Sayıştay’ın ‘şehir hastaneleri’ raporu: Geciken testler, çalışmayan cihazlar, idari personelin yaptığı tetkik
Sayıştay, Sağlık Bakanlığı raporlarında şehir hastanelerinde görüntüleme ve laboratuvar işlemlerinde gecikme yaşandığını ortaya koydu.
ANKARA - TBMM adına kamu kurumlarını denetleyen Sayıştay, Sağlık Bakanlığı’na yönelik 2021 yılı denetim raporlarını yayınladı. Raporda, Türkiye’deki şehir hastanelerinde görüntüleme ve laboratuvar işlemlerinde yaşanan gecikmeler dikkat çekti.
Görüntüleme hizmetlerinde randevu verme sürelerine ilişkin bilgilerin yer aldığı raporda, rutin radyodiagnostik tetkiklerin şirketin sorumluluğuna dahil alanlarda 3 (üç) gün, radyoterapi (ışın tedavisi) için 15 (on beş) gün içerisinde, acil hastaların tetkiklerini derhal yapacak cihaz parkuru ve personel planlaması yapmakla yükümlü olduğu belirtildi.
‘ŞEHİR HASTANELERİNDE BAZI CİHAZLAR ÇALIŞMIYOR, FİLMLERİ İDARİ PERSONELÇEKİYOR’
Yerinde yapılan incelemelerde görüntüleme hizmetleri kapsamında, yoğunlukla nükleer tıpla ilgili randevu verme sürelerinin aşıldığına dönük örneklere yer verilen raporda, bu hizmetlerin büyük bölümünün idari personel eliyle yapıldığı ortaya kondu:
-Konya Karatay Şehir Hastanesinde, Nükleer tıp bölümünde gerekli cihaz ve alt yapı eksikliği dolayısıyla Myokard PET, Beyin PET, Lenfosintigrafi ve Tiroid Uptake Çalışması tetkiklerin istenildiği halde çalışmıyor.
- D. Portabl Görüntülemenin altında yer alan Film ve Digital SUT kodlu tetkiklerin çalışılabilmesi için görevli şirket tarafından mobil röntgen cihazlarının temin edilmediği ve bu tetkiklerin kamu hastanelerinden devralınan cihazlar ile idare personel vasıtasıyla çekildiği anlaşıldı.
-Kayseri Şehir Hastanesinde, Nükleer tıp bölümünde Tiroid uptake çalışması, Intraoperatuar gama probe uygulaması, Sentinel lenf nodu sintigrafisi SUT kodlu işlemlerin uygun cihaz parkuru ve altyapı sağlanamamasından dolayı istenildiği halde çalışılamadığı anlaşıldı.
- Mersin Şehir Hastanesinde, D. Portabl Görüntülemenin altında yer alan Film ve Digital SUT kodlu tetkiklerin çalışılabilmesi için görevli şirket tarafından mobil röntgen cihazlarının mülkiyeti şirkete ait olmak üzere getirildiği ve bu cihazlarla ilgili çekim işlemlerinin idare personeli eliyle yürütüldüğü anlaşıldı.
- Ankara Bilkent Şehir Hastanesinde, D. Portabl Görüntülemenin altında yer alan Film ve Digital SUT kodlu tetkiklere ilişkin hizmetin görevli şirket eliyle yürütülemediği, bu tetkiklerin idare personeli vasıtasıyla çekildiği anlaşıldı.
‘TETKİKLERDE VE TESTLERDE GECİKMELER VAR’
Raporda şehir hastanelerinde laboratuvar tetkiklerine ilişkin de gecikme ve aksaklıklar olduğu kaydedildi. Kentlerdeki şehir hastanelerine göre yaşanan aksaklıklar raporda şu şekilde yer aldı:
- Mersin Şehir Hastanesinde test grubu bazında rutin istemli tetkiklerde ortalama yüzde 8,28, acil istemli tetkiklerde ise ortalama yüzde 61,56’ya varacak seviyede gecikmeler meydana geliyor.
- Konya Karatay Şehir Hastanesinde aylık bazda bakıldığında, 2021 yılı Ekim ayında yapılan toplam 1 milyon 45 bin 394 adet testten 140 bin 336’sında gecikme oldu ve bu da yüzde 13,42 oranına tekabül ediyor.
- İstanbul Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesinde mevcut test rehberlerine göre belirlenen sonuç verme sürelerinde bazı test gruplarında yüzde 37’lik bir orana tekabül edecek düzeyde gecikme meydana geldi.
- Kayseri Şehir Hastanesinde tetkik bazında hedef süre ve ortalama süre bakımından analiz yapıldığında, örneğin “Siklosporin” tetkikinde denetim yılının genelinde gecikmelerin meydana geldiği ve bu tetkikte hedef süre ortalama 210 dakika iken aralık ayında ortalama sonuç süresi 1.449,91 dakika olarak gerçekleşti.
-Tekirdağ Dr. İsmail Fehmi Cumalıoğlu Şehir Hastanesinde yine test grubu bazında bakıldığında diğer test gruplarının aksine HbA1c’de yılın genelinde gecikmelerin meydana geldiği ve bu gecikme oranının Şubat ayında yüzde 26 olarak gerçekleşti.
‘HATA PUANI VE CEZA KESİNTİSİ GİBİ YAPTIRIM MEKANİZMALARININ DEVREYE SOKULMALI’
Raporda şehir hastanelerinde yaşanan bu aksaklıklar örneklerle anlatılırken şu tespit yapıldı:
“Bu itibarla, görüntüleme hizmetlerinde randevu süresinin aşımları ya da laboratuvar hizmetlerinde tetkik sonuç gecikmelerinin minimize edilebilmesini ve hizmetlerdeki aksaklıklara dair kök nedenlerin araştırılmasını, şirketlerin sorumluluğuna gidilebilecek hallerde hata puanı ve ceza kesintisi gibi yaptırım mekanizmalarının devreye sokulabilmesini teminen Bakanlık tarafından önleyici mekanizmaların oluşturulması gerekmektedir.”