Atina Başsavcılığı yangınlar hakkında ön soruşturma başlattı

DUVAR - Yunanistan genelinde üç günden beri süren büyük orman yangınları siyasi tartışmalara yol açarken, Atina Savcılığı da yangınların sebebi hakkında ön soruşturma başlattı. Uzmanlar ve yargı mensupları, büyük orman yangınları faciasında merkezi hükümetin yetersizliklerinin ön planda olabileceği olasılığı üzerinde duruyor.

HANGİ SORULAR ARAŞTIRILACAK?

Atina Başsavcılığı, başkente yakın mesafedeki Varibobi’deki büyük yangınla ilgili olarak başlattığı ön soruşturmada, şu sorulara yoğunlaşacak: Büyük yangın ve felaket neden patlak verdi? Yangının yüksek gerilim hatlarındaki kıvılcımlar neticesinde çıktığı bilgisi doğru mu? Bu bilgi doğruysa yüksek gerilim hatlarının ormanlık alanlardan uzaklaştırılması ve yer altına alınması için neden gerekli önlemler zamanında alınmadı? Yangının çıkış nedeninden bağımsız olarak zamanında havadan müdahale neden gerçekleştirilmedi?

 

YEREL YÖNETİMLERDEN MERKEZİ HÜKÜMETE TEPKİ

Yunanistan bir yandan da, merkezi hükümetin yetersizliklerini tartışıyor. Muhafazakâr Yeni Demokrasi iktidarı eleştirileri kesin bir dille yalanlasa da, Yunanistan medyasına yansıyan bilgiler Atina’nın doğal afet yönetimi ve doğanın korunması konularında bir kez daha sınıfta kaldığına işaret ediyor. 

Başbakan Kiryakos Miçotakis ve yakın mesai arkadaşlarının “Yangınlarla başarılı bir biçimde müdahale ediyoruz” mesajını vermeye çalıştığı bir süreçte, yerel yönetim birimleri merkezi hükümetin yetersizliklerine dikkat çekiyor. Yerel yönetimler, özellikle havadan müdahale konusunda 2007’den beri büyük orman yangınlarıyla karşı karşıya kalan merkezi hükümetin bir kez daha sınıfta kaldığını vurguluyor. 

Yangınların üç gündür devam ettiği Evia adasının Vali Yardımcısı Dimitris Vordanos devlet televizyonu ERT'ye yaptığı açıklamada, adadaki büyük yangında zamanında ve sonuç alıcı şekilde havadan müdahale yapılmadığı mesajını verdi. Vordanos’a göre, bugün itibariyle Evia’nın gökyüzünde, genellikle helikopter olmak üzere sadece 6-7 hava aracı faaliyet gösteriyor. 

ORDU SAHAYA SÜRÜLDÜ 

Vordanos’un açıklaması, Atina’da hükümetin Silahlı Kuvvetleri’e tüm personeli ve olanaklarıyla sahaya çıkması için talimat verdiği bir anda geldi. Ordunun alevlerle mücadeleye atılması Atina’da hükümetin yangınları kontrol altına almak konusunda yetersiz kaldığı yorumlarına yol açtı. Merkezi hükümetin büyük yangınların sürdüğü bir süreçte ülkenin geri kalan ormanlık alanlarında ek denetim önlemleri alması da, “Hükümet zamanında gerekli önlemleri almadı” kanısını kuvvetlendirdi.

 

UZMANLAR DA MERKEZİ HÜKÜMETİ SORUMLU TUTUYOR

Peki, 14 yıldır büyük orman yangınlarıyla karşı karşıya kalan, yüzlerce insanını ve doğasının eşsiz güzelliklerini alevlere kurban veren Yunanistan’da merkezi hükümet geçmişin hatalarından ders çıkardı mı? Uzmanlar bu konuda ne düşünüyor?

Yunanistan itfaiye teşkilatının eski ikinci en kıdemli yöneticisi ve yangın uzmanı Adrianos Gourbatsi’ye göre, yeni orman yangınları merkezi ve yerel mekanizmalarının yetersizliklerini bir kez daha gözler önüne serdi. Efimerida ton Sintakton gazetesine konuşan Gourbatsi’ye göre, yeni yangınlara hem zamanında hem de yeterli sayıda hava aracıyla müdahale edilmedi. Ayrıca, kritik önemdeki ormanlık alanlar yangınların patlak vermesinden önce denetlenmedi. Gourbatsi, denetim mekanizmasının işlemesi durumunda yangınların zamanında fazla büyümeden kontrol altına alınabileceğini söyledi. 

HAVA ARACI TARTIŞMASI

Gourbatsi’nin görüşlerini paylaşan diğer Yunanistanlı uzmanlar da, yangın söndürme uçaklarının konuşlandırıldığı noktaların sorunlu olduğu eleştirisinde bulunuyor. Uzmanların bakış açısına göre, mesafe ve büyük ormanlık alanlara müdahale açısından hava araçları daha sonuç alıcı ve pratik bir şekilde konuşlandırılmış olsaydı yangınlar bu denli büyümeyebilirdi. 

Ana muhalefet yetkilileri de yerel halkın yangın noktalarından uzaklaştırılması konusunda büyük sıkıntıların gözlemlendiğine işaret etti. Bu konuya daha geniş bir perspektifte yaklaşan Syriza’lı eski Sivil Savunma Sekreteri Yiannis Tafillis, Yunanistan sivil savunma planının çağ dışı ve Avrupa müktesebatıyla uyumlu olmadığı uyarısında bulundu.

 

Yunanistan medyasındaki son bilgilere göre, bugün ülkenin üç noktasında şu ana dek kontrol altına alınamamış olan büyük orman yangınları var. Doğal afet alanı ilan edilen Evia Adası’ndaki son durum yetkililer tarafından ‘alarm verici’ olarak nitelendiriliyor. Mora’da da İlia ve Messinia bölgelerinde süren büyük yangınlar söz konusu. Yetkililer ilerleyen saatlerde rüzgarın kuvvetlenmesiyle beraber yangın bölgelerindeki sıkıntının daha da büyük olabileceği uyarısında bulundu.

Yunanistan genelinde son üç gün boyunca patlak veren yüzlerce küçük ve büyük orman yangını neticesinde çok sayıda ev, işyeri hasar gördü, onlarca yerleşim yeri boşaltıldı ve ormanlarla beraber canlılar büyük bir felaketle karşı karşıya kaldı.