Vaşaklar için uyarı: İspanya gibi olmadan önlem almalıyız
Erzurum'da iki kişi, nesli tükenme tehdidi altında olan vaşağı öldürüp, fotoğrafını çekti. Veteriner hekim Ahmet Emre Kütükçü, böyle durumlarda para cezalarının yetersiz olduğunu belirterek, "Böyle devam ederse Türkiye'de vaşakları kaybedebiliriz" dedi.
DUVAR - Nesli tükenmekte olan kedigiller familyasından bir vaşak avcılar tarafından öldürüldü. Erzurum'un Karayazı ilçesine bağlı Kösehan köyünde iki avcının öldürdükleri vaşağın başında fotoğraf çekmeleri ise tepkiyle karşılandı. Erzurum Milli Parklar'a isimleri bildirildiği belirtilen kişiler hakkında nasıl bir işlem yapıldığı ise henüz belli değil. Yaban hayatı kurtarma alanında çalışan ve daha önce Erzurum'da iki yıl görev yapan veteriner hekim Ahmet Emre Kütükçü, kentte benzer 5 vakayla karşılaştığını söyleyerek, “Vaşakların değeri anlaşılmıyor” uyarısında bulundu.
KÖYLÜLER ENDİŞELİ...
Erzurum'da öldürdükleri vaşağın fotoğraflarını çeken kişileri Milli Parklar Bölge Müdürlüğü'ne bildiren köylüler, konunun hemen kapanmasından endişe duyuyor. Konuyla ilgili aradığımız Erzurum Milli Parklar Şube Müdürlüğü ise arazide incelemeler yapıldığı bilgisini aktardı.
Veteriner hekim Ahmet Emre Kütükçü, “Ben o bölgede görev yaparken veteriner hekim olarak yaban hayatı üzerinde çalışıyordum. Erzurum'da çalıştığım süre zarfında buna benzer 5 vaka gördüm. Bunlar sadece benim gördüklerim. Maalesef Erzurum bölgesinde vaşak, kurt ve bozayı zehirlenerek, kapana düşürülerek veya zehirlenerek öldürülüyor. Avcılık anlamında bu hayvanlara karşı ciddi bir baskı söz konusu. Para cezası var ama bu ceza yeterince caydırıcı mı? Sonuçta bu coğrafyada yaşayan insanların varlığı doğaya bağlı, doğanın da varlığı bu hayvanlara bağlı. O zaman bir vaşağı öldürmenin insanı öldürmeyle ne farkı olabilir? Bu yüzden para cezasının yanında hapis cezalarının da olması gerekiyor” dedi.
'TÜRKİYE'DE ARAŞTIRMA YAPILMALI'
“Vaşak üzerinden Kurt ayılarının da ne kadar gerekli olduğunu vurgulamak gerekiyor” diyen Kütükçü şöyle devam etti: “Bu hayvanların değeri anlaşılmıyor. Örneğin kurt bizim kültürümüzde önemli bir yer edinmesine rağmen zehirlenme vakalarında azalma olmuyor. Burada da devletin şöyle bir uygulama yapması gerekiyor olabilir: Kurt, bozayı, vaşak eğer vatandaşın koyunlarına zarar vermişse belki bu zararı devlet karşılamalı. Yırtıcı memeliler konusunda Türkiye'de daha büyük bir araştırma gerekiyor.”
Kütükçü vaşak kedileriyle ilgili ise şunları söyledi: “Vaşaklar yoğun olarak Türkiye'nin Kuzeyi'nde yaşarlar. Vaşak öldürme vakaları ise en çok Doğu Anadolu, Bayburt, Erzurum ve Kars'ta yaşanıyor. Vaşaklar bizde kedigillerin en büyüğünü oluşturuyor. Bir zamanlar leopar Türkiye'de varlık gösteriyordu şimdi leoparlar tek tük Kuzey Irak tarafından geçiyor. Türkiye'de şu an üreyen leopar grubu yok. Vaşak şu an Türkiye'de yaşayan en büyük kedi. Büyük bir yırtıcı olduğu için vaşak ekosistemde önemli bir yere sahip. Vaşak daha çok bir orman kedisi. Çünkü avlanması gizli olarak gerçekleştiği için ani saldırılarla avlanıyor. Vaşakların yaşadıkları ormanlık alanlarda da temel besinleri tek bir tür değildir. Yaşam alanları zaten giderek parçalanıyor, bir de kaçak avcılık sıklaştıkça vaşakların sayıları ciddi tehlike altına giriyor. Vaşak popülasyonu ülkemizde giderek ciddi anlamda azalma gösterdi. Eğer böyle devam ederse maalesef vaşağı kaybedebiliriz.”
'İSPANYA'DA GÖRDÜK'
Kedigillerden İber Vaşağı'nın önceki yıllarda İspanya'da yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını belirten Kütükçü, son olarak şunları söyledi: “Bunun örneklerini İspanya'da gördük. İspanya'da şu an İber vaşağını çoğaltmak için ciddi çalışmalar yapılıyor. Bizler de bu duruma düşmeden daha sıkı önlemler almamız gerekiyor. Kamuoyu bilinci yaratmamız gerek. Doğada görüp de bunları avlayanlara karşı hem cezai olarak hem de teşhir edilmeleri için çalışmaların yürütülmesi gerekiyor.”