BMGK'de 'Gazze' oylaması: Rusya ve Çin, ABD'nin karar tasarısını veto etti

DUVAR - Rusya ve Çin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) ABD'nin, Ekim 2023'ten bu yana İsrail'in saldırıları altındaki Gazze'deki tüm rehinelerin serbest bırakılmasıyla bağlantılı olarak acilen ateşkes talep eden karar tasarısını veto etti.

Konsey'in 15 üyesinden 11'i ABD'nin 'koşullu ateşkes' tasarısına destek verirken, Rusya ve Çin ile birlikte BMGK'ye daimi üye olmayan Cezayir de karşı oy kullandı, Guyana çekimser kaldı. Bir karar tasarısının Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde kabul edilmesi için 15 üyeden 10'unun desteği ve hiçbir daimi üyenin tasarıyı veto etmemesi gerekiyor.

RUSYA: REFAH'A OPERASYONA YEŞİL IŞIK İÇERİYOR

Reuters haber ajansının aktardığına göre, ABD'nin bugün oylanan karar tasarısı, sivillerin korunması ve insani yardım geçişlerinin sağlanması için yaklaşık altı haftalık bir 'derhal ve sürdürülebilir' ateşkes çağrısında bulunuyordu. Rusya'nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia, oylama öncesinde tasarının 'son derece politize' olduğunu ve İsrail'in 'Refah kentinde askeri bir operasyon başlatmasına etkin bir biçimde yeşil ışık' yaktığını savundu. İki daimi üyenin tasarıyı veto etmesiyle, ABD'nin teklifi BMGK'den geçemedi. 

Kararın veto edilmesinin ardından BMGK'de konuşan ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, "Konseyin büyük bir çoğunluğu karar lehine oy kullandı ancak maalesef Rusya ve Çin veto (hakkını) kullanmaya karar verdi" dedi. "Rusya bir kez daha sorunun çözümü yerine kendi siyasi gündemi doğrultusunda hareket etmeyi tercih etti" diye konuşan ABD Büyükelçisi Thomas-Greenfield, oylama öncesi yaptığı açıklamada, tasarının geçmemesini 'tarihi bir hata' sözleriyle nitelendirmişti. 

İngiltere'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Dame Barbara Woodward da Rusya ve Çin'in tasarıya destek vermemesinin 'derin hayal kırıklığı' yarattığını söyledi. Woodward, İngiltere'nin rehinelerin serbest bırakılması karşılığında 'derhal ve kalıcı bir ateşkes' için oy kullandığını belirtti, İsrail'in Gazze'nin güneyindeki Refah kentinde askeri harekat düzenlemesine karşı olduğunu kaydetti.

TASARIDA NE VARDI?

Gazze'de sağlanacak 6 haftalık ateşkesin sürdürülebilir ateşkese çevrilmesinin önemine işaret edilen tasarıda, 'Hamas ve diğer terörist ve aşırıcı grupların Filistin halkını temsil etmediği' ve Hamas'ın 'bazı üye ülkelerce terör örgütü ilan edildiğine' dikkat çekiliyordu. Gazze'nin 1967'de işgal edilen toprakların bir parçası olduğu vurgulanan karar tasarısında, iki devletli çözüme destek veriliyordu. Karar tasarısında, şöyle deniyordu:

"Tüm taraflarda sivilleri korumak için acil ve sürdürülebilir bir ateşkesin sağlanması, gerekli insani yardımın sevkiyatı, çekilen acının azaltılması ve söz konusu ateşkesin geri kalan tüm esirlerin serbest bırakılmasıyla birlikte sağlanması önem taşıyor." 

Söz konusu ateşkesin çatışmaları daha sürdürülebilir bir şekilde durdurmak için koşulların yaratılması bakımından fırsat olarak görülmesi gerektiği kaydedilen karar tasarısında, bu yönde diplomatik çabaların artırılması talep ediliyordu. Tüm taraflara uluslararası hukuk ve uluslararası insancıl hukuka uyma çağrısı yapılan tasarıda, siviller ve sivil altyapının korunması ile insani yardım erişiminin sağlanması isteniyordu. Gazze'de sivil halkın zorla yerinden edilmesine karşı çıkılan karar tasarısında, bunun uluslararası hukuk, uluslararası insancıl ve insan hakları hukukunu ihlal edeceği ifade ediliyordu.

BMGK'DE OYLANAN DOKUZUNCU KARAR TASARISI

Gazze'ye ilişkin 7 Ekim 2023'ten sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde bugün yapılanla birlikte dokuz karar tasarısı oylamaya sunuldu. Şimdiye kadar sadece 2712 ile 2720 sayılı kararlar kabul edilirken, bu kararlarda ateşkes çağrısı yapılmadı.

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)