Söz konusu yarışsa, gerisi teferruattır!

Taksi 5, çevirisinin sıkıntılarını çeken ve komedi yönünü büyük ölçüde ıskalayan ama aksiyon ve heyecan açısından biletinin hakkını veren bir yapım. Filmden asıl beklentimizin de bu olduğunu düşünürsek, 'gerisi teferruattır!'.

05 Mayıs Cumartesi 2018 Saat: 08:32 Güncellenme: 16 Kasım Pazartesi 2020 Saat: 17:46

DUVAR - İlk defa 1998 yılında tanıştığımız Taksi serisinin son halkası olan Taksi 5, zamanında özellikle Fransa’da büyük bir gişe başarısı kazanmış ve yapımcılığını Luc Besson’un üstlendiği bir aksiyon-komedi filmiydi. Film vaat ettiklerini (gösterişli araba yarışları, bolca aksiyon sahneleri) yerine getiriyordu, aynı zamanda özellikle Fransa’da tanınmış oyuncu kadrosuyla, (Sammy Naceri, Marion Cotillard…) argo konuşmalar içeren ve ‘laf sokan’ diyaloglarıyla özellikle 20’li yaşlardaki, aksiyon seven sinemaseverlerin gözüne girmişti. Bu hafta sinemalarımıza uğrayan Taksi 5 de önceki halkalarından çok kopmayan, başrol oyuncuları dışında benzer oyuncu kadrosuyla ve dinamik akışıyla ilgiyi ayakta tutan, en azından oyalayan bir aksiyon-komedi yapımı.

Paris’in emniyet merkezinde çalışan Sylvain Marot (Franck Gastambide), biraz deli dolu, devletin kanunlarını pek umursamayan ancak yine de işinde başarılı bir polistir. Son başarılı görevinden sonra terfi beklerken, yaptığı ufak bir hata yüzünden Marsilya’ya belediye polisi olarak sürülür. Buradaki çalışma arkadaşları ve polis merkezi neredeyse acınacak durumdadır. Marot, şehri kasıp kavuran bir İtalyan soyguncu çetesini yakalamak için, beceriksiz polis arkadaşlarından ve Marsilya’yı iyi tanıyan taksi şoförü Eddy Maklouf’dan (Malik Bentalha) yardım istemek zorunda kalır.

İlk bakışta Taksi 5’in, serinin önceki halkalarında olduğu gibi, sıradan bir aksiyon filmlerinden bir farkı yok gibi görünüyor. Taksi 5, aksiyon sunma kontratının hakkını veren ancak basit bir senaryoya, (genelde) abartılı oyunculuklara ve vülger, çiğ sayılabilecek esprilere sahip bir film. Filmin konusunu iki cümleyle özetleyebiliriz, bazı aykırı karakterlerle alay edilmesini (obez bir kadın ve cüce bir adam) bayat hatta aşağılayıcı bulabiliriz ve filmin diyaloglarının mizah zevkimize uygun olmadığını düşünebiliriz. Hatta filmi altyazılı izlerken çok nadiren güldüğümüzü söylesek yanlış olmaz. Peki, niye Taksi filmi serisi özellikle Fransa’da, bu kadar benzerleri arasında sivrildi ve bu kadar beğenildi?

TAKSİ FİLMLERİNDEKİ KONUŞMALARIN ÖZELLİĞİ

Fikrimizce bunun nedeni ilk olarak filmi izlerken üst düzey konsantrasyona gerek kalmadan hoşça vakit geçirmemiz değildi, bu sır daha çok filmin içerdiği diyaloglarda gizliydi. Filmdeki konuşmalar samimi, sokak ağzıyla ve hınzırca kaleme alınmış türdendi. Taksi serisindeki bütün karakterler aralarında pek küfür taşımayan ama argo hatta kenar mahalle argosu sayılan, ‘verlan’ ( sokak konuşmasında bazı kelimelerin ilk hecesini ters çevirip ikinci heceye eklenmesi) sözcükler taşıyan ‘laf sokmalar’ ve sözlü didişmelerde bulunuyorlardı. Hatta başkarakterin iki farklı etnik kökenden olması ( biri Fransız, biri ise Cezayir asıllı Fransız) ve düşmanlarının da farklı milletlerden olması (daha önce Almanlar, şimdi İtalyanlar) bazen biraz pejoratif olsa da samimi, dobra ve eğlenceli konuşmalara alan sağlıyordu. Dolayısıyla bu diyaloglar sinema repliği kokmuyor ve özellikle genç seyircilere doğal ve samimi geliyordu. Bu açıdan Fransızcası olmayan sinemaseverlerin filmdeki altyazı çevirisiyle, ne yazık ki çok şey kaçırdığını söyleyelim.

