Müzisyen İlhan Baran hayatını kaybetti
İlhan Baran'ın sağlık durumunun son birkaç hafta içinde istikrarsızlık gösterdiği öğrenildi. Baran'ın vefat haberi Ankara müzik camiasında büyük üzüntü yarattı.
İLHAN BARAN KİMDİR?
.
1934 yılında babasının görevli bulunduğu Artvin'de doğan İlhan Baran, yapıtları uluslararası alanda giderek daha çok ilgi gören, önemli çağcıl bestecimiz ve çokyönlü müzik eğitimcimizdir. Divan müziği ile Türk halk müziği ve ruhunu Batı armonileri ile buluşturan, soyutlayarak özgün bir senteze kavuşturan, felsefî temeli bulunan, dadaizm ve sürrealizmden esinli, derinlikli besteler yapmıştır.
Besteci, yıllar boyu ders verdiği Ankara Devlet Konservatuvarı’nda ve ders verdiği özel kurumlarda Fazıl Say, Muhittin Dürrüoğlu, Mahir Cetiz, Yeşim Alkaya, Burçin Büke, Oya Ünler, Onur Özmen, Mehmet Can Özer, Gökçe Altay, Ayşedeniz Gökçin gibi, yıldızları parlamış ya da parlamakta olan çok sayıda besteci ve solistin öğretmenliğini yapmış, ama kendini hep gölgede tutmuştur.
"Piyanolu Trio İçin Dönüşümler" başlıklı yapıtı, Arman Trio, Orpheus Trio, Musica Mundana, Trio Ege, Su Trio, Polonya Trio başta olmak üzere çeşitli oda müziği toplulukları tarafından Amerika, Kanada, Almanya, Fransa ve Rusya'da seslendirilerek büyük beğeni kazanmıştır. Yapıtın Amerika prömiyeri ve ilk kaydı, çellist Şölen Dikener'in üyesi olduğu Orpheus Trio tarafından yapılmış, Kanada prömiyeri ise piyanist Ayşegül Kuş Durakoğlu'nun uluslararası müzik topluluğu Musica Mundana tarafından gerçekleştirilmiştir. İngiltere prömiyeri Arman Trio, Rusya prömiyeri Trio Ege tarafından yapılmıştır.
Atatürk Lisesi'nde öğrenciyken müzik öğretmeni Ziya Aydıntan'ın özendirmesiyle müziğe ilgi duyan İlhan Baran, 1950 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı'nın kompozisyon bölümüne başvurdu ancak yaylı sazlar bölümüne kabul edilerek Hans Fromme'nin kontrbas öğrencisi oldu. Bir yıl sonra kompozisyon bölümü'ne geçerek, Adnan Saygun'la çalışmaya başladı. Ayrıca, Selçuk Gündemir'den piyano, Ruşen Ferit Kam'dan Dîvan müziği, Muzaffer Sarısözen'den halk müziği dersleri aldı. Okul dışında, Kemal İlerici'yle Türk müziği armonisi çalıştı.
1960 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı'nın İleri Devre Kompozisyon Bölümü'nü bitiren İlhan Baran, 1962 yılında devlet sınavını kazanıp Paris'e giderek Ecole Normale de Musique'de Henri Dutilleux ile kompozisyon çalışmasını sürdürdü. Bu okulu 1964'te bitirdikten sonra, bir süre Paris Radyo ve Televizyonu' nda Maurice Ohana'nın soyut (abstract) müzik kurslarına katıldı.
Türkiye'ye döndükten sonra Ankara Devlet Konservatuvarı'nda görev alan İlhan Baran'ın, özellikle çağdaş müzik ve caz müziğini de içeren, dinleyenlere geniş ufuklar açan dersleri, başka okulların ve sınıfların öğrencileri tarafından da izlenir oldu. ADK'ndan emekliye ayrıldıktan sonra, ücretli olarak ders vermeyi sürdüren, bu olanak ortadan kaldırılınca, Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi'nde ders veren, daha sonra öğrencilerden gelen talep üzerine Modern caz armonisi ve çağdaş müzik derslerini bir süre özel dersanelerde ve SCAMV'nda yapan İlhan Baran, son iki yıldır ders vermiyordu.
Baran'ın yapıtları, geleneksel divan müziği ile halk müziği tekniklerini evrensel çoksesli sistemler içinde eriterek çağcıl ve özgün bir müzik yapma konusunda 21’nci yüzyıla yakışan çok gelişkin bir örnek oluşturuyr Baran'ın piyano yapıtlarından Siyah ve Beyaz, "Türk Piyano Ezgileri" ve Çocuk Parçaları, "Türk Çocuk Parçaları" başlıklı CD'lerde (A.K. Müzik) Saygun, Erkin ve Taviloğlu'nun birer yapıtıyla birlikte, yer almaktadır.
Baran, SCAMV Onur Ödülü Altın Madalyası, Donizetti yaşam Boyu Başarı Ödülü ve İKSV İstanbul Festivali Onur Ödülü sahibiydi.