Üç ilde av ihaleleri iptal edildi: Yaban keçileri şimdilik kurtuldu

Fırat Bulut

DUVAR - Tarım ve Orman Bakanlığı 2022-2023 Av Talimatnamesi ile Türkiye’nin birçok ilinde aralarında yaban keçisi, dağ keçisi ve kızıl geyik türlerinin de olduğu yaban hayvanlarının avlanmasına yönelik kotalar düzenledi.

Doğa Koruma İl Müdürlükleri üzerinden gerçekleştirilen av ihalelerine karşı Türkiye Hayvanları Koruma Vakfı Başkanlığı, dava açtı. Mahkeme, Adıyaman, Hatay ve Bursa illerindeki av ihalelerinin iptaline karar verdi. Buna göre, Bursa’da bir kızıl geyik ve Hatay’da yedi yaban keçisinin av ihaleleri iptal edilirken Adıyaman’da 16 yaban keçisinin av ihalesinin yürütmesinin durdurulmasına karar verildi.

‘BÜTÜN DOSYALARI KAZANACAĞIMIZA İNANIYORUM’

Hayvan Hakları Vakfı adına açılan davalarda vekillik yapan avukat Gülçin Yapıcı, her yıl av ihalelerini yargıya taşıyarak iptal ettirdiklerini söyledi. Yapıcı, ihale kanununda cinayeti öngören bir madde olmadığını belirterek şöyle konuştu: “Çok sevindirici kararlar verildi. Mahkemeler, her zaman aynı sebeplerden av ihalelerini iptal ediliyor. Bu av ihaleleri, BERN Sözleşmesi’ne de aykırı. Yasalara uymayan, vicdanımızın da el vermediği avlanmaların iptal edilmesi, bizi mutlu etti. Avcılık, turizm değildir, spor değildir. Av cinayettir. Adıyaman’da yürütmenin durdurulması kararı verildi, Hatay’da iptal edildi. Farklı illerde devam eden dosyalar var, hepsini kazanacağımıza inanıyorum. Yaban hayvanlarının yaşam hakkını savunmaya devam edeceğiz.”

ADIYAMAN’DA YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VERİLDİ

Bakanlığa bağlı 3. Bölge Müdürlüğünce Adıyaman ilinde bulunan avlak sahalarında 16 yaban keçisinin avlattırılması için 12 Aralık 2022’de ihale gerçekleştirildi. Türkiye Hayvanları Koruma Vakfı, av ihalelerinin hukuka aykırı olduğu yaban keçilerinin koruma altında olduğu gerekçesiyle iptal davası açtı.

Adıyaman İdare Mahkemesi’nde görülen davada, mahkeme oy birliği ile av ihalesinin yürütmesini durdurdu. Mahkeme, 10 Ocak 2023 tarihli kararında dava konusu işlemin nesli tükenme tehlikesi altında olan yaban keçilerine ilişkin olması ve uygulanması halinde telafisi güç zarar doğurabilecek nitelikte bulunması nedeniyle ‘yeni bir karar verilinceye kadar dava konusu işlemin yürütülmesinin durdurulmasına’ karar verdi.

İHALE USULÜNE AYKIRILIKTAN İPTAL KARARI

Hayvan hakları savunucuları, İskenderun Arsuz Yaban Hayatı Geliştirme Sahası sınırları içerisinde yedi yaban keçisinin avlanmasına yönelik ihalenin iptali için dava açtı.

Hayvanları Koruma Vakfı ve Vegan Derneği’nin davacı olduğu av ihalesinin iptaline ilişkin davada, av şirketi de bakanlığın yanında davaya müdahil oldu. Hayvan hakları savunucuları, yaban hayvanlarının avlanması ihalesinin, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na dayandırıldığını ancak öldürme (avlama) amaçlı ihalenin kanunda yeri olmadığını belirtti. Ayrıca ihaleye konu yaban hayvanlarının, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 29.05.2015 tarihinde yayımlanan ‘EK-III Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları Memeliler’ listesinde yer aldığına dikkat çekildi.

BAKANLIK AVLANMA İLE ÜLKEYE DÖVİZ GİRDİĞİNİ SAVUNDU

Hatay İdare Mahkemesi’nde görülen davada, Tarım ve Orman Bakanlığı hayvanseverlerin güncel, kişisel ve ciddi bir menfaatinin söz konusu olmadığını ileri sürerek davanın usulen reddedilmesini istedi. Bakanlık, esasa ilişkin sunduğu savunmada ise yırtıcı hayvan sayılarının azaldığını, yaban hayvanlarının sayısındaki artışın üremeyi olumsuz etkilediğini, türün neslinin tehlikeye düşeceğini ileri sürdü.

Bakanlığın savunmasında, avcılık ile istihdama katkı sunulduğu savunularak ‘davaya konu avcılık faaliyetinin ülkemizde çok ciddi bir istihdam yarattığı, ülkemize çok ciddi bir döviz girdisi sağladığı, av turizminin yapılamamasının hem sahadaki hayvanların üremesine ket vuracağı, hem de ülkeye girecek dövizin başka ülkelere yönelmesine sebep olacağı’ ifade edildi.

Hatay 1.İdare Mahkemesi 23.12.2022 tarihli kararında, ihale kanunu üzerinden av ihalesini iptal etti. Mahkemenin oy birliği ile aldığı kararında, “Tarım ve Orman Bakanlığı 7. Bölge Müdürlüğü Hatay İl Şube Müdürlüğü tarafından yapılan dava konusu ihale işleminin anılan usule uyulmadan gerçekleştirildiği anlaşıldığından, dava konusu ihale işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır” denildi.

BURSA’DA KIZIL GEYİK İHALESİ İPTAL EDİLDİ

Bursa’daki İnegöl Devlet Avlağında bir kızıl geyiğin 14 bin TL karşılığında avlanmasına izin veren av ihalesi de hayvanseverler tarafından yargıya taşınarak iptal edildi.

Bursa 1. İdare Mahkemesi, 28.12.2022 tarihli kararında, “Bakanlık tarafından kızıl geyiğin avlanmasına ilişkin yeterli nitelikte bilimsel, somut ve kapsamlı araştırma ve tespitler, etüt ve envanter çalışmaları yapıldığı ortaya konulmaksızın gerçekleştirilen dava konusu ihalede hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır” ifadeleri yer aldı.

Mahkeme, Bursa Barosu’nun açtığı davada, baronun dava açma ehliyeti bulunmadığına hükmetti. Baronun iptal davası yönünden ret kararı veren mahkeme, hayvanseverlerin açtığı davada, av ihalesini hukuka aykırı bularak iptal etti.