Örneğin Cem Yılmaz’ın dilimize kazandırdığı ‘Asfalt ağladı ya!’ gibi kendi yarattığı deyimler veya benzerleri filmde bolca var ama altyazılar bunları genelde en düz şekilde, usluca ve hafifleterek bize sunuyor. Amerikan filmlerindeki bütün küfürlü konuşmaların bize sadece ‘kahrolası’ veya ‘lanet olasıca’ sözcükleriyle çevrildiğini düşünürsek, bu söz kaybı bize şaşırtıcı gelmiyor.

AKSİYON AÇISINDAN HASAR YOK!

Bu sözsel ‘kilo kaybına’ rağmen film yine de aksiyon açısından doyuruyor. Taksi 5’deki heyecanlı araba takipleri, kazalar ve soygun sahneleri belli bir beceri ve dinamizm taşıyor. Özelikle Marot’nun güçlendirilmiş arabasıyla soyguncuları izlediği ve Paris trafiğini alt üst ettiği sekans gerçekten görsel açıdan tatmin ediyor. Buna yine Marot’nun bir yarış pistinde İtalyanların Lamborghini’siyle aşık attığı sekansı da eklememiz gerekir.

Filmin komedi yanında ise ciddi tökezlemeler mevcut. Taksi 5’teki değindiğimiz çeviri kaybını da hesaba katarsak elimizde sadece, komik durumlar sunmaya çalışan, biraz naif ve biraz romantik yan hikayeler kalıyor. Marot’nun Eddy’nin kız kardeşi Samia’yla ters tepen buluşması, Eddy’nin zengin ve saf sevgilisiyle yaşadığı striptizle başlayıp yangınla biten sekans veya yine Marot’nun her birinin ayrı telden çaldığı polis arkadaşlarıyla düştüğü durumlar seyirciyi en fazla gülümsetiyor. Bir de bunun üstüne yakın planlarla çekilmiş, abartının sınırlarını zorlayan oyunculuklar, yan karakterlerin eksiklerini kullanan sahneler (bir arabayı durdurmak için, arabanın üstüne obez kadını atıyorlar!) ve aksiyon sahnelerinin arasına sıkıştırılmış şakalar ( arabanın içine kusma!) eklenince filmin komedi yanı ciddi anlamda eksik ve yavan kalıyor.

ESKİ İKİLİYİ ARIYORUZ!

Başrolleri paylaşan Franck Gastambide (aynı zamanda filmin yönetmeni) ve Malik Bentalha fena değiller ve aralarındaki kimya belli ölçüde tutuyor fakat selefleri Samy Naceri ve Frédéric Diefenthal ikilisini aradığımız da yadsınamaz bir gerçek. Yan rollerde polis şefi Komiser Gilbert’i oynayan Bernard Farcy komik olmaya çalışırken inanılmaz abartılı oynayıp yoruyor. Önceki filmlerden tanıdığımız Edouard Montoute sempatik, yeni katılanlardan Samia’yı oynayan Sabrina Quazani ise doğal oyunculuklar sergiliyor ancak çok özel performanslar olmadığını da kabul etmemiz gerekir.

Sonuç olarak Taksi 5, çevirisinin sıkıntılarını çeken ve komedi yönünü büyük ölçüde ıskalayan ama aksiyon ve heyecan açısından biletinin hakkını veren bir yapım. Filmden asıl beklentimizin de bu olduğunu düşünürsek, dediğimiz gibi: ‘Gerisi teferruattır!’