Erzincan’da seçim: Sarıgül dengeyi nasıl değiştirdi?

ERZİNCAN – Seçimlere bir aydan kısa süre kala siyasi partiler tüm kozlarını seçim sahasında gösterme gayesinde. Kentlerin ana caddelerinde başlayan seçim kampanyaları ev ev, kapı kapı devam ederken vaatler ve beklentiler en yüksek sesten dile getiriliyor. Geçtiğimiz yıl bu günlerde daha az hareketliliğin gözlendiği Anadolu kentlerinde seçim havası iyiden iyiye hissediliyor. Türkiye siyasetine önemli figürler yetiştiren Erzincan da bu kentlerden biri. Yıllardır AK Parti’nin kalesi olarak nitelenebilecek oy oranlarının gözlendiği Erzincan’ın bu seçiminde bir sürpriz var. Türkiye Değişim Partisi Genel Başkanı Mustafa Sarıgül’ün CHP listelerinden memleketinden aday gösterilmesi kentteki denklemleri değiştirmiş durumda.

İKİ BÜYÜK SORUN

Doğu Anadolu Bölgesi’nin ucu göğü delen dağlarının ortasında, ovayı andıran büyük bir alanın üzerinde yer alan Erzincan’ın en önemli gelir kaynağı tarım ve hayvancılık. Son yıllarda bu iki alanda yaşanan olumsuz politikaların etkisi beraberinde işsizliği, özellikle genç işsizliğini, getirdi. Pek çok genç köylerden kentlere göçerken geride kalan yaşlı nüfusun tarım ve hayvancılıktan elini çekmesiyle bu iki alanın daha da geriye gitmesi sürpriz olmayacak. Tarih boyunca büyük depremlerin yaşandığı kentte yatay mimari egemen olurken, deprem riski nedeniyle şehrin yeterli şekilde büyüyemediği, sanayi yatırımlarının da bu nedenle yapılmadığı ve gelişimin durduğu yorumları yapılıyor. Nihayetinde Erzincan’ın en büyük iki sorunu ekonomi ve deprem olarak önce çıkıyor.

SARIGÜL’ÜN ADAYLIĞI DENGELERİ DEĞİŞTİRDİ

Erzincan seçimlere ekonomik sorunlar ve hayat pahalılığına “AK Parti’nin mahallesinden” yükselen tepkilerle giriyor. Yaklaşık 200 bin seçmenin bulunduğu Erzincan, Meclis’te hali hazırda iki milletvekili ile temsil ediliyor. AK Parti’nin bir önceki seçimde iki milletvekilliği sandalyesini kazandığı kentte 14 Mayıs sandıklarından aynı sonucun elde edilmesi kolay görünmüyor. Türkiye Değişim Partisi Genel Başkanı Mustafa Sarıgül’ün memleketi Erzincan’dan CHP birinci sıra adayı olarak gösterilmesi kentteki dengeleri değiştirmiş durumda. CHP’nin ikinci sıra adayı ise doktor Ufuk Aktaş.

27’nci dönem Erzincan Milletvekili, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde çalışma arkadaşı olan Süleyman Karaman yeniden Erzincan’da AK Parti’nin birinci sıra adayı. İktidar partisinin ikinci sıra adayı ise kentte AK Parti’nin kurucuları arasında yer alan Mehmet Cavit Şireci.

MHP’nin kentteki iki adayı ise eski milletvekili Mihrali Aksu’nun oğlu avukat Cemil Yavuz Aksu ile Aziz Gün. İYİ Parti’nin aday göstermediği kentte Yeşil Sol Parti’nin adayları ise Haydar Polat ile Ayfer Turgut.

