Türkiye'nin karşı çıktığı projede ABD'den Yunanistan'a şerh

DUVAR - Doğu Akdeniz’in enerji rezervlerinin Avrupa’ya taşınması projesiyle ilgili tartışmaların ardı arkası kesilmiyor. ABD'de Joe Biden yönetiminin, İsrail, Kıbrıs ve Yunanistan’ın '‘East Med’ hattı ile üç ülke üzerinden Avrupa’ya enerji taşınması fikrine şerh düşmesi Atina ve Lefkoşa’yı kaygılandırdı. Yunanistan ve Kıbrıs basınındaki son bilgilere göre ABD Dışişleri Bakanlığı, Washington'ın enerji alanındaki ilgisinin artık yenilenebilir enerji kaynaklarına kayması nedeniyle EastMed doğalgaz boru hattı projesini desteklemediği mesajını verdi.

Buna göre ABD Yunanistan'a, "Doğu Akdeniz’in enerji kaynaklarını Avrupa'ya fiziksel olarak birbirine bağlama yoluyla ulaştırma hedefine bağlılığımızı sürdürüyoruz. İlgi odağımızı hem gaz hem de yenilenebilir enerji kaynaklarını destekleyebilecek elektrik ara bağlantılarına kaydırıyoruz" mesajı verdi.  

Açıklamaya, Avrupa'nın enerji güvenliğinin her zamankinden daha büyük bir ulusal güvenlik sorunu olduğu bir dönemde, "bölgesel ilişkilerimizi derinleştirmeye ve temiz enerji teknolojilerini desteklemeye kararlıyız" ifadeleri de eklendi. Bu bağlamda ABD, yeni süreçte Mısır'dan Girit ve Yunanistan anakarasına ulaşması planlanan EuroAfrica deniz altı elektrik ara bağlantısı ve İsrail, Kıbrıs ve Avrupa elektrik şebekelerini birbirine bağlamak için önerilen EuroAsia ara bağlantısı gibi projelere destek veriyor.

ABD’den gelen yeni mesaj Atina’da ve Lefkoşa’da kafa karışıklığına neden oldu. Duvar’a konuşan kaynaklara göre, Yunanistanlı ve Kıbrıslı uzmanlar, 'Yunanistan ve Kıbrıs’ın bölgesel enerji denklemindeki rolünün Washington tarafından teyit edildiği' görüşünü dillendiriyor. Ancak söz konusu teyide rağmen, ‘East Med’ projesiyle ilgili olarak ABD’den gelen son mesajlar Joe Biden yönetiminin bu projeyle arasına mesafe koyduğunu gösteriyor. 

‘East Med’ projesiyle ilgili olarak Ankara’nın da çekinceleri söz konusu. Atina’da ABD’nin Doğu Akdeniz’in enerji rezervleriyle ilgili son mesajları, Ankara’nın çekinceleriyle ilişkilendiriliyor. 

Öte yandan, ‘East Med’ için Avrupa’dan da Atina ve Lefkoşa’ya kafa karıştırıcı mesajlar ulaşıyor. Avrupa Komisyonu'nun 2021 sonuna kadar söz konusu projenin ticari ve ekonomik fizibilitesini araştıran bir çalışma yayınlaması gerekiyordu. Ancak geçtiğimiz senenin sonlarına doğru AB Atina’ya, ‘East Med’in ‘karmaşık bir proje’ olduğu ve ticari uygulanabilirlik açısından soru işaretlerinin var olduğu yönündeki çekincelerini yansıttı.