Geçen haftanın hak ihlalleri (2-9 Nisan): Cezaevi nüfusu 13 ilden fazla

Şenal Sarıhan

Bu hafta yeni Türkiye’de OHAL’de iktidar için oldukça “işlevsel” hale gelen “muhbir” vatandaşın nasıl “katil” vatandaşa dönüştüğüne tanık olduk.

OHAL süresince görmeye alışık olduğumuz belediye ve işyerlerine kayyum atanması uygulaması bu kez Meclis’te yaşandı. HDP’li vekilin Meclis başkan vekilliği yaptığı sırada geçmeyen AKP önergesi koltuğa Kahraman’ın oturmasıyla geçti.

İş ve kadın cinayetleri hız kesmeden devam ederken açıklanan bir rapor cezaevlerinin nüfusunun 13 kentten daha fazla olduğunu ortaya koydu.

MECLİSE “KAYYUM” ATANDI!

AKP’nin Meclis’e sunduğu önerge HDP milletvekili ve TBMM Başkan Vekili Mithat Sancar’ın nöbetçi olduğu zamanda içtüzüğe aykırı olduğu gerekçesiyle reddedilince Meclis Başkan Vekilliği’ne” kayyum” olarak İsmail Kahraman geçti. İsmail Kahraman’ın Sancar, yerine Genel Kurulu açmasının ardından AKP’nin , uluslararası anlaşmalarda konuşma sürelerinin 20 dakikadan beş dakikaya indirilmesi ve maddelerdeki tüm konuşmaların ise üçer dakika olarak belirlenmesini içeren önerge kabul edildi. Kabul üzerine CHP ve HDP’li milletvekilleri salonu terk etti. Oylaması yapılan 30 anlaşma üzerine söz alan olmayınca, anlaşmalar 193 üyenin bulunduğu genel kurulda 193 oyla kabul edildi.

OHAL’DE “MUHBİR VATANDAŞ”TAN “KATİL VATANDAŞA” GİDEN YOL

Eskişehir'deki Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi'ne elinde tabancayla gelen araştırma görevlisi Volkan Bayar, 4 akademik personeli öldürdü. Yaşananlar sonrası ortaya çıkan bilgiler ise OHAL’in neden olduğu olayları bir kez daha gözler önüne serdi.

Bayar hakkındaki şikayet dilekçelerinin 2009 Yerel Seçimleri'nde AKP'den Eskişehir belediye başkan adayı olan Rektör Hasan Gönen tarafından “sümenaltı” edildiği iddia edildi. Bayar’ın ise Osmangazi Üniversitesi’nde 102, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi’ndekilerle birlikte 200’den fazla akademisyeni ihbar ettiği haberler yansıdı. 686. Sayılı KHK ile Anadolu ve Osmangazi Üniversiteleri’nden 44 akademisyen ihraç edilmişti.

HASAN CEMAL'E ÜÇ AY 22 GÜN HAPİS CEZASI

PKK'nın 2013'te Türkiye sınırları dışına çıkma sürecini takip ettiği “Çekilme Günlüğü” yazı dizisi nedeniyle 13 yıla kadar hapisle yargılanan ve beraat eden gazeteci- yazar Hasan Cemal, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi’nin (istinaf mahkemesi) bu kararı 10 Kasım 2017’de bozmasının ardından ikinci kez hâkim karşısına çıktı. Mahkeme heyeti Cemal'i 3 ay 22 gün hapis cezasına çarptırdı. Cezanın infazı bir yıl ertelendi.

ÜÇ AKADEMİSYENE DAHA HAPİS

“Bu suça ortak olmayacağız” başlıklı metni imzaladığı için “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla haklarında dava açılan İstanbul Üniversitesi’nden (İÜ) ihraç edilen Doç. Dr. Erhan Keleşoğlu, Yıldız Teknik Üniversitesi’nden (YTÜ) ihraç edilen Arş. Gör. İrfan Emre Kovankaya ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden (YYÜ) Yrd. Doç. Dr. Sharo İbrahim Garip bir yıl üç ay hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme hükmün açıklanmasını geriye bıraktı.

BULAÇ, TÜRKÖNE VE ALPAY’A AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET İSTENDİ

Kapatılan Zaman gazetesinin eski yönetici ve yazarlarının yargılandığı 17'si tutuklu 31 sanıklı davada, esas hakkındaki mütalaa açıklandı. Kapatılan Zaman gazetesinin eski yazarları ve yöneticilerine yönelik açılan davada sanıklar Mümtazer Türköne, Ali Bulaç, Şahin Alpay ve İbrahim Karayeğen’in, ‘anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet, ‘silahlı terör örgütüne üye olma’ suçundan 15’er yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmasını talep etti.

GAZETECİYİ EVDE BULUNAMAYINCA BABASI GÖZALTINA ALINDI

Özgürlükçü Demokrasi Gazetesi ve gazetenin basıldığı Gün Matbaacılık’a kayyum atanmasından sonra başlatılan soruşturma kapsamında, 28 Mart’ta gözaltına alınan gazetenin İmtiyaz Sahibi İhsan Yaşar ile Sorumlu Yazıişleri Müdürü İshak Yasul ve gazetenin basımını yapan Gün Matbaacılık çalışanı 20 kişi “örgüt üyeliği” suçlamasıyla tutuklandı.

Öte yandan hakkında gözaltı kararı çıkarılan Mezopotamya Ajansı muhabiri Berzan Güneş'in Iğdır'daki evine operasyon düzenledi. Berzan Güneş'in bulunmadığı evde polisler arama yaptıktan sonra, kimi kitapları gerekçe göstererek 68 yaşındaki babası Ahmet Güneş’i gözaltına aldı.

