Mustafa Akıncı: İki tarafın da kazanmasına çok yakındık, iki taraf da kaybetti
KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, İsviçre’nin Crans-Montana kentindeki Kıbrıs Konferansı’nda iki tarafın da kazanacağı bir ortam yaratmanın mümkün olduğunu ve o noktaya çok yaklaştıklarını, ancak konferansın iki tarafın da kaybettiği bir noktada olumsuz sonuçlandığını söyledi.
DUVAR - KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Crans-Montana’da 28 Haziran’da başlayan ve sonuçsuz kaldığı açıklanan Kıbrıs Konferansı’nı, kaldığı Grand Hotel Du Golf and Palace’ta düzenlediği basın toplantısıyla değerlendirdi.
Akıncı, “Buradan çok daha güzel haberleri ulaştırmak isterdik ama olmadı. Dünyanın sonu değildir. Biz Kıbrıs’ta hak ettiğimiz, alnımızın akıyla, onurlu bir toplum olarak yaşamanın yollarını bulacağız, bunu başaracağız” dedi. Akıncı, Kıbrıs’ta çözüm için kendi nesillerinin son denemesini yaptıkları görüşünü yineleyerek, gelecek kuşaklar için daha zor olacağı değerlendirmesinde bulundu; “Genç kuşaklara başarılar dilerim ama bizden önceki nesiller Kıbrıs’ı bu hale getirdiler, biz bunu düzeltemeye, toparlamaya çalıştık, bunu başaramadık. Temenni ederim bundan sonraki kuşaklar daha iyisini yapsınlar” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Akıncı, konferansın başarısız olmasından duyduğu üzüntüyü ifade ederek ellerinden geleni yaptıklarını söyledi.
BM GENEL SEKRETERİNİN TALEPLERİ
Objektif durum değerlendirmesi yapmak istediğini ifade eden Akıncı, bütün çalışmalarını eşitlik, güvenlik özgürlük içinde yaşanacak iki kesimli federal bir yapıyı kurmak için sürdürdüklerini vurguladı ve şöyle konuştu: “Bu niteliklerin olmayacağı bir yapıyı da elbette içimize sindiremezdik ve halkımıza bunu önermezdik. Geçen hafta Cuma günü BM Genel Sekreteri Sayın Guterres geldi. Ondan önce 4 Haziran’da New York’ta vardığımız bir mutabakat vardı. Burada da yaptığımız temaslar çerçevesinde ortaya bazı başlıklar koydu. Bunlar toprak, siyasi eşitlik, mülkiyet, Türk ve Yunan vatandaşlarına eşit muamele, güvenlik ve garantilerle ilgiliydi. Bunları kendisi koydu. Tabii ki bu süreç içinde çalışmaların getirdiği bir nokta olarak… Ve dedi ki ‘eğer bunlarda bazı adımlar atılırsa, bu adımların karşılıklı olarak atılması kaydıyla bir sonuca varmak mümkün olacak’tı. Kısacası mevcut güvenlik ve garanti sistemi yerine yenisinin getirilebileceğiyle ilgili düşüncelerini paylaştı. Askerlerin mevcudiyetini farklı bir paket olarak değerlendirdi. O konuda sayısal indirim söz konusu olabileceğini, geriye kalanların tamamen çekilebileceği ya da bir kısmının kalacağıyla ilgili olarak da dışişleri bakanlarının düzeyinin üstünde, başbakanların da dahil olacağı bir toplantıda bu konunun karara bağlanabileceğine ilişkin düşüncelerini bizlerle paylaştı.”
'TOPRAK AÇILIMINI YAPTIK'
Cumhurbaşkanı Akıncı, Kıbrıs Türk tarafının BM Genel Sekreteri’nin toprak konusunda beklediği açılımı yaptığını açıklayarak “İstediği olayı gerçekleştirdik. Dönüşümlü başkanlıkla ilgili olarak Rum tarafı önce bu kavrama tamamen karşı olduğunu ifade eden bir yazı sundu. Ondan sonra sürekli değiştire değiştire kabul edebileceği noktaya geldi ama neye karşılık? Bu kısmını es geçiyorlar. Dönüşümlü başkanlığı ancak toprakta kendilerinin sunduğu haritayı ve sıfır asker, sıfır garantiyi kabul ettiği takdirde Türk tarafı, onların da dönüşümlü başkanlığa evet diyebileceklerini söylediler” ifadelerini kullandı.
