Almanya, AfD'ye devlet yardımını kesmeyi tartışıyor

Yunus Ülger

ALMANYA – Almanya'da Anayasa Mahkemesi'nin, faşist Almanya Milliyetçi Demokratik Partisi'ne (NPD, yeni adı Yurt, Die Heimat) devletin mali yardımını kesme kararının, faşist Almanya için Alternatif (AfD) partisine uygulanma imkanı tartışılıyor. Bu konuda politikacılardan farklı görüşler gelirken, anayasa hukukçuları NPD hakkında verilen mahkeme kararının AfD'ye uygulanmasının öyle kolay olmadığı görüşünü ifade ediyor.

BAŞBAKAN: BAŞKA BAĞLAMLARDA UYGULANMA İMKANI ARAŞTIRILSIN

Sosyal Demokrat Partili (SPD) Başbakan Olaf Scholz, Anayasa Mahkemesi'nin aldığı kararı övdü, isim vermeden AfD'yi kastederek, kararı 'başka bağlamlarda' uygulama imkanlarının araştırılmasını istedi. Bununla birlikte Scholz, AfD ile öncelikle politik olarak mücadele edilmesi gerektiğini belirtti.

SDP Genel Sekreteri Kevin Kühnart ise NPD kararının AfD'ye uygulanmasının çok zor olduğu görüşünü dile getirdi. Westfälische Nachrichten gazetesine konuşan Kühnart, Anayasa Mahkemesi'nin NPD kararını uzun yıllar süren bir kovuşturma sonunda aldığını hatırlatarak AfD'nin anayasa karşıtı bir parti olduğunu kanıtlamanın da çok uzun bir zaman alacağını vurguladı. Kühnart, “Anayasamızı korumayı, Anayasa Mahkemesi'ne bırakmayalım” dedi.

BREMEN İÇİŞLERİ BAKANI: ÖNCE DOĞU EYALETLERİNDE YASAKLANSIN

Bremen Eyaleti'nin SPD'li İçişleri Bakanı Ulrich Mäurer, AfD'nin önce eyaletlerde yasaklanmasının araştırılmasını istedi, araştırmaya Thüringen, Saksonya ve Saksonya-Anhalt eyaletlerinden başlanmasını önerdi. AfD'nin bu eyaletlerdeki birliklerini anayasa koruma dairelerinin 10 yıldır izlediğini hatırlatan Mäurer, “AfD üzerindeki baskıyı artırmamız gerek” diye konuştu. 

Yeşiller Partisi'nin Federal Meclis Grubu Başkan Yardımcısı Konstantin von Notz ise NPD kararını AfD'ye uygulama imkanının çabuk ve özenle incelenmesini istedi. Funke Medya Grubu'na konuşan von Notz, “Hukuk devletinin kendi düşmanını finanse etmesi kabul edilemez” dedi.

Hıristiyan Sosyal Birlik (CSU) Genel Sekreteri Martin Huber de AfD'ye devlet yardımının kesilebileceğini söyledi. RND haber sitesine konuşan Huber, Anayasa Mahkemesi'nin NPD kararının devlet yardımının kesilmesi için bir temel oluşturduğu görüşünü ifade ederek, “AfD, Anayasa Koruma Dairesi tarafından izleniyor, çünkü anayasa karşıtı bir parti” diye konuştu. CSU Başkanı ve Bavyera Eyaleti Başbakanı Markus Söder de aynı yönde görüş bildirmişti.

ANAYASA HUKUKÇUSUNDAN AFD UYARISI

Jena Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Michael Brenner ise Anayasa Mahkemesi'nin NPD kararını aceleyle AfD'ye karşı uygulama girişimlerine karşı uyarıda bulundu. Die Welt haber kanalına konuşan Prof. Brenner, kararın ayrıntılı olarak incelenmesini istedi, “Devlet yardımının, yasaklamaya göre kolay olduğunu düşünmek yanlış” dedi. NPD kararının 4 yılda alındığını hatırlatan Prof. Brenner, AfD için de olası bir davanın uzun zaman alacağı, davanın amaca hizmet etmeyeceği görüşünü ifade etti.

EN ÇOK YARDIM ALAN PARTİ SPD OLDU

Federal Meclis'in verilerine göre, 2022 yılında yaklaşık 48 milyon euro ile en çok devlet yardımı alan parti 'trafik ışığı' koalisyon hükümetinin büyük ortağı SPD oldu. Ana muhalefet CDU 44,5, koalisyon ortakları Yeşiller ve FDP sırasıyla 30 ve 14,5, CSU 12, Sol Parti 11, AfD ise 10,5 milyon euro devlet yardımı aldı. 

Öte yandan, Almanya'da AfD'ye karşı geçen hafta sonu yapılan protestolara 900 binin üzerinde kişinin katıldığı bildirildi. Geçen hafta yoğunluğunda olmasa da protestolar sürüyor. Darmstadt kentindeki gösteriye 17 bin dolayında kişi katılırken, Heilborn'da 5 bin, Rottenburg ile Freising kentlerinde 4'er bin kişi AfD ve ırkçılığa karşı sokağa çıktı. 

Protestolar sonrası yapılan kamuoyu yoklamalarında AfD'nin az da olsa oy kaybettiği gözleniyor. Forsa'nın yaptığı anketin bulgularına göre, AfD'nin oyu yüzde 2 azalmayla yüzde 20 dolayında görünüyor. CDU/CSU yüzde 31, SPD ve Yeşiller yüzde 14,  FPD ve Sol Parti yüzde 4, Sol Parti'den ayrılıp parti kuran Sahra Wagenknecht'in partisi BSW yüzde 3'te görünüyor.