Almanya'da Hamburg Limanı tartışması: Çin'in amacı ekonomik değil, jeopolitik

Yunus Ülger

DUVAR - Tarihi İpek Yolu'nu canlandırmak isteyen Çin, Avrupa'nın önemli limanlarına ortaklık politikasını Almanya'nın en büyük limanı Hamburg Limanı'nda da gerçekleştirdi. Hükümet ortaklarının, Avrupa Birliği'nin ve muhalefetin karşı çıkmasına karşın Başbakan Olaf Scholz (SPD), başbakanlık yetkisini kullanarak satışa onay verdi. Böylece Çin'in devlet şirketi Cosco, limanın Tollert terminaline yüzde 24,9 ile ortak oldu. Şirketin planı yüzde 35 oranında ortaklıktı, ancak Çin'in ülkenin stratejik altyapısında söz sahibi olacağı eleştirilerinin üzerine pay yüzde 24,9'a düşürüldü. Buna karşın hükümet ortakları, altı bakanlık ve muhalefet satışı çok yanlış bir karar olarak görüyor. 

'DOĞRU BİR KARAR ALDIK'

Yunanistan ziyaretinde konuyu ilişkin soruyu yanıtlayan Başbakan Scholz, satışı, 'doğru bir karar' olarak niteledi. Cosco'nun az bir payla ortak olduğunu belirten Scholz, “Büyük bir limanda çok sayıda ortaklardan biri, altyapıya bir etkisi olmayacak” görüşünü savundu. Scholz, Hamburg Limanı'nın devlet işletmesi olarak kalacağını, hiç bir zaman özelleştirilmeyeceğini söyledi. Alman basınında ise gelecek hafta Çin'e gidecek olan Scholz'un eli boş gitmek istemediği yönünde yorumlar yapıldı.

Yeşiller'in yönetimindeki Federal Dışişleri Bakanlığı ise kararın doğru olmadığı görüşünde. Reuters'in haberine göre konuyla ilgili bakanlar kurulu toplantısında açıklama sunan bakanlık, ortaklık payının azaltılmasına karşın Çin'in Almanya ve Avrupa'nın taşıma altyapısında etkisinin azalmayacağını bildirdi. Yeşiller Partisi'nden Avrupa Bakanı Anna Lührmann da satışa karşı görüş bildirerek Çin'in amacının ekonomik değil jeopolitik olduğunu söyledi. Lührmann, Çin'in kendi limanlarına ortaklığa izin vermediğini hatırlattı.

'ÇİN, SCHOLZ'UN SATIŞI İSTEDİĞİNİ BİLİYORDU'

Ana muhalefet Hıristiyan Birlik Partisi (CDU) da satışa karşı çıkıyor. RND haber sitesine konuşan partinin dış politika sözcüsü Norbert Röntgen, pay azalsa da Çin'in limanda etkisinin olacağını ileri sürdü. Röntgen, "Çin, Scholz'un satışa onay vereceğini biliyordu, o yüzden baskı yaptı" görüşünü ifade etti. Hükümet ortağı Hür Demokrat Parti (FDP) dış politika sözcüsü Ulrich Lechte, "İhtiyacımız olmadığı halde güvenlik açısından önemli bir altyapıya ortaklığa izin vermek ihmalkarlık ve kısa görüşlülük" dedi.

AVRUPA BİRLİĞİ KOMİSYONU DA UYARMIŞTI

Hamburg Limanı'na Çin ortaklığı konusunda daha önce Avrupa Birliği (AB) Komisyonu da Almanya'yı uyarmıştı. AB Komisyonu, Hamburg Limanı'nın sadece sivil açıdan değil, askeri açıdan da önemli olduğunu hatırlattı. Komisyon, AB'nin Kuzey ve Baltık denizlerindeki limanlarının NATO'nun kuzey kanadı için önemli merkezler olduğunu da belirtmişti. Federal Anayasayı Koruma Kurumu Başkanı Thomas Haldenwang, Federal Meclis'te yaptığı konuşmada, Çin etkisine karşı, "Rusya fırtına ise Çin iklim değişikliği" ifadelerini kullanmıştı.

COSCO DÜNYANIN DÖRDÜNCÜ BÜYÜK LİMAN İŞLETMESİ

Çin devlet şirketi Cosco'nun, dünyanın dördüncü büyük liman işletmesi olan Hamburg Limanı'ndaki işlem payı da son verilere göre yüzde 30 düzeyinde bulunuyor. Cosco, 2005'ten bu yana limandaki işlemleri için 25 milyar euro yatırım yaptı. Şirket Asya, Avrupa, Ortadoğu ve Güney Amerika'da 37 liman işletiyor. Avrupa'da Yunanistan'ın Pire, Belçika'nın Zeebrügge ile İspanya'nın Valencia limanında çoğunluk payına sahip bulunuyor. Avrupa'nın en büyük limanı Hollanda'nın Rotterdam ile Avrupa'nın ikinci büyük limanı Antwerp'te azınlık payına sahip, Avrupa'da da başka limanlarda da pay satın aldı.