Van’da depremin 11'inci yılı: 12 bin hasarlı bina yıkılmayı bekliyor

Salih Sertkal

VAN - Van’da 23 Ekim 2011 yılında merkez üssü Erciş ilçesi olmak üzere meydana gelen 7.2 şiddetindeki depremde, 644 kişi hayatını kaybederken binlerce kişi de yaralandı. Daha sonra Van, 9 Kasım’da 5.6 şiddetindeki ikinci bir depremle sallandı. Bu depremde de 40 kişi hayatını kaybetti.

Depremler sonrası binlerce bina hasar gördü ancak aradan geçen 11 yıla rağmen 12 bin hasarlı binanın yıkımı gerçekleştirilmedi. İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Fırat Durmaz, söz konusu binalarda yerleşim olduğunu, bunların insan hayatı ve çevre için risk taşıdığını söyledi.

‘KENTİN YARALARI SARILMIŞ DEĞİL’

Türkiye Mimarlar ve Mühendisler Odası (TMMOB) Van Şubesi’ne bağlı İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Fırat Durmaz’ın verdiği bilgilere göre, kentte yıkılması gereken orta ve ağır hasarlı 12 bin bina bulunuyor. Durmaz, “Van’daki tüm yapılar, iki büyük depremle sarsıldı. Haliyle etkilenmeyen yapı kalmadı. Bu yapıların içinde resmi kurumlara da ait birçok bina yer alıyor. Her anlamda olduğu gibi hasarlı binaların yıkımı konusunda da kentin yaraları sarılmış değil. Maalesef bu konuda bir ciddiyetsizlik var” dedi.

Deprem sonrası konut ihtiyacının ortaya çıktığını ifade eden Durmaz, Toplu Konut İdaresi’nin (TOKİ) kentteki mağduriyeti fırsat olarak değerlendirdiğini vurguladı.

Durmaz, “Başka kentlerde dere taştığında afet bölgesi ilan eden hükümet, maalesef iki depremin yaşandığı Van’ı görmezden geldi. Van halkının yaşam koşullarına uymayan TOKİ konutları inşa edilerek halka fahiş fiyatlardan satıldı. On binlerce aile, yaşam kültürlerine uymayan bu TOKİ’lere taşınmak zorunda kaldı” diye konuştu.

‘YIKIM KARARI OLAN BİNALARDA YAŞAM VAR’

Durmaz, hasarlı binaların taşıdığı risklere dikkat çekerek “Yıkılması gereken binalarda hala insanlar yaşıyor. Binaların altındaki dükkanlarda ticaret yapan yüzlerce esnaf var ve bu dükkanlara her gün bir sürü insan girip çıkıyor. Hepsinin hayatı tehdit altında. Yeniden tespit çalışmaları yapılmalı. Bütün kurumları görevlerini yerine getirmeye davet ediyoruz” ifadelerini kullandı.

‘HASAR TESPİTİNİ İMAMLAR YAPTI’

Hükümet yetkililerinin TMMOB’u hasar tespit ve diğer çalışmaların dışında tuttuğunu hatırlatan Durmaz, şunları söyledi: “Teknik personel yetersizliği olduğu söylenerek hasar tespit komisyonlarında imamlar bile yer aldı. Gözle bakarak üstünkörü binaların hasarlı olup olmadığına karar verdiler. Bu çalışma böyle yapılamaz, binaların bilimsel olarak tetkik edilmesi gerekiyor. Binalar ya güçlendirilmeli ya da yıkılmalı. Aralarında imamların ve konuyla ilgisi olmayan kamu çalışanların yer aldığı komisyonların hazırladığı eksik raporlarla bir çalışma yürütüldü. Yıkılması gereken binlerce bina var ve bunlar neden yıkılmıyor? Bürokratik engeller de var ve 11 yıldır bu sorun çözülmüyor. Yıkılmayan binalar nedeniyle olası bir depremde can ve mal kaybı olabilir.”