ANKARA - Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA), Ankara’da düzenlediği lansmanla ‘Madencilik ve Enerji Eylem Planı’nı açıkladı. “Madende güven, enerjide atılım” sloganıyla açıklanan eylem planının açılış konuşmasını DEVA Partisi lideri Ali Babacan yaptı.

Amasra’da yaşanan maden faciasında hayatını kaybeden 41 işçinin isimlerini tek tek anarak konuşmasına başlayan Babacan, “Acı günlerin ortasındayız, acımız büyük. Kaybettiğimiz canları sadece sayıyla ifade etmek gücümüze gidiyor. Her bir canımızın apayrı bir yaşam öyküsü vardı. Sevdikleri vardı. Her birisi hayalleri olan insanlardı. Hepsine Allah’tan rahmet diliyorum. Cenazelerden geliyoruz; kederliyiz, üzgünüz” dedi.

‘KADER’, ‘FITRAT’ KAVRAMLARININ İSTİSMAR EDİLMESİNE İTİRAZ EDİYORUZ’

“Maden işçileri yaralanma, ölme tehlikesi ile çalışıyorlar. Maalesef, son 40 yılda, bini aşkın madencisini, görevi başındayken kaybeden bir ülkeyiz” ifadelerine yer veren Babacan şöyle konuştu:

“Ama bu ölümlerle yaşamaya alışamayız. Madencilik ile ölümü eşitleyemeyiz.
 Onun için bugün güçlü bir şekilde ‘İtirazımız var’ diyoruz. Kader gibi, fıtrat gibi önemli kavramların istismar edilmesine itiraz ediyoruz. Hükümetin bu işte hiçbir sorumluluğu yokmuş gibi ellerini sabunlayıp bu işten çıkmasına itiraz ediyoruz. Madenciler neden öldü? Ölümler neden önlenemedi diye soruyoruz, itiraz ediyoruz. Geçmişten ders çıkarılmamasına itiraz ediyoruz. İş güvenliğini yok sayan çalışma sistemine itiraz ediyoruz. Cumhurbaşkanının 2022 yılında çıkıp, 1906 yılında Fransa’da olan bir maden faciasını örnek göstermesine itiraz ediyoruz. Dün yaptığı grup konuşmasında ‘biz kadere inananlarız’ diyor. ‘Bizi eleştirenler inanmayanlar’ demek istiyor. Şu acı günlerde bari ötekileştirmeyi bir kenara bırakın. Önce bir denetlemeyi tamamlayın, sonra konuşun.”

‘MADENCİ ÖLÜMLERİ TÜRKİYE’NİN ÜZERİNDE KARA LEKE’

Madenci ölümlerinin Türkiye’nin üzerinde kara bir leke olduğuna vurgu yaparak, “Biz emekçilerin can verdiği bu madencilik sistemine son vereceğiz” diyen Babacan, “İktidarımızın ilk altı ayında ‘Sorumlu madencilik ilkeleri’ni Türkiye’ye getireceğiz. Denetim mekanizmasını sağlamlaştıracağız. Eylem planımızı hayata geçirdikten sonra madenciliği sadece ekonomimize sunduğu katkı ile konuşacağız” dedi.

‘ENERJİ PİYASALARINI ÖZGÜRLEŞTİRECEĞİZ’

Babacan, eylem planı kapsamında enerji konusunda da çalışmaları olduğuna dikkat çekti, “Enerji piyasalarını özgürleştireceğiz. Rekabetin önünü açacağız. Beştepe'ye yakınsanız işler yürüyor. Bu düzensizliğe son vereceğiz. Hiçbir vatandaşımız faturalar nedeniyle geçim sıkıntısı çekmeyecek. Milletçe acıyı paylaşma gününde; ülkeyi ‘inanan’ ‘inanmayan’ diye ayırmaya kalkamazsınız. Buna haddiniz yok” diye konuştu.

‘SORUMLU MADENCİLİK İLKELERİ’Nİ AÇIKLAYACAĞIZ’

DEVA Partisi Tarım, Enerji, Ulaştırma Politikaları Başkanı Candan Karlıtekin'in açıkladığı Madencilik ve Enerji Eylem Planı'ndan öne çıkan maddeler ise şöyle:

-Biz öncelikle iş sağlığı ve güvenliği ile çevre duyarlılığını ön planda tutarak ‘Sorumlu Madencilik İlkeleri’ni belirleyeceğiz.

-1980’lerden bu yana 23 değişiklik yapılmış, bizim ‘yamalı bohça’ olarak tabir ettiğimiz bir maden kanunumuz var. Biz 3213 Sayılı Maden Kanunu’nu güncel ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde yeni baştan yazacağız.

-Maden işletmelerindeki Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiliklerin (YTK) Daimi Nezaretçilerin ve İş Güvenliği Uzmanlarının mesleki bağımsızlığını ve iş güvencesini yasal teminat altına alacağız.

-Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü kadrosunu güçlendireceğiz.

-Sektördeki üretim baskısı sorununu ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar yapacağız.

