 'BİYOGAZ' DEDİ, OLMAYINCA 'BİYOKÜTLE'YE DÖNDÜ'

Korkmaz, bölgede demir çelik tesislerinin atıklarını döktüğü bir cüruf alanı olduğunu belirterek, buraya da daha önce iki biyokütle enerji santrali kurulmak istendiğini, 'Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir' kararlarının mahkeme tarafından iptal edilmesi üzerine projelerin yapılamadığını söyledi.

5 Şubat'ta bilirkişi keşfinin yapıldığı alanın ise bir mera alanı olduğunu söyleyen Korkmaz, "İki köye ait bir mera alanıdır. Daha önce orada bir biyogaz santrali kurulmak istenmişti. O iptal oldu. İptal olunca bu kez biyokütle olarak geldiler. Aynı şirket biyogazı biyokütleye çevirdi. Zaten biyokütle bölgemizde en sıkıntılı santrallerden birisi olma potansiyelinde. Termik santrallere göre kurulumu ve benzeri durumlar daha kolay. Üstelik ellerine ne gelirse yakmak, yakarak enerji elde etmek istiyorlar. Ülkeye giren bir çok çöp varken onları yakmak herşeyden daha kolay geliyor" diye konuştu.

'ŞİRKET KEŞİFTEN BİR GÜN SONRA PROJE ALANINI TELLE ÇEVİRMEYE KALKIŞTI'

Kurulmak istenen biyokütle enerji santrali için yine 'ÇED gerekli değildir' kararı verildiğini, ona itiraz ederek dava açtıklarını söyleyen Korkmaz, 5 Şubat günü yapılan bilirkişi keşfini de şu sözlerle anlattı, "Keşif esnasında karşı tarafın avukatı yerinden bile kıpırdamadı, bilirkişiler ile dolaşmadı. Keşif esnasında bölgenin mera olması nedeniyle orada yaşayan canlıları da gördük. Otlayan kuzular koyunlar vardı. Arıların kovanları mevcuttu. Bölgenin doğal hayatı görülüyordu. Bunu tekrar dile getirdik. Ayrıca o bölgede bir köyü besleyen üç tane içme suyu kuyusu var."

Bilirkişi keşfinden hemen ertesi gün şirket bölgeyi telle çevirmeye çalıştığını söyleyen Korkmaz, "Bir an önce işleme geçme isteği gösterdi. Belediye zaten bu konuda davacı kurumlardan biri. Hemen müdahale edilerek zabıta telle çevrilme işlemini durdurdu. Çekilen teller çakılan kazıklar kaldırıldı. Bilirkişi keşfi yapıldıktan sonra duruşmayı beklemeye bile pervasız bir şekilde gerek duymadılar" dedi.

'YENİ BİR KİRLETİCİYE İHTİYAÇ OLMADIĞI GİBİ VAR OLANLARIN REHABİLİTE EDİLMESİ GEREKİYOR'

Bölgede birçok kirletici unsur olduğunu vurgulayan Korkmaz, yeni kirletici unsurlara geçit verilmemesi gerektiğini vurguladı. Korkmaz, "Şu anda ülkemizin enerjiye ihtiyacı yok. Enerji fazlamız var. Enerji üreten şirketlere ödenen, hepimizin cebinden çıkan milyonlarca lira var. Bütün bunların karşısında biz yaşam alanlarımızı kaybediyoruz. Havamızın, suyumuzun, toprağımızın kirletilmesi söz konusu oluyor. Hava kirliliğinden ölüm sayısı çok yüksek. Bütün verliler bunu gösteriyor. Burnumuzun dibinde bir tane termik santral var. Birçok demir çelik fabrikası, Socar, PETKİM, Türkiye Petrol Rafinerileri (TÜPRAŞ) hepsi bu bölgede. Bölgede yok yok. Hepsi kirletici unsurdur. Kümülatif olarak da düşünüldüğünde artık burada yeni bir kirleticiye hiç ihtiyaç olmadığı gibi var olanların rehabilite edilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.

 'TERMİK SANTRAL BİTTİ BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BAŞLADI'

Öte yandan aynı bölge yakınlarında bulunan ve Aliağa ilçesine bağlı olan Şehit Kemal bölgesine de üç şirket tarafından biyokütle enerji santrali yapmak için başvuruda bulunulduğuna da dikkat çeken Korkmaz, "Bu demektir ki bu bölge bundan sonra biyokütle santralleri ile uğraşacak. Bugüne kadar bölgede yedi tane termik santral projesi vardı, bir tanesi yapıldı diğerleri yapılamadı. Onlarla mücadele ediyorduk. Bundan sonraki kirletici unsur biyokütle olacak. Buna bir dur denmesini istiyoruz. Yaşadığımız alanın temiz kalması en büyük hakkımız" dedi.