Denizli'de mamut ve gergedan fosili bulundu

DUVAR - Denizli'de 1,2-9 milyon yıl önce yaşadıkları tahmin edilen ve aralarında mamut, gergedan ve zürafa gibi hayvanların olduğu fosiller bulundu. 

Fosiller, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Antropoloji Bölümü Öğretim Üyesi Ahmet İhsan Aytek başkanlığında yürütülen çalışmalarda bulundu. Paris Doğa Tarihi Müzesi'nden paleoantropolog, paleontolog ve jeologların da bulunduğu akademisyen ekip, miyosen dönem olarak 9 ila 7 milyon yıl öncesine tarihlendirilen döneme ait 3 farklı boynuzlugil ile bir zürafa fosili buldu. Pleyistosen dönem olarak 1,2 milyon yıl öncesine tarihlendirilen at, geyik, gergedan ve mamut fosilleri de ekibin çalışması sonucu gün yüzüne çıkarıldı.

ANADOLU'NUN EN ESKİ İNSANIYLA İLGİSİ VAR

Bilim insanları bu fosillerin, Denizli'de 2002 yılında bulunan ve Anadolu'nun en eski insanı olan fosillerle aynı döneme ait olduğunu belirtti. Hayvan insan etkileşimi açısından öneme sahip fosilleri bulan ekibin başkanı Aytek, şöyle konuştu:

"Bu fosilleri iki farklı zaman diliminde değerlendiriyoruz. Birincisi, 'miyosen dönem' olarak adlandırdığımız 9 ila 7 milyon yıl öncesine tarihlendirilen döneme ait fosiller. Geçtiğimiz yıllarda bulduğumuz birçok fosile ilave olarak bu sene Tavas ve Çal ilçelerinde boynuzlugillerden 3 ve bir zürafa olmak üzere 4 farklı hayvan tespit ettik.

İkincisi ise buzul çağı olarak da bilinen 'pleyistosen dönem.' Burada 4 hayvan bulduk. Bunlar at, geyik, gergedan ve mamut. Bu sene bizim için en önemli buluntu mamut ve gergedan fosilleri oldu. Özellikle gergedan ve mamut çok önemli. Zira bu dönem için gergedan buluntusu Anadolu'da çok az. Dolayısıyla bunlar Anadolu'nun da faunasını zenginleştiriyor. Bu fosiller bize buz devrinin hüküm sürdüğü pleyistosen dönemde Denizli'de mamutların da dolaştığını gösteriyor."

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Ahmet İhsan Aytek

'AVRUPA'DA BİLE BÖYLE ÇENE YOK'

Buldukları mamut fosilinin sadece alt çeneden oluştuğunu söyleyen Aytek, Avrupa'da bile bu kadar iyi korunmuş bir alt çene olmadığını, bu açıdan önemli bir keşif yaptıklarını ifade etti. Mamut fosilinin 1,2 milyon yıl önceye ait olduğu bilgisini veren Aytek şunları kaydetti:

"Mamut ve geyik insanlar için önemli av hayvanları. Yine 1,2 milyon yıl tarihi Anadolu'da bulunan en eski insana denk geliyor. O da 2002'de Denizli'nin Honaz ilçesinde bulunmuştu. Bu fosillerin tarihi Denizli'de daha önce bulunan Anadolu'nun en eski insanı ile aynı zamana denk gelmesi yönüyle ayrı bir önem taşıyor. Biz burada yapacağımız çalışmalarla bu hayvan sayısını, fosil sayısını artırarak insan-hayvan etkileşimini de daha net bir şekilde ortaya koymak istiyoruz."

ÇALIŞMALAR TAVAS'A YÖNELECEK

Tür sayısının 22'ye çıktığını ve Denizli'nin pleyistosen dönem açısından Anadolu'nun en zengin faunası olduğunu vurgulayan Aytek, bu senenin en önemli keşfinin, muhtemel bir kazı alanının bulunması olduğunu da sözlerine ekledi. Tavas'ta bulunan fosillerin 9-7 milyon yıl arasında tarihlendiğini kaydeden Aytek, bundan sonraki çalışmalarını Tavas'a yönlendirdiklerini söyledi. Aytek, şöyle konuştu:

"Daha önce Tavas ilçesinde çok iyi korunmuş birçok hayvan bulmuştuk ancak bu fosiller hep akıntı ile taşınmış şekildeydi. Onun için fosillerin asıl kaynağını bilemiyorsunuz. Bu yılki arazi çalışmamızda fosillerin tabakalaştığı alanı bulduk ki bu da bizim kazı yapabilmemiz için önemli bir veri sağlıyor. Bununla ilgili çalışmalara başladık. Bu çalışma hem bölge halkı ve Denizli turizmi için kazanım olacak. Zira Denizli'de arkeolojik kazı çok var ancak fosil kazısı da bu çeşitliliği artıracaktır. Anadolu'da birçok fosil kazısı var ama bunlar genelde Orta Anadolu'da yoğunlaşmış vaziyette." (AA)