‘CUMHUR İTTİFAKI HATA YAPTI’

MHP’nin kendi adayları ve amblemiyle seçimlere girme kararının en çok etkisinin hissedileceği kentlerin arasında Erzincan da yer alıyor. Şehirde yaşayan çok sayıda kişinin ortak yorumu “Cumhur İttifakı ortak listeyle seçime girseydi iki milletvekilliği koltuğunu da kazanacaktı” ifadeleriyle dile getiriliyor. Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Mustafa Sarıgül’ü Erzincan’dan aday göstermesinin kritik olduğu yorumları yerinden yapılıyor. Cumhur İttifakı’nın seçime ayrı girme kararının yerelde rekabet yaratacağını, bu durumun Sarıgül’ü aday gösteren ve sürpriz yapan Kılıçdaroğlu’na çarpan etkisi yaratacağını söyleyenler ekliyor; “Kılıçdaroğlu sürpriz yaptı, Cumhur İttifakı milletvekilliğini hediye ediyor. Sarıgül’ün etkisi Kılıçdaroğlu’na verilen desteği de artıracaktır.”

İYİ Parti’nin ittifak kapsamında CHP ile fermuar yönteminde anlaşıp Erzincan’da aday çıkarmaması nedeniyle CHP’nin bir milletvekilliğine “kesin” değerlendirmeleri yapanlar da gözleniyor. Bu yorumlar doğrudan kendini “AK Partiliyim” diyenlerin dilinden işitiliyor ve ekleniyor; “Sarıgül’ün Erzincan’da aramadığı cenaze evi kalmamıştır. Adam sahada iyi çalışıyor.”

AK PARTİ KENTTE HAZIRLIKSIZ YAKALANDI

Sarıgül’ün adaylığının kentte beklenmeyen bir anda belli olduğunu belirtenlere göre AK Parti bu sürece hazırlıksız yakalandı. İktidarın kentte iki milletvekilini de “cepte” gördüğünü söyleyenler bunun seçim hazırlık sürecine de yansıdığını belirtiyor. Öte yandan bu ifadeleri doğrulayan cümleler doğrudan AK Parti’nin adayları için çalışan parti teşkilatına mensup kişilerden de duyuluyor. Sarıgül’ün sahada çalışanlarına bu konuda sitem eden AK Partililer, “Ne yaptınız biz bu kadar hazırlıklı değildik” diyor. Öte yandan kendinden emin olan AK Parti için çalışanlar, “Sandık günü yaklaştıkça ibre bize dönecek, Erzincanlı hizmeti biliyor” ifadelerini kullanıyor.

CHP teşkilatının çalışanlarına göre ise Sarıgül’ün adaylığının ilanından önce kent genelinde çok sayıda kararsız seçmen vardı. AK Parti’ye dönük eleştirileri işittiklerini ve kayda geçtiklerini belirten CHP’liler seçim tarihi yaklaştıkça kararsız seçmenlerin sayısının azaldığını, ev ev gezerek ikna çalışmalarına devam ettiklerini belirtiyor. En ilgi çeken vaadin ise özellikle kadınlar tarafından “Aile desteği sigortası” olduğu ifade ediliyor.

‘EN GÜVENİLMEZ ZAMANDA REİS’E GÜVENDİK’

AK Parti teşkilatları kentte seçime hazırlıksız yakalandığını ifade etse de Erzincan’da Cumhur İttifakı’na destek oldukça fazla. Ekonomik sorunlara dair itirazlarını dile getirenler “AK Parti’den çok Erdoğan’cı” olduklarını belirtiyor. Kabinenin yenilenmesiyle birlikte ekonomide düzelme adımlarının atılabileceğini söyleyen AK Parti seçmeni, “En güvenilmez zamanda Reis’e güvendik. Şimdi de güvenelim, son kez de olsa güveneceğim” ifadelerini kullandı. Bu sözlere destek veren bir diğer AK Parti seçmeni olduğunu belirten kadın ise, Millet İttifakı’nı eleştirdi, masada farklı görüşlerin nasıl yan yana geldiğini anlamadığını söyledi.

‘BU KRİZDE BAŞKA BİRİNİ KİM NİYE DÜŞÜNSÜN?’

