Hindistan’a ışık yağdı
‘Işık Festivali’ Divali, Hindistan’ın en büyük ve aydınlık festivallerinden biri… Her ne kadar benim favorim herkesin birbirini boyadığı, ‘Renklerin Festivali’ Holi olsa da, Divali’nin de önemi tartışılmaz. Hindu takvimine göre, iki gün önce başlayan ve yarın sona erecek olan festival, aynı zamanda Hintlilerin yeni yılı sayılıyor.
DUVAR - Gerçek anlamı ‘Işık Yolu’ olan Divali, aslında ışığın karanlığı (iyinin kötüyü) yenmesinin zaferi olarak kutlanıyor. Bu festival hakkında anlatılan pek çok hikaye var. En popüler efsanelerden biri; kutsal kitap Ramayana Destanı’na ismini veren yarı ölümlü Prens Rama’nın kötü kalpli Tanrı Ravana’yı yenerek iyinin gücünü kanıtlamasından bahseder. Prens, uzun yıllar süren sürgünden krallığına geri döndüğünde, Ayodhya şehrinin sakinleri mum ve kandiller yakarak her yeri ışığa boyarlar ve o ışıkların oluşturduğu yol, festivale adını verir. Diğer kutsal kitap Mahabharata’ya göre ise Divali’de, Tanrı Pandu'nun Pandavalar (iyiler) diye anılan beş oğlunun, kuzenleri Kauravalar’la (kötüler) yaptıkları 13 yıl süren savaşı kazanmaları kutlanır. Son olarak başka bir efsane de ise, Tanrı Krishna’nın, Tanrı canavar Narakura’yı öldürerek insanları kurtarmasını anlatır. Bu yüzden bazı Hintlilerin yanan mumları, fenerleri denize salmaları, Krishna’nın zaferle denizden yükselmesini sembolize eder.
NASIL KUTLANIR?
Festivalden birkaç gün önce hazırlıklar başlar; insanlar aile üyelerine ve arkadaşlarına hediyeler alır, evlerini ışıklandırır ve festival bitene kadar ışıkları kapatmazlar. Bu aynı zamanda bereket için de kullanılır. Hıristiyanların kiliseleri, Yahudilerin sinagogları, Müslümanların camileri, Hinduların da mandirleri (tapınakları) var. Divali zamanı inananlar için mandirlerde ayin düzenlenir. Festival akşamı, inandıkları tüm tanrılara dua edilir ve sunaklarına tatlı, kraker gibi yiyecekler konulur. Dört gün boyunca insanlar et yemez ve alkol kullanmazlar. Kadınlar pırıltılı makyajlar yapıp, ışıltılı kıyafetler giyerler. Genç nesil içinse geç saatlerde Divali partileri verilir.
Divali’de yapılan bu tip basit ritüellerin arkasında hep bir hikaye yatar aslında... Evlerin ve gece boyunca süren havai fişeklerle gökyüzünün aydınlatılması, cennete olan hürmetin ifadesidir. Fişeklerin sesleri ise, Tanrıların varlığına saygı duyan insanların sevincinin göstergesinin sembolüdür.
KUMAR GELENEĞİ
Yanlış okumadınız; Divali’de kumar oynamak adeta bir tören ve elbette bu kumar geleneğinin de bir hikayesi var. İnanışa göre, Tanrıça Parvati eşi Lord Şiva’yla o gün zar oyunu oynamıştır ve ‘her kim o gün kumar oynarsa, bir sonraki yıl bolluk berekete kavuşur’ diye buyurmuştur. Bu yüzden Divali, zenginlik ve refahla da ilintilidir.
Her ne kadar Hint Festivali olarak bilinse de, Divali Malezya, Sri Lanka, Singapur, Nepal, Myanmar, Moritus ve Fiji’de de ulusal bayram olarak kutlanır. İngiltere’de ise çok fazla Hintli nüfus olduğu için, her yıl 30-40 bin katıldığı büyük kutlamalar yapılır.
Gerçi nerede yapılırsa yapılsın, bu kutlamaların ardındaki her hikayenin ortak özelliği, iyiyle kötünün savaşında iyinin zaferidir. Evleri ve kalpleri aydınlatan ışıklar aslında, insanları karanlıktan aydınlığa götüren umudun bir ifadesidir.
Eğer ‘Işık Festivali’nin kutlandığı yerlerden çok uzaksanız, bu akşam evinizde bir mum yakın! Gözlerinizi kapayın ve tüm düşüncelerinizden uzaklaşarak, ruhunuzu aydınlatması için sadece ışığa konsantre olun…
Kim bilir, belki o an siz de aydınlık bir gelecek için bir umut ışığı yakalarsanız!