YAZARLAR

Ortega'nın kanal sonucu ölümü

İktidar herkesi bozar da bana bir iktidarın en çok bozduğu kişi kimdir derseniz tereddütsüz Daniel Ortega’nın adını veririm. Sırasıyla militan devrimci, banka soyguncusu, gerilla, Sandinist devriminin lideri, Nikaragua Devlet Başkanı ve koca bir hiçbir şey karşılığında, 100 yıllık bir sözleşmeyle Nikaragua kanal hakkını satan adam.

Ekonomik kriz sırasında, pencereden atlamak bir kurtuluş yöntemidir. İktidarlar için diyorum bunu. Havada geçen o sessiz ve sakin süre, hani yere henüz çarpmadan, çok hızlı ve adeta zamansız zamanda, -birkaç kez bungee jumping yaptığımdan bilirim- korkulmaz bile. Esas mesele atlamaktır çünkü.

Bu pencereden atlama ‘kurtuluş’ yöntemleri içinde dev havalimanları, sağdan sola 16 şerit otoyolları, kimsenin geçmediği köprüler varsa da, ‘altın vuruş’ ise kanal inşaatıdır.

Yatırım yatırım diyorsunuz alın size yatırımdır yani.

Mesela Nikaragua böyle bir ‘altın vuruş’ yaptı kendine. Yani ekonomik krizden kurtulmak için pencereden atladı.

Bazı insanların uzun yaşaması iyi olmuyor sanırım. Yerinde ve zamanında ölseler kahramanlar arasında sayılacakken, uzun yaşama şansızlığı karşısında yok olup gidiyorlar. İktidar herkesi bozar da bana bir iktidarın en çok bozduğu kişi kimdir derseniz tereddütsüz Daniel Ortega’nın adını veririm. Sırasıyla militan devrimci, banka soyguncusu, gerilla, Sandinist devriminin lideri, Nikaragua Devlet Başkanı ve koca bir hiçbir şey karşılığında, 100 yıllık bir sözleşmeyle Nikaragua kanal hakkını satan adam.

Bunu onaylayan yasa Ortega’nın ve eşinin güçlü baskılarıyla ulusal mecliste, hiç tartışılmadan bir günde geçti. Bizim ülkemizde iyi bilinen ‘torba yasa’ benzeri hızlandırılmış ve toptan bir biçimde geçen bu yasayla, adı ülkede ve dünyada hiç kimse tarafından bilinmeyen Wang Jing’e 50 artı 50 olmak üzere 100 yıl için imtiyaz verildi. İşin en ilginç tarafı Wang Jing’in bu imtiyaz karşısında hiçbir yükümlülüğünün de olmamasıydı.

Bir de Wang Jing, inşaat için istediği kamulaştırmayı, istediği fiyata yapabilecekti. Ayrıca bu imtiyazın yanında promosyon olarak bir havaalanı, iki liman, iki serbest bölge ve bir tren yolu imtiyazını da ihalesiz aldı. Dolayısıyla bütün ülkede, her şeyi yapabilme hakkı hiçbir şey karşılığında vatansever devrimci! Ortega tarafından Wang Jing’e teslim edildi. Teslimiyet kelimesi tam anlamıyla doğru çünkü bütün bu işlemleri yaparken kimseye bilgi vermek zorunda da değil Wang. Yani bilgileri gizli tutma hakkına sahip. Bu her türlü, izin ve lisans hakkını da içeriyor. Sözleşmeyi okuduğunuzda o kadar imrenirsiniz ki siz de Daniel Ortega ile birkaç sözleşme imzalamak coşkusuna kapılırsınız.

Eğer henüz ikna olmadıysanız bir başka şey eklemeliyim; Nikaragua bütün bu proje ve eklerine ilişkin, hiçbir şeyden, tek kuruş vergi de almayacaktır.

Çoook eski devrimci Daneil Ortega’nın projeyi savunurken tek söyleyebildiği şey, işsizliğe karşı istihdam yaratacağı ve inşaatı sırasında 50 bin kişiye iş imkanı sağlayacak olmasıdır. Bu doğru olabilir çünkü dünyanın en çok ölümlerinin olacağı çok muhtemel bir inşaat yapılacağı kesindir. Panama Kanalı'nın inşası sırasında on binlerce kişinin ölmüş olması, 50 bin işçiye ihtiyaç olduğunu gösterir. Çinlilerin iş kazası sabıkaları bugün bile bu sayılara ulaşılabileceğini göstermektedir. Ayrıca bütün işçiler, sendikasız ve güvencesiz olmalıdır. Zaten sözleşmede hukuki ve cezai sorumluklarının olmadığı da belirtilmiştir.

Bütün bunların hepsinden önemlisi bu kanalın ortaya çıkaracağı ekolojik yıkımdır. Gölden geçecek tonajı 400 bin tonluk gemilerle, Orta Amerika’nın en büyük ve dünyanın en önemli tatlı su kaynaklarından biri yok edilecektir ve bunun birlikte dünyanın en güzel doğalarından biri de. Geri dönüşümsüz bu ekolojik yıkım gölün üstünde bizim bir süre yaşadığımız adaları da yok ederken, hiç de ABD’nin çıkarına karşı, Çin, Rusya ve hatta Venezuela devletlerinin lehine olabilecek ‘uluslararası stratejisi’ umurumda olmaz. Buna başka zaman yazabiliriz ama esas önemli olan gölde bir daha balık yaşamayacak, sulama yapılamayacak olmasıdır. Ve artık tarımın sürdürülemeyeceği bu topraklardan, çoğu devrimin ilk savaşçıları olan 30 bin insanın yerlerinden sürülecek olmasıdır.

İnsanlar eski sevgililerini hâlâ terk edildikleri günde gibi hissederler ama Daniel Ortega sizin bildiğiniz adam değil. Çoook eski devrimci, yeni sosyal demokrat ve hatta Hıristiyan demokrattır artık.

Ne yazık ki ölmeyen Daniel Ortega, Sandinist devrimi çoktan öldürdü. Şimdi sıra Nikaragua’da ve dünyada…

Bu günlerde; ‘Kanal İstanbul’ ve ‘Çin sermayesi’ önümüze gelirse, atlıyoruz demektir sakın şaşırmayın…


Metin Yeğin Kimdir?

Yazar, belgeselci, sinemacı, gazeteci, avukat, seyyah... CNN-Türk, NTV, Kanal Türk, Al Jazeera, Telesur televizyonlarına 200'e yakın belgesel ve kurmaca filmler yaptı. Türkiye'de Cumhuriyet, Radikal, Birgün, Gündem; dünyada Il manifesto, Rebellion gazetelerine köşe yazıları yazdı. Dünyanın sokaklarını anlattığı 10'dan fazla kitaba sahip. Dünyanın farklı yerlerinde yoksullarla birlikte evler inşa etti, bir sürü farklı işte çalışarak yazılar yazdı, filmler çekti. Birçok ülkede kolektif çalışmalara katıldı, kooperatif örgütlenmelerine öncü oldu. Ekolojik direnişlere katıldı, isyanlara tanıklık etti. Türkiye ve birçok ülkede öğretim üyeliği yaptı... Ve dünyayı değiştirmeye çalışmaya devam ediyor hâlâ...