Erzincan’da Millet İttifakı’na destek veren çoğu kişinin moral ve motivasyonunun yüksekliği dikkat çekici. Oyunu CHP’ye vereceğini ve cumhurbaşkanlığı için Kılıçdaroğlu’nun iddialı olduğunu belirten Gültekin Bektaş, “Sarıgül buraya heyecan getirdi. MHP’nin aday çıkarması AK Parti’nin denklemini bozdu. CHP, Sarıgül’ün gelmesiyle aradan sıyrılıp birinci parti bile olabilir. Tarım ve hayvancılık bitti. Gençler köyleri terk ediyor. Evlenemiyor insanlar. Bu krizde başka birini kim niye düşünsün” ifadelerini kullandı.

‘ERDOĞAN’A VERECEĞİMİZ BELLİ DEĞİL, BAŞKA YERE KAYACAĞIZ GİBİ’

Daha önce yapılan seçimlerde AK Parti’ye oy verdiğini fakat 14 Mayıs’ta Sarıgül’ü destekleyeceğini belirten bir seçmen ise şu ifadeleri kullandı:

“Kim akıl verdi bilmiyorum ama Sarıgül gibi vefalı adamı aday gösterdiler. Bize doğrudan dokunacak insan lazımdı. Bundan önce oy verdiğim adamı bir kere şu şehrin sokağında görmedim. Söylüyorum, AK Partiliyim ama Sarıgül’e oy vereceğim. Cumhurbaşkanlığında Erdoğan’a verip vermeyeceğimiz de belli değil. Başka bir yere kayacağız gibi. Yapamazsa beş yıl sonra gider, değişsin bakalım.”

SARIGÜL SAHADA: BOZKURT İŞARETLERİYLE DESTEKLEYENLER, DEĞİŞEN SLOGANLAR

Adaylığının açıklanmasının ardından ‘mitili’ memleketi Erzincan’a atan Mustafa Sarıgül, kentin girişinde uzun araç konvoyuyla karşılandı. Sarıgül’ün seçim çalışmasının ilk adımı ise kentteki diğer partilerin il başkanlıklarını ziyaret etmek oldu. Sarıgül’ün kentin en büyük pazarına yaptığı ziyarete eşlik ettik ve Erzincanlıları selamladığı seçim otobüsüne konuk olduk. Pazar yerinde yoğun ilgiyle karşılanan Sarıgül esnafın sorunlarını dinledi ve burada özellikle tarım ve hayvancılık alanlarında atacakları adımları sıraladı. “Erzincan’ın yıllardır yalnız bırakıldığını” belirten Sarıgül, “Ben her makamı gördüm, inanın memleketim için vefamı ödemek için adayım” dedi.

Sarıgül’le fotoğraf çektirenlerin uzun kuyruklar oluşturduğu anlarda çok sayıda kişi de yaşadıkları sorunları anlattı. Sarıgül’ün yanına gelen bir kadın, “Kızım doktor ne olur doktorların haksızlığını daha gür sesle haykırın” çağrısında bulundu. Sarıgül’ün doğrudan temas kurduğu seçmenlere telefon numarasının olduğu kartları vermesi dikkat çekerken bir partilinin bir kişiye iki afiş vermesinin ardından söze girişi de gözden kaçmadı. “Çok paramız yok, teker teker dağıtalım, hem ağaçlara da yazık” diyen Sarıgül buranın ardından Erzincan sokaklarında seçim otobüsüyle esnafı selamladı.

Erzincan’ı neredeyse baştan başa kuşatan Halit Paşa ve Fevzi Paşa Caddeleri ile Ordu Caddesi’nde otobüsüyle Erzincanlıları selamlayan Sarıgül, AK Parti Erzincan İl Başkanlığı’nın önünden geçildiği sırada ise, “Saygısızlık olmasın” diyerek otobüsten yükselen seçim müziğini kapattırdı. Otobüsü sık sık durdurarak camdan kendisine ilgi gösterenlerin elini sıkan ve destek talep eden Sarıgül “Çare Sarıgül” diyenlere karşılık, “O sloganın yerine ‘Birleşe Birleşe kazanacağız’ diyoruz artık” yanıtını verdi. Yoğun ilgiyle karşılanan Sarıgül’e sevgisini gösterenler arasında MHP’li seçmenlerle özdeşleşen bozkurt işaretini, AK Parti ile özdeşleşen ‘Rabia’ işaretini yapanlar da vardı.