-İşletme Güvenliği Sigortasını kapalı veya yüksek riskli işletmelerde zorunlu hale getireceğiz. Mevcut Ferdi Kaza Sigortası uygulamasının 3. göz olarak ayrıca etkin bir denetim unsuru olmasını sağlayacağız.

-Madenciliğe kapalı alanları belirleyeceğiz.

-Madencilik faaliyetleriyle bozulan arazilerin rehabilitasyonunu güvence altına alacağız.

-Türkiye’nin sahip olduğu maden ve metal envanterinin tespitine hız vereceğiz, sektörün milli gelirdeki payını artıracağız.

-Maden arama faaliyetlerini ve ithal ikamesi yapacak üretim tesislerini teşvik edeceğiz.

-Orta- küçük ölçekli rezervlerin işletilmesinde çevre ve İSG dışındaki yükümlülüklerini hafifleyeceğiz.

-Madencilik izin süreçlerini öngörülebilir yapacağız ve tüm süreçleri şeffaflaştıcağız.

-Yatırımcı için elzem olan ruhsat güvencesini sağlayacağız.

-Maden Orman İzin Bedellerini uluslararası normlara uygun hale getireceğiz.

-Tarımla madenciliğin eş zamanlı yapılabileceği projeleri destekleyeceğiz.

-Madenciliğe dayalı sanayimize stratejik sektörler arasında hak ettiği yere getireceğiz.

-Kamu öncülüğünde Metal Borsası kurarak yerli üretim endüstri metallerinin, değerli metallerin ve nadir metallerin dünya pazarlarına değerlendirmesini sağlayacağız.

-Metal rafinelerine dayalı sanayiyi geliştireceğiz.

-MTA’nın yurtdışında madencilik faaliyetleri yapabilmesinin önünü açacağız.

‘ELEKTİRİK VE DOĞAL GAZ FATURALARINDA MALİYET KALEMLERİNİ GÖSTERECEĞİZ’

Karlıtekin, enerji alanındaki eylem planını ise şu şekilde açıkladı:

-Elektirik ve doğal gaz faturalarını tüm maliyet kalemlerini gösterecek şekilde yapılandıracağız.

-Genel olarak devlet yönetiminde karar süreçlerini kural- bazlı ve şeffaf hale getireceğiz. Bu çerçevede öngörülebilir, rekabetçi, sürdürülebilir ve şeffaf enerji piyasaları oluşturma hedefini de gerçeğe dönüştüreceğiz.

-Yatırımcıları caydıran, usulsüzlüğe ve yolsuzluğa zemin açan uygulamalarla ‘Hukuki Güvenlik ve Belirlilik İlkesi’ni merkeze alarak mücadele edeceğiz.

-Elektirik tarife yapısını yalın ve anlaşılır hale getireceğiz, dar gelirli kesimlerin etkilenmemesini sağlayacak adımlar atacağız.

-Mevcut yasal çerçevenin ruhuna uygun olarak tanımlanmış görevleri dışındaki ETKB faaliyetlerine topyekün bir kurumsal yapılandırmayla son vereceğiz.

- Kaynak çeşitliliğine önem vereceğiz.

-Elektirik piyasasını ve fiyat oluşum mekanizmalarını maliyet tabanlı ve serbest hale getireceğiz.

-Enerji maliyetlerini düşürerek tarım ve sanayi sektörlerine ivme kazandıracağız.

-Yatırım projeleri için kamulaştırma süreçlerini hızlı ve hukuka uygun yürüyeceğiz. Kamulaştırma gereken projeleri geliştirme hakkını girişimcilere açık artırma ile vereceğiz.

-Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı gibi piyasada rekabet eden kurumların bir kısım hisselerini öncelikle halka açıp şeffaflıklarını artıracak, hisse değerini yükselterek uygun olanları özelleştireceğiz.

-Sınır ötesi elektrik ve doğal gaz ticaretini geliştireceğiz.

-Elektrikte kayıp kaçak oranlarının düşürülmesini sağlayacak yeni düzenlemeler yapacağız, düzenli ödeme yapan son tüketici üzerindeki haksız yükü kaldıracağız.

-Elektirik kesintileri sayılarını AB standartlarına getirceğiz.

-2030’a kadar toptan elektirik üretiminde GES+RES+JES payını yüzde 30’a yükselteceğiz.

-Yenilenebilir enerji potansiyelimizi etkin şekilde hayata geçirmek için YEKDEM modelini güncelleyeceğiz.

-PariS İklim Anlaşması kapsamında 2050 yolu net sıfır karbon emisyonu hedefi koyacağız.

- Enerji verimliliği odaklı imar düzenlemelerini hayata geçireceğiz.

-Kalıcı yaz saati uygulamasını sonlandıracağız.

-ilkokuldan itibaren enerji tasarrufu, su kaynaklarının önemi ve yenilenebilir enerjinin önemine binaen kaynak kullanımı ve enerji verimliliği derslerini müfredata ekleyeceğiz.

-Üniversitelerde Enerji Mühendisliği bölümlerinin açılmasını sağlayarak enerji uzmanları yetiştireceğiz. (DUVAR)