'OLAY SADECE ASKER KONUSU DEĞİL'
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Rum tarafının konferansın başarısız olması konusunu sadece asker ve güvenlik konularına bağladığını, bunun doğru olmadığını ifade ederek, BM Genel Sekreteri Guterres’in açıklamasına işaret etti ve olayın sadece asker konusundan dolayı bu noktaya gelmediğini kaydetti.
'ÖNERİYİ YAPAN BENİM, TÜRKİYE DEĞİL'
Guterres’in “eşdeğer, adil muamele” dediği konuya da değinen Akıncı şunları ifade etti: “Sizi temin ederim ki Türkiye’de yaşayan 80 milyon insanın Kıbrıs’a ya da Avrupa’ya intikal etmesini çağrıştıran hiçbir unsur yoktur. Malların, kapitalin serbest dolaşımıyla ilgili zaten Gümrük Birliği çerçevesinde yüzde 99’u halledilmiş meselelerdir. Kişilerle ilgilidir olay. Zaten öğrenciler ve turistlerle ilgili sorun yok. Bir tek gelip ikamet etmek isteyenlerle ilgilidir. Buradaki öneri de Türkiye’ye ait değildir, aylardan beridir bu öneriyi yapan benim."
'RUMLAR SIFIR ASKER, SIFIR GARANTİ KONUSUNDA ISRARCI OLDULAR'
KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, "Güvenlik ve Garantiler" başlığı konusunda ise şunları anlattı: “Uygulama, yeni düzen yerleştikçe sistem çalıştıkça yeni güvenlik unsurlarının devreye girmesi ve tek yanlı müdahale hakkı gibi kavramların da makul süre sonrasında yeniden gözden geçirilmesine imkan veren anlayışların hakim olması için öneriler yaptık. Daha çok işbirliği, karşılıklı güven; daha az asker, daha az garanti. Böyle bir perspektifle defalarca her söz aldığımızda bunu anlattık. ‘Bizden ilk günden sıfır askeri sıfır garantiyi istemeyin, bu süreç içinde o yöne doğru gidebilir, yerine yeni bir sistemi, tüm tarafların kabul edeceği sistemi enjekte ettikçe bu noktaya evrilebilir’ söylemlerimize rağmen maalesef bu konudaki ısrarlı tutumlarından bir an bile vazgeçmediler. Konferans sıfır asker, sıfır garanti söylemiyle başladı, sıfır asker, sıfır garanti söylemiyle bitti. Türkiye’nin bu konularda hiçbir adım atmadığı, açılım yapılmadığı doğru değildir. Türkiye bu konularda adım atmaya istekli davrandı.”
'BİZ MASADAYKEN BAVULLARINI HAZIRLADILAR'
Cumhurbaşkanı Akıncı, bunun ötesinde askerde ciddi indirim olabileceğinin zaten öteden beri bilindiğini, Yunanistan’ın, “bu konuda son tahlilde geri kalanlar için ne şekilde tavır sergilenebileceğinin kararını Başbakanlar versin” yaklaşımına Türkiye’nin evet dediğini, Türkiye Başbakanı Binali Yıldırım’ın da hemen gelebileceğinin söylendiğini anlattı. Akıncı, bunu BM Genel Sekreteri’ne de ilettiğini, “bu işi birden bire bitirmeyelim, başbakanlar da gelsin” dediğini kaydederek “Ancak biz masada bu önerileri yaparken bavullar o tarafta hazırdı. Bizim bavullarımız değil ama başkalarının bavulları hazırdı."
'BİZDEN ÖNCEKİ NESİL BU HALE GETİRDİ, BİZ DÜZELTMEYE ÇALIŞTIK'
Cumhurbaşkanı son olarak, “Bugünden sonra, bizim neslin de bu son denemesinden sonra gelecek kuşaklar için daha da zor olacağını değerlendiriyorum. Gelecek kuşakları bloke edemeyiz, onlar kendi yollarında en iyisini yapmaya çalışacaklar. Genç kuşaklara başarılar dilerim ama bizden önceki nesiller Kıbrıs’ı bu hale getirdiler, biz bunu düzeltemeye, toparlamaya çalıştık, bunu başaramadık. Özeti bu. Temenni ederim bundan sonraki kuşaklar daha iyisini yapsınlar,” diye konuştu. (LEFKOŞA/DHA)