Suikastlar, savaşlar, devrilen yönetimler: Orta Doğu'da 2024 yılında neler yaşandı?

DUVAR - Gazze'de İsrail'e karşı savaşan Hamas'ın liderleri peş peşe öldürüldü, Hizbullah lideri Nasrallah da İsrail saldırısında hayatını kaybetti. Suikastlar, gündemdeki yerini yıl boyunca korudu. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde halk sandığa gitti. Yılın sonuna yaklaşırken ise Suriye'de Beşar Esad yönetimi devrildi.

Peki, Orta Doğu'da 2024 yılında öne çıkan gelişmeler neydi?

2 OCAK: SALİH EL ARURİ'NİN ÖLÜMÜ

Hamas'ın üst düzey yöneticilerinden Salih el Aruri, 2 Ocak'ta Lübnan'da düzenlenen saldırılarda öldürüldü. Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcısı Aruri ve beraberindeki 6 kişi, Beyrut'ta 'Hizbullah'ın kalesi' olarak kabul edilen Dahiye'de, İsrail'in insansız hava araçları ile hedef alındı. Aruri, aynı zamanda Hamas'ın askeri kanadı Kassam Tugayları'nın da kurucusuydu.

Hamas'ın ikinci ismi olarak bilinen Aruri'ye yönelik saldırı, Tel Aviv yöntimi ile Hizbullah arasındaki gerilimi daha da artırdı. Suikastın ardından Hizbullah'tan yapılan açıklamada, "Direnişimiz kararlı ve üstlendiği ilkelere sadıktır. Savaşçılar en üst düzeyde hazır durumdadır" denildi.

Lübnan Hizbullahı'nın lideri Hasan Nasrallah ise, şu ifadeleri kullandı: "Yanıt kaçınılmaz olarak geliyor. Bu büyüklükte bir ihlale sessiz kalamayız çünkü bu tüm Lübnan'ın ifşa olması anlamına gelir."

İsrail, Aruri’yi işgal altındaki Batı Şeria’da İsrail güçlerine ve Yahudi yerleşimcilere yönelik saldırılardan sorumlu tutuyordu.

3 OCAK: İRAN'DAKİ PATLAMALARI IŞİD ÜSTLENDİ

İran'ın Kirman kentinde Devrim Muhafızları Ordusu'nun eski komutanı General Kasım Süleymani’nin kabrinin bulunduğu mezarlık yakınında gerçekleşen iki ayrı patlamada 84 kişi hayatını kaybetti. Süleymani'nin mezarı yakınında düzenlenen tören sırasında meydana gelen saldırıları, IŞİD üstlendi. Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesinin dördüncü yılında art arda gerçekleşen patlamalarda, 284 kişi de yaralanmıştı. Patlamalar sonrası İran'da ulusal yas ilan edilmiş, dönemin cumhurbaşkanı İbrahim Reisi de Türkiye'ye yapmayı planladığı geziyi ertelemişti.

İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, patlamaların ardından şu açıklamalarda bulunmuştu: "İran'ın şeytani ve suça bulaşmış düşmanları yine bir felakete neden oldu ve Kirman'da çok sayıda insanın şehit olmasına yol açtı. Allah'ın izniyle bu felaketin bedeli büyük olacak."

11-12 OCAK: ABD VE MÜTTEFİKLERİNDEN HUSİLERE YÖNELİK SALDIRILAR

ABD ve İngiltere, 11 Ocak'ta Avustralya, Bahreyn, Kanada ve Hollanda'nın desteğiyle Husilere ilk saldırılarını açıkladı. Washington ve Londra, Yemen'in başkenti Sana'nın yanı sıra Sada, Hudeyde, Taiz ve Hacce kentlerini kapsayan saldırılarda 8 hedefin vurulduğunu duyurmuştu.

İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları ile beraber Hamas ile dayanışma sözü veren Husilerin sözcüsü Yahya Seri ise ABD ve İngiltere'nin saldırılarında 73 hedefin vurulduğuna işaret ederek, Husi mensuplarından 5 kişinin öldürüldüğünü ve 6 kişinin yaralandığını aktarmıştı.

ABD Başkanı Joe Biden ise, gerekirse daha fazla askeri eylem gerçekleştirmekten çekinmeyeceğini söylemişti.