İran’daki protestolar Van'ı vurdu: Sokaklar boşaldı, işletmeler küçülüyor

Salih Sertkal

VAN - İran’a sınır komşusu illerden Van’da İranlı turist sayısında yüzde 90'a varan düşüş yaşandı. Bu düşüşte, İran’da Mahsa Jîna Amînî’nin katledilmesiyle başlayan protestoların etkisi büyük.

‘KENTTEKİ ESNAF İRANLI TURİSTLERLE AYAKTA KALIYORDU’

Van kent merkezinde bir giyim mağazasının işletme müdürlüğünü yapan Ozan Akbal da İranlı turistlerin sayısında azalma yaşandığını belirtti. Akbal, “Burada, ağırlıklı olarak İranlılar olurdu. Mevcut ekonomik krizde, Van esnafına en büyük katkıyı İranlı turistler sundu. Van bir sınır kenti ve her yıl normalde yüz binlerce İranlı buraya akın ediyor. Burada yiyip içiyor, burada yatıyor ve alışveriş yapıyor. Kentteki esnaf böyle ayakta kalabiliyor. İran’da protestoların başlamasıyla Van’da bulunan turistlerin büyük bir kısmı kenti terk etti." dedi.

‘İŞLERİMİZ YÜZDE 60 AZALDI’

Van kent merkezinde restoran işleten Eyüp Aslan, İranlı turistlerin varlığının ekonomik açıdan büyük önem taşıdığını ifade etti. İran’da başlayan protestolarla beraber kentte her geçen gün İranlı sayısının azaldığını belirten Aslan “Şu anda parmakla gösterilecek kadar az İranlı var. İşlerimizde de bu nedenle yüzde 60 düşüş oldu. İran’da olumlu olumsuz yaşanan her durum bizi etkiliyor. İş olmayınca işletmeler ister istemez bir küçülmeye gidiyor ve haliyle işçileri çıkarmak zorunda kalıyor” diye konuştu.  

‘OTELLER KÜÇÜLMEYE GİDECEK’

İranlı turistlerin yoğun olarak tercih oteller şimdilerde neredeyse boş. Van’da bir otelde işletme müdürü olan Yasemin Tunçdemir, “İran, başta kadınlar olmak üzere toplumun tüm kesimlerinin taleplerine ses vermeli. Bölgenin önemli bir ülkesi ve orada oluşabilecek en küçük olumsuzluk hali, tüm komşu ülke ve kentlere yansıyor. Üç aydır Van’da ekonomik daralma yaşanıyor. Otelciler çok zor durumda. İran’dan gelen turist sayısına göre planlama yapan işletmeler büyüme kararı almıştı ama mecbur küçülmeye gidecekler” dedi.

‘TURİZM BİTME NOKTASINA GELDİ’

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Doğu Anadolu Bölge Başkanı Cevdet Özgökçe, İranlı turist sayısında yüzde 90 oranında bir azalmanın olduğunu söyledi. 2022 yılının ilk dokuz ayında Van’a 300 bin İranlı turistin geldiğini ifade eden Özgökçe, şimdilerde günlük gelen İranlı sayısının 100’ü geçmediğini belirtti. Van’daki 200 oteldeki doluluk oranlarının yüzde 10-15 bandında olduğunu aktaran Özgökçe, kentte tek geçim kaynağının turizm olduğunu, bunun da son üç aydır bitme noktasına geldiğini dile getirdi. “Tek temennimiz, İran’daki mevcut iç karışıklık halinin bir an önce demokratik bir şekilde son bulması” diyen Özgökçe, bunun sadece İran devletine değil, tüm komşu ülke ve kentlere de olumlu bir şekilde yansıyacağını sözlerine ekledi.