Topkapı Sarayı nasıl kurtulacak?

DUVAR -  Yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan Topkapı Sarayı için Kültür ve Turizm Bakanlığı, acil bir eylem planı belirledi. Plana göre Fatih Köşkü betondan arındırılacak ve sarayın bahçesine yerleştirilecek titreşim cihazlarının verileri ışığında güçlendirme projesinin yöntemi belirlenecek.

Hürriyet'ten Ömer Erbil'in haberine göre, Topkapı Sarayı Fatih Köşkü’nün içler acısı durumdan kurtulması için Kültür ve Turizm Bakanlığı proje çalışmalarını hızlandırdı. Bakanlık dün hem Topkapı Sarayı Müze Yönetimi hem de İstanbul Rölöve Anıtlar Müdürlüğü’nden durum değerlendirmesi istedi. Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, gerekli talimatların verildiğini, sarayın kurtarılması için durumun takipçisi olacaklarını söyledi. Sarayın kurtuluşu için eylem planı da belirlendi. Fatih Köşkü betondan arındırılacak, bu çalışma süresinde de sarayın bahçesine ve dışına 20’ye yakın sondaj açılarak içlerine titreşim cihazları yerleştirilip zemindeki problem tespit edilerek, güçlendirme projesinin yöntemi belirlenecek. Fatih Köşkü’nün, Topkapı Sarayı’nın tam köşe ve yamaç kısmında kalmasından dolayı ve sergilenecek eserlerin paha biçilemez olmaları nedeniyle uygulama ve projede büyük bir hassasiyet gösterilmesi gerektiği belirtiliyor. Önceki yıllarda olduğu gibi duvarlardaki çatlakları ve yarıkları derz ya da enjeksiyon yöntemi ile doldurup kapatmak yerine güçlendirme projesinin bilimsel veriler ışığında yapılacağı bildirildi.

NEDENİ YERALTI ÇALIŞMALARI MI?

Topkapı Sarayı’ndaki ürperten görüntü TBMM’de de tepkilere neden oldu. CHP İstanbul Milletvekilleri Sezgin Tanrıkulu ile Barış Yarkadaş soru önergeleri vererek Topkapı Sarayı’nı bu hale getiren sebepleri ve neler yapılacağını Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı’ya sordu. Yarkadaş çatlak ve yarıkların sebebinin devam eden metro ve yeraltı inşaat çalışmaları olup olmadığını da sordu.

Topkapı Sarayı yıkılıyor!

NELER YAPILACAK?

- Öncelikle Hazine bölümünün altındaki bodrumların tamamında ve teşhir salonundaki duvarlar ile kubbeler betondan arındırılacak.

- Bu süre zarfında müzenin bu bölümü ziyarete kapalı tutulacak.

- Sadece Fatih Köşkü değil arşiv depolarına kadar olan mutfak bölümlerinin de içinde yer aldığı Topkapı Saray’ının denize bakan yamaçlarında tahkimat duvarları sağlamlaştırılacak.

- Zeminsel deformasyonların sebep-sonuç ilişkisi irdelenecek.

- Sarayın bahçesinde, sergi salonlarının bodrum katlarında ve dış duvarların etrafında sondajlar açılarak özel bir yöntemle içlerine titreşimleri ölçen (inklinometre) cihazlar yerleştirilecek. En uygun noktaya kurulacak otomatik veri toplama sistemine bağlanacak.

- Duvarlardaki ayrıklara çatlak ölçerler, tiltmetre sensörleri yerleştirilerek bir süre izleme yapılacak.

- GPR zemin ölçümleri tamamlanacak.

- Güçlendirme için binanın betondan arındırılması sağlanırken titreşim sonuçlarına göre zemin ve güçlendirme modeli belirlenecek.

- Sonuç olarak jeolojik, statik ve mimari restorasyon kararlarının mesleki disiplinler ve kurumlar arası eşgüdümlü çalışarak alınacak. Sağlıklı veriler ile bütüncül bir çözüme ulaşılacak.

BİLİNİYOR MUYDU?

“İfade edilen gerçek, çok uzun zamandır biliniyor. Hatta rasathane müdürümüz Mustafa Erbik ve Celal Şengör’ün raporları var, Marmara’ya bakan duvarlar için. Maalesef para toparlanamıyor. Bakanlığımızın bütçesi fevkalade yetersiz. Adamakıllı bir restorasyon lazım. Bunu hep ifade ettik. 10 yılı geçti bunun rapora dökülmesinin üzerinden. Güney duvarı ciddi tehlike altında.”

NEREDEN BAŞLANMALI?

Durum tespit raporunda danışman olarak ismi geçen İTÜ Mimarlık Fakültesi’nden Prof. Dr. Feridun Çılı son durumu şöyle değerlendirdi: “Yerinde gördüm binayı. Çatlaklar yarıklar gerçekten ciddi. Duvarların arkalarında büyük yarıklar var. Sarayburnu’na bakan duvarlarda sorun büyük. Durumu ciddiye alıp acil güçlendirmek gerekir. Güçlendirmeye zeminden başlamak gerekir.”