YAZARLAR

Amazon'da savaş

Leandro Anton Brezilya’lı bir coğrafyacı ve fotoğrafçı. Porto Alegre’de, birlikte kentsel dönüşüme-yıkıma karşı örgütlenme yapmışlığımız ve birkaç ev işgal etmişliğimiz de var. Leandro şimdi Amazon’da sürdürülen sıtmaya karşı mücadeleye katıldı. Ben de bu geziye, daha çok bir foto-röportaj ile sizi de katalım istedim.

eirunepe_ea_6304

_mg_5176

‘Amazon kıyısındaki bu yerleşim yerlerinde toplam 32.000 kişilik nüfusun içinde 9000 sıtma vakası vardı. Yani nüfusun yüzde 30’a yakını Malaria-Sıtmaydı.’

eirunepe_ea_5573

‘Bu mücadele sırasında en önemli araçlardan biri ‘Hasta çemberleri’ idi. Yani hastalık hakkında eğitilen ve bilgi verilen, profesyonel olmayan yerel insanların katılımı ile bilginin bir diğer çembere aktarılması, bilginin kolektif inşasıyla Sıtmayla savaşta bu başarı elde edildi.’

eirunepe_ea_5296

-Bu mücadele Başkan Dilma döneminde başlayan, sağlık bakanlığının yenilikçi bir sistemiydi. Bu şekilde hastalık % 90 oranında azaltıldı. Bu çalışma ekibinin içinde biyologlar, eğitimciler, mikrobilim uzmanları var ve bu çalışma şimdi bütün Amazon için bir metodoloji olarak yayılıyor.’

eirunepe_ea_5923

Nehir kıyısında yaşayan toplulukların İndianların- Yerlilerin çoğunun eğitim düzeyi ilkokul düzeyinde bile değildir. Bu nedenle Sağlık Bakanlığının, normal uygulamalarının dışında, bölgenin kendi özel karakteristiklerini ve kültürünü göz önüne alarak, aynı zamanda nüfusun bir parçası olan profesyonelleri de , dahil  ederek çevreyi cesaretlendirmek için  farklı metodolojiler geliştirilmesine ihtiyacı vardı.

_ea_6209

‘Biz bu proje sırasında çalışanların kendi günlük rutin işlerine dışardan bakmak, doğrudan bir kamera kaydederek yine onların çalışması için, onlara farkındalık yaratmak istiyoruz.’

_mg_5184

_ea_4579

-Bu kadar yaygın olarak Malaria-Sıtmanın olmasının nedeni ne?

-Öncelikle  eşitsizliğin yapısal etkisi ve aynı zamanda kontrolsüz kirlilik. Bu hastalığın çok yaygın bir  sorun hale getiriyor

-Yani şehirleşme!

eirunepe_ea_5279

-Açık kanalizasyon, Amazon ve çevresiyle uyum sağlamayan yeni şehir, yeni toplumsal yapı.

-Lacan yine Brezilya’yı anlatıyordu. ‘Yerlileri yerlerinden göç ettirmek için hastaneden aldıkları çarşafları uçaklarla attılar. Bu hastalıklara hiç bağışıklığı olmayan yerliler hastalıktan kırıldı.  Sonra tepki görünce modernleşme adında onlar için kentler inşa ettiler. İşte o zaman yerlilerin başına yıkıldı.’

_ea_5601

-Bu değişimden etkilenenlerin İndian’lar olması tesadüf mü?

-İndianlar son yüzyılda sürekli en büyük kaybedenler oldular. Şimdi yine en çok etkilenler olmaya devam ediyorlar.’

eirunepe_ea_5228

‘Ancak bugün Amazon bu değişim riski çok daha büyük ve çok daha büyük nüfusu doğrudan etkiliyor. Daha doğrusu, onlarla birlikte bütün nehir toplulukları ve kırsal topluluklar bu yıkımdan etkileniyor. Büyük, dehşetli bir zarar görüyorlar.’

_ea_6440

-Bu değişim ve kirlenme bizim için de çok önemli değil mi?

- Bu değişimin kesinlikle  çok güçlü bir bölgesel değişim etkisi var ama aynı zamanda bir de küresel ölçekte etkileyen yıkıcı etkisi vardır. Bugün Amazon bölgesinin çevresel değişim etkisi zaten Güney Amerika'da günümüz için çok tehlikeli bir gerçektir, felakettir.

chico-mendes-e-familia-carlos-ruggi-agencia-estado-932

-Şimdi Chico Mendes’i çok daha iyi anlaşılıyor değil mi ?