SARIGÜL: AK PARTİLİ KARDEŞLERİMİN DE MHP’Lİ KARDEŞLERİMİN DE HAKLARINI KORUYACAĞIM

Saha çalışmalarını ve Erzincan’da kendisine yönelik ilgiyi Gazete Duvar’a değerlendiren Sarıgül, bütün Erzincanlıların büyük ilgisiyle karşılaştığını söyledi. Sorumluluğunun ağır olduğunu, nereden geldiğini nereye gittiğini iyi bildiğini belirten Sarıgül, Erzincanlılara minnet borcunun olduğunu ifade etti. Hiçbir siyasi parti farkı gözetmeden bütün Erzincan’ı kucaklayacağını, baba ocağında olmanın gururunu yaşadığını belirten Sarıgül sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bilesiniz ki sadece bana oy verenlerin vekili olmayacağım. Bana oy vermeyen AK Partili kardeşlerimin de MHP’li kardeşlerimin de haklarını, hukukunu koruyacağım. Erzincan’ın yüzde yüzünün yüzünü güldüreceğim ve tamamını kucaklayacağım.”

‘KILIÇDAROĞLU, AK PARTİ’YE OY VEREN KARDEŞLERİMİN DE HAKKINI KORUYACAK’

Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına Erzincanlıların nasıl baktığını sormamız üzerine ise Sarıgül, “Demokratik parlamenter sisteme Türkiye’yi en iyi hazırlayacak isim Kemal Kılıçdaroğlu’dur” dedi ve sözlerine şöyle devam etti:

“Kemal Kılıçdaroğlu mütevazi insandır, hiçbir makam mevkide gözü olmayan bir anlayışıyla Türkiye’mizi normalleştirecek, devletimizi rayına oturtacak, ekonomimizi düzlüğe çıkaracak. Kılıçdaroğlu, ‘Fabrikada, tarlada üretim, kamuda liyakat’ diyen bir liderdir. Cumhuriyetin değerlerini genişleterek koruyacak, üretimi destekleyecek, alın teri ve emeğin hakkını koruyacak ve inşallah 13’üncü cumhurbaşkanı olacak. Sadece kendisine oy verenlerin değil AK Parti’ye oy veren kardeşlerimin de hakkını koruyacak.”

ERZİNCAN’DA ÖNCEKİ SEÇİMLERDE TABLO NEYDİ?

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin oylandığı 2017 cumhurbaşkanlığı referandumunda Erzincan’da ‘Evet’ oranı yüzde 60.50, ‘Hayır’ın oranı ise yüzde 39.50 oldu.

2018 Genel Seçimleri’nde ise Cumhur İttifakı’nın adayı Recep Tayyip Erdoğan yüzde 60.60, CHP’nin cumhurbaşkanı adayı olan Muharrem İnce ise 31.5 oranında oy aldı. İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener yüzde 5.5 oyda kalırken HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ise yüzde 1.3 oy aldı. 2018 seçimlerinde AK Parti ve MHP’nin oluşturduğu Cumhur İttifakı milletvekilliği seçimlerinde de yüksek oy aldı. AK Parti’nin yüzde 44.8 ile birinci parti olduğu kentte ikinci sırayı yüzde 25.5 ile CHP, üçüncü sırayı yüzde 18.6 ile MHP, dördüncü sırayı yüzde 5.6 ile HDP ve beşinci sırayı yüzde 4.2 ile İYİ Parti aldı.

2019’da yerel seçimlerde ise MHP’nin adayı Bekir Aksun, AK Partili rakibini geride bırakarak belediye başkanı seçildi.