‘Enkaz altındaki kişilere yanlış müdahale ölümle sonuçlanabilir’
Acil Tıp Uzmanları Derneği Başkanı Başar Cander, enkaz altında kalanlara uzman olmayan kişiler tarafından uygulanan bilinçsiz müdahalenin ölümle sonuçlanabileceğini söyledi, travma uyarısında bulundu.
Ogün Akkaya
ANKARA - Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın (AFAD) ve Kandilli Rasathanesi'nin açıklamalarına göre Maraş'ın Pazarcık ilçesinde 7,7 büyüklüğünde, Elbistan ilçesinde ise 7,6 büyüklüğünde deprem meydana geldi. 10 ilde büyük yıkıma neden olan depremlerde binlerce kişi yaşamını yitirirken, on binlerce kişi yaralandı.
Acil Tıp Uzmanları Derneği Başkanı Başar Cander, enkaz altında kalan kişiler kurtarılırken ilk müdahalede dikkat edilmesi gerekenleri anlattı. İlk yardımın mutlaka uzman ya da deneyimli bir yetkili tarafından yapılması gerektiğini söyleyen Cander, enkaz altında kalan kişilere müdahale eden kişilerin de dikkat etmesi gerekenler olduğunu söyledi.
'HASTALARIN TRAVMA HASTASI OLDUKLARINI UNUTMAMAK GEREKİYOR'
Enkaz altından çıkarılan depremzedenin travma yaşadığının unutulmaması gerektiğinin altını çizen Cander, "Deprem altındaki kişi tamamen kurtarılmadan dahi koluna ya da bacağına serum takıp öncelikle sıvı kaybını önlemeye çalışıyoruz. Hasta çıkarılmadan dahi müdahale gerekebiliyor. Enkazdaki kişilerin travma hastası olduklarını unutmamak gerekiyor" dedi.
Enkaz altından çıkarılan kişilerin vücudunda kırıklar olabileceğini söyleyen Cander, dikkatli taşıma kurallarının uygulanmadığı takdirde hastanın vücudunda zarar açığa çıkabileceğini söyledi. İlk müdahalenin dikkatli yapılması gerektiğini anlatan Cander, enkaz altında kalan kişilerin kafa ve boyun travması nedeniyle de hayatını kaybedebileceğini anlattı.
'PROFESYONEL OLMAYANLARIN YAPABİLECEĞİ ŞEY HASTALARIN ISITILMASINI VE DÜZGÜN BİR ŞEKİLDE TAŞINMASINI SAĞLAMAK’
Enkaz altından çıkarılan birçok hastanın ezilme sendromu yaşadığını, bu sendromun sonucunda şok, böbrek yetmezliği, kalp ve solunum yetmezliği gibi sorunların görülebileceğini söyleyen Cander, enkaz altındaki kişinin kaslarında da hasarların olabileceğini aktardı. Soğuk hava ve hipotermiye karşı enkaz altından çıkarılan kişilerin battaniyelere sarılarak ısı kaybının önlenmesi gerektiğini söyleyen Cander şunları kaydetti:
"Vücudun bir an önce ısıtılması gerekiyor. Deprem enkazı altındaki kişiye çıkar çıkmaz serum takılmalı. Vatandaşlar bunu yapamayacak ama ne yapması lazım, ısıtması lazım. Sıcak şeyler koyarak ısıtması gerekiyor. Enkaz altından çıkarılan kişiyi taşıma tekniğine mutlaka dikkat edilmesi lazım. Hangi organın yaralandığını bilmiyoruz. Şuuru açıksa hasta ile konuşulabilir. Travma taşıma kurallarına uyulması mutlaka şart. Profesyonel olmayan kişilerin yapabileceği şey hastaların ısıtılmasını ve düzgün bir şekilde taşınmasını sağlamak. Onun dışında yapabilecekleri bir şey yok.”
‘TRANSFER DİKKATLİ BİR ŞEKİLDE YAPILMALI’
Deprem enkazı altından çıkarılan kişilere uygulanan bilinçsiz müdahalenin ölümle sonuçlanabileceğini söyleyen Cander, "Örneğin enkaz altındaki kişide yarım bir kırık varsa bilinçsiz hareket bunu tam kırığa çevirebilir. Hastanın felç olmasına sebep olabilir. Damar yaralanmalarına sebep olabilir" dedi.
Hastanın travmaya uğrayıp uğramadığının kontrol edilmesinin panik halinde göz ardı edilebileceğini anlatan Cander, "Enkaz altındaki kişilere yanlış müdahale ölümle sonuçlanabilir. Travmanın olduğu kabul edilerek, transfer dikkatli bir şekilde yapılmalı" diye konuştu.