-Chico Mendes’in dedikleri tamamen doğruydu. O bir devrimciydi.

(‘İlk başta kauçuk ağaçlarını kurtarmak için savaştığımı düşünüyordum, sonra Amazon ormanları için savaştığımı anladım. Şimdi farkında vardım ki aslında insanlık için savaşıyorum.’ Diyordu Chico Mendes)

_mg_5140

_mg_5143

-Bu durumun nedenleri arasında  agroendüstri ve GDO’lu üretim de var mı?

-Burada GDO’nun etkisi henüz ön planda değil. Burada çevreyi imha edenlerin başında madencilik geliyor. Hemen ardından aşırı ‘kauçuk’ tarımı, lateks, birracas ve hayvancılık bu büyük dengesizliği başlatıyor. Ayrıca bugün için biyoyakıt için üretim ve çok geniş çaplı hayvancılık ormanları tamamen yok ediyor.

-Mierda! Kapitalizm yani…

_ea_6225

-- Yaklaşık son 20 yıldır PT-İşçi Partisi iktidarda bu yıkımı durdurmak için bir şey yapmadı mı?

-Çok az bir miktarda . PT bu, makroekonomi mantığını değiştirmedi. Onun atılımı gelir dağılımındaki eşitsizliği azaltmak için oldu. Haince bir kalkınmacılık, yapıbozumuyla elde edilen bir zenginlik ve biyolojik çeşitliliğin imha oluşu . Bu bizim gerçekliğimiz.

_ea_6222

-Amazon’un geleceği ne olacak sence?

-PT bu süreçte, Yeni sömürgecilik  sürecinde bir mola olabilseydi en azından. Belki durdurmadan , frenlenmesi bu bile önemliydi. Şimdi ise  çarklar daha da hızlandırmak için dönüyor. ve sömürgeci elit bir düşünce hala her yeri kaplıyor

_ea_5424

- Ama başka bir dünya mümkün,  bugünkü küresel gücün, sömürgeciliğinin olmadığı bir dünya için mücadele devam ediyor.

- Buna inanıyor musun gerçekten? Bir başka dünyanın mümkün olduğuna?  Amozon’da bu sıtma ile mücadele sırasında da bu umudu taşıyor musun?

-Ancak bu ve benzeri mücadele örnekleriyle sonuç değişecek. Evet benim umudum var ve birlikte sadece sıtmaya karşı mücadele edersek değil ama sisteme karşı da mücadele edebilirsek…

metin11 Eirunepe bir İndian-Yerli yerleşim yeri. Sıtmanın en yoğun yaşandığı yerlerden biriydi. Bu başarılı mücadele yöntemiyle ile bir yılda bu sayı 6126 iken 557’ye indirildi.’ (Sağlık ocağına asılmış tabelada-‘Malaria metre’ her yıl boyunca Malaria/Sıtma hastalığı sayısını görebilirsiniz.’)

_ea_4483 _ea_4601 _ea_5419 _ea_5659 _ea_5668 _ea_6017 _ea_6102 _ea_6130

_ea_6235 eirunepe_ea_4488 eirunepe_ea_5216 eirunepe_ea_5392


Metin Yeğin Kimdir?

Yazar, belgeselci, sinemacı, gazeteci, avukat, seyyah... CNN-Türk, NTV, Kanal Türk, Al Jazeera, Telesur televizyonlarına 200'e yakın belgesel ve kurmaca filmler yaptı. Türkiye'de Cumhuriyet, Radikal, Birgün, Gündem; dünyada Il manifesto, Rebellion gazetelerine köşe yazıları yazdı. Dünyanın sokaklarını anlattığı 10'dan fazla kitaba sahip. Dünyanın farklı yerlerinde yoksullarla birlikte evler inşa etti, bir sürü farklı işte çalışarak yazılar yazdı, filmler çekti. Birçok ülkede kolektif çalışmalara katıldı, kooperatif örgütlenmelerine öncü oldu. Ekolojik direnişlere katıldı, isyanlara tanıklık etti. Türkiye ve birçok ülkede öğretim üyeliği yaptı... Ve dünyayı değiştirmeye çalışmaya devam ediyor hâlâ...