Erdoğan'ın ziyareti Almanya basınında: 'Sorunlu ama vazgeçilmez ortak'

Yunus Ülger

ALMANYA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 17 Kasım'da yapacağı Almanya ziyareti, bir haftadır Almanya basınının da gündeminde. Bu bağlamda, Erdoğan'ın İsrail'e yönelik açıklamaları da eleştiri ve haber konusu oluyor. Farklı partilerden politikacılar, geçen hafta başında yaptıkları açıklamalarda, Erdoğan'ın ziyaretinin iptalini isterken, son günlerde yapılan yorumlarda ziyaretin iptalinin yanlış olacağı, Türkiye ile diyalogda kalmanın gerekli olduğu görüşü dile getirildi. Almanya basınının ziyarete ilişkin ortak yorumunu, “Türkiye sorunlu ve zor bir ortak ama vazgeçilmez” sözleriyle özetlemek mümkün.

Buna karşın, Erdoğan'ın ziyareti konusunda ülke kamuoyu ikiye ayrılmış görünüyor. YouGov kamuoyu araştırma kuruluşunun Alman Haber Ajansı (dpa) için yaptığı anketin sonuçlarına göre, katılımcıların yüzde 45'i Erdoğan'ın Almanya'ya gelmesini istemiyor. Ziyaretten yana olanların oranı yüzde 32, görüş bildirmeyenlerin oranı ise yüzde 25 düzeyinde.

'ERDOĞAN İLE AÇIKÇA KONUŞMAK GEREK'

Ana muhalefet Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Başkanı Friedrich Merz, Erdoğan'ın ziyaretinin çok önceden planlandığını, bunu şimdi iptal etmenin yanlış olacağını söyledi. Deutschlandfunk radyosuna konuşan CDU lideri Merz, “Erdoğan ile çok açıkça konuşmak gerek. Bu şimdi her zaman olduğundan daha gerekli” dedi.

Die Welt gazetesinden Sascha Lehnarz da ziyaretin iptalinin bir yararı olmayacağını belirterek, “Dünya yangın yeri, yenisini çıkarmayalım” ifadelerini kullandı. Lehnarz, Türkiye'nin 'zor, ama vazgeçilmez' bir ortak olduğunu belirterek özellikle Ukrayna ve Ortadoğu için gerekli olduğunu vurguladı. Kamu yayın kuruluşu Rundfunk Berlin-Brandenburg (Rbb24) da Türkiye'nin Almanya için önemli bir ortak olduğunu yazdı. Almanya'da 3 milyon kadar Türkiyelinin yaşadığını hatırlatan Rbb24, iki ülke arasındaki sıkı ekonomik ilişkiler, Türkiye'nin NATO ve Avrupa Birliği (AB) için İslam ülkelerine köprü olması ile Avrupa'ya göçü yönetim merkezi olmasına işaret etti.

'İSRAİL'E KİN DUYANIN BERLİN'DE NE İŞİ VAR?'

Erdoğan'ın Almanya ziyaretine karşı tavır alan Bild gazetesi ise “İsrail'e kin duyanın Berlin'de ne işi var?” başlığıyla tepkisini ifade etti. Erdoğan'ın ziyaretini 'yılın en zor ziyareti' olarak nitelendiren Bild, Erdoğan'ın en son açıklamasıyla İsrail'in varlık hakkını kabul etmediğini ileri sürdü. Federal Hükümet'in Erdoğan'ın Hamas ve İsrail'e yönelik açıklamaları karşısında tavır almaktan çekindiğini yazan gazete, ziyarete ilişkin haberinde, gazeteci ve yazar Michel Friedman'ın “Erdoğan, sadece İsrail devletine karşı değil, aynı zamanda Yahudilere karşı en büyük kışkırtıcılardan biri” sözlerine yer verdi.

UZUN ZAMANDIR İLİŞKİLER GERGİN

Almanya ile Türkiye ilişkileri, sadece son gelişmeler sebebiyle değil, uzun zamandır gergin, zaman zaman da çok gergin. Türkiye'de Alman yurttaşlarının tutuklanması ve eski başbakan Angela Merkel'e Nazi benzetmesi, iki ülke arasında gerginliği başlatan sorunlar oldu. Türkiye ile AB görüşmelerinin fiilen askıya alınması, Türkiye'nin Suriye konusunda Rusya ve İran ile ortak hareket etmesi ile AB'nin Rusya'ya yaptırımlarına katılmaması, gerginliği tırmandırdı. Son olarak Erdoğan'ın Hamas'ı 'kurtuluş ve mücahitler grubu' olarak tanımlaması ve İsrail'e yönelik sert eleştirileri, Almanya ile Türkiye arasına yeni sorunlar ekledi.

TÜRKİYE-ALMANYA KARŞILAŞMASI PROGRAMDA YOK

Öte yandan, Federal Hükümet'in basın sözcüsü Christiane Hoffmann'ın verdiği bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başbakan Olaf Scholz, görüşmelerinde 'geniş bir siyasi konular paketini' ele alacak. Bunlar arasında İsrail-Filistin çatışmaları, Türkiye-AB ilişkileri, göç yönetimi ile NATO'da işbirliği başta gelen konular. Erdoğan, önce Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, ardından Scholz ile yemekte bir araya gelecek. Erdoğan ile Scholz'un ortak basın toplantısı konusu ise belirsiz. İlk açıklamalarda Erdoğan'ın 18 Kasım Cumartesi günü oynanacak Türkiye-Almanya dostluk karşılaşmasını seyredebileceği belirtilirken, Erdoğan'ın müsabakayı izlemeyeceği bilgisi paylaşıldı.