Acımız büyük: İsot bu yıl ağızları değil cepleri yakıyor

Fatma Keber  

URFA - Urfa’ya özgü bir baharat olan isotun üretimi ve satışı azaldı. Çiftçiler artan girdi maliyetleri nedeniyle isotun hammaddesi olan kırmızı biber üretimini azalttı, artan isot fiyatı da satışların azalmasına neden oldu.

‘ALIM GÜCÜ DÜŞTÜĞÜ İÇİN PEK RAĞBET YOK’

Artan maliyetler, Tarihi Balıklıgöl bölgesinde baharat dükkanı olan ve "Acımız büyük keyfimiz yerinde" yazısının önünde fotoğraf çektiren Mehmet Catin'in de keyfini kaçırmış durumda. Cartin, isot fiyatının geçen yıla göre dörde katlandığını belirterek, “Urfa’da bu yaz biber üretiminin az olmasından dolayı isot fiyatları arttı. Geçen yıl kilosu 70 lirayken, bu yıl 250-300 liraya kadar dayanmış durumda. Vatandaşların alım gücü de çok az” diye konuştu.

Catin fiyattaki artışın sebebi olarak kırmızı biber üretim maliyetlerini işaret etti: “En büyük etkenlerden bir tanesi, yaş biber fiyatlarındaki artış. Yaş biber fiyatları yüksek olduğundan kimse biber alıp kurutup isot yapamadı. Geçen sene yaş biber 3 lira iken, bu yıl 17 liradan satıldı. Bunların yanında özellikle mazot, nakliye ve enerji gibi girdi maliyetleri çok yüksek. Bundan dolayı çiftçi de ekim yapamadı.” Catin, çiftçinin yaşadığı zorluğu aktarmak için geçen sene ve bu seneye ait fiyatları karşılaştırdı: “Geçen yıl mazotun litresi 7 lira civarındaydı, şu anda 25 lira bandında. Geçen yıl fabrika isotu dediğimiz isotları 30-35 liradan satıyorduk, şu anda 100 liranın da üzerinde” diye konuştu.

Satışların da geçen yıla göre düştüğünü aktaran Catin, “Başka şehirlere de gönderiyorduk ama o kısımda da yüzde 50'den fazla düşüş var. Alım gücü düştüğü için millet çok fazla rağbet göstermiyor” dedi.

‘MASRAFLARIN ALTINDAN KALKAMAZ OLDUK’

Çiftçi Abdurrahman Doğan, Urfa’da biber üreten bir çiftçi. Doğan, yaşanan fiyat artışı ile ilgili şunları söyledi: “Geçen sene beş ton ürettiğimiz biber, bu yıl iki hatta bir tona düştü. Gübre fiyatları, yıldan yıla artan mazot, tohum, işçilik, elektrik, nakliye fiyatları da eklenince üretim de az oldu. Üretim olmayınca fiyatlarda dörde hatta beşe katlanıyor. Girdi maliyetleri bu kadar yüksek olunca biz çiftçiler ekim bile yapamıyoruz. Geçen senelere oranla bugün bir işçi 200 liradan aşağı çalışmıyor. Nakliyeci masraflarını da buna eklediğinizi düşünün; altından kalkamaz olduk.”

‘ESKİDEN KİLOLARCA ALIRDIK, BİR KAVANOZ ANCAK ALDIK’

Lokantacı Fuat Çakmak da isot fiyatlarındaki artıştan mustarip. Çakmak da artışın nedeni olarak girdi maliyetleri nedeniyle üretim yapamayan çiftçiyi gösterdi. Çakmak, “Talep çok, üretim az olunca fiyatlar katlandı. Bu da doğal olarak vatandaşa yansıdı” dedi.

İsotun Urfa’da sofraların vazgeçilmezi olduğunu söyleyen Çakmak, “Zamlardan dolayı alamıyoruz. Eskiden kilolarca alırdık. Sezon başladığı gibi yaş biber alır, evlerde lokantada kullanmak üzere yaptırırız. Hatta içerdeki kilerde saklar, bir sonraki yıla kadar kullanırdık. Geçen gün isot almak için gittim ancak bir kavanoz aldım. Fiyatı çok yüksek. Bundan dolayı artık biz de yemeklerimizde az kullanıyoruz” diye konuştu.