24 YILDIR SÜREN DAVA MÜEBBETLE SONUÇLANDI

İlhan Çomak'a İstanbul 4'üncü Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen müebbet hapis cezası Yargıtay 16'ncı Ceza Dairesi tarafından onandı. Yaklaşık 24 yıldır tutuklu yargılanan İlhan Çomak, Üniversite öğrencisi iken 21 yaşında "örgüt üyeliği" iddiasıyla tutuklanmıştı. DGM tarafından idama mahkum edilen Çomak’ın cezası müebbete çevrilmiş, 2006 yılında ise AİHM "Adil yargılama yapılmadığına" hükmederek Türkiye’yi tazminata mahkûm etmiş ve Çomak’ın davasının yeniden görülmesini bildirmişti.

CEZAEVİ NÜFUSU 13 İLDEN FAZLA

İnsan Hakları Derneği (İHD), “2017 Yılı Türkiye İnsan Hakları İhlalleri” raporunu açıkladı. Rapora göre, AKP iktidara geldiğinde cezaevlerinde 55 bin kişi vardı. Şimdi ise yatacak yer bile bulunmayan cezaevlerinde Türkiye'nin 13 ilinin nüfusundan daha fazla.

Rapora göre, ihraç edilen kamu görevlilerinden 19 kişi intihar etti. 357'si toplumsal alanda öldürülen kadın olmak üzere 408 kadın yaşamını yitirirken 610 kadın yaralı kurtuldu ve 1074 kadın fuhuşa zorlandı. İş kazaları ve cinayetleri sonucunda en az 2 bin 6 işçi yaşamını yitirdi.

2017 yılında 427'si gözaltında kaba dayak ve diğer yöntemlerle 1855 kişi gözaltı dışında olmak üzere 2 bin 682 kişi işkence ve kaba muamele ile karşı karşıya kaldı.

2016 yılında cumhurbaşkanına hakaretten 4 bin 187 kişiye, Türklüğe hakaretten 482 kişiye, yaşa dışı örgüt propagandası yapmaktan 17 bin 322 kişiye dava açıldı. Halen 213 gazeteci tutuklu.

MART’TA 25 KADIN ÖLDÜRÜLDÜ

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu'nın raporuna göre, mart ayında 25 kadın öldürüldü. Mart ayında öldürülen kadınların yüzde 92'sinin koruma kararının olup olmadığı tespit edilemezken; yüzde 4'ünün uzaklaştırma kararı var, yüzde 4’ünün boşandığı biliniyor. Ayrıca mart ayında 28 kadına cinsel şiddet uygulandı.

MARTTA 122 İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ

Bu hafta da iş cinayetleri devam etti. 11 emekçi yaşamını yitirirken altı emekçi de yaralandı. ISİG’in mart ayı iş cinayetleri raporuna göre ise 122 işçi bu ay yaşamını yitirdi.

“TAŞERONA KADRO”NUN YARATTIĞI İŞSİZLİKLER SÜRÜYOR

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Ege Üniversitesi (EÜ) Sağlık Kültür Spor Dairesi Başkanlığı, İdari Mali İşler Daire Başkanlığı ve Diş Hekimliği Fakültesi’nde çalışan 450 taşeron işçinin, güvenlik soruşturmasını geçtikleri ve sınavlardan başarılı oldukları halde kadroya geçemediklerini belirtti.

Öte taraftan Ege Üniversitesi'nde çalışan ve güvenlik soruşturması gerekçesiyle kadroya geçemeyerek, işsiz kalan 87 Genel-İş üyesi rektörlük binası önünde oturma eylemine devam ediyor.

DELİLSİZ İHRAÇ EDİLDİ 470 GÜN SONRA DELİLSİZLİKTEN İADE EDİLDİ

OHAL komisyonunun verdiği 100 iade kararından biri, kamu görevlilerinin yaşadığı adaletsizliği gözler önüne serdi. 22 Kasım 2016’da çıkarılan KHK ile ihraç edilen kamu görevlisi, komisyona yaptığı başvuruda, “FETÖ ile hiçbir ilişkisi olmadığını, sohbet faaliyetlerine bile katılmadığını” beyan etti. Komisyon beyanla yetinmedi, Memur ile ilgili kamu kurumlarından bilgi ve belge talep etti. Bürokrasi memur hakkında “üyelik, mensubiyet, iltisak yahut irtibat ortaya koyan herhangi bir bilgi ve belge edinilemediğini” bildirdi. Komisyon, başvurucu hakkında UYAP sorgulaması da yaptı, yine bir sonuç çıkmayınca ihracından 470 gün sonra iadesine karar verdi.

MİMAR ŞAHİN EYLEMİNDE 276 GÜNÜ GERİDE BIRAKTI

KHK ile işinden edilen mimar Alev Şahin’in, “İşimi geri istiyorum” diyerek yaptığı oturma eylemi 276'ncı günü geride bıraktı. Düzce’de altı yıldır çalıştığı işinden ihraç edilen mimar Şahin bu süre boyunca iki kez gözaltına alındı, OHAL’de eylem yaptığı gerekçesiyle para cezasına çarptırıldı.

'DEAŞ'LI DEĞİLİM ÖSO MENSUBUYUM' DİYEN SANIĞA CEZA VE TAHLİYE

Kayseri'de görülen IŞİD davasında, "DEAŞ üyesi değilim, ÖSO saflarında yer aldım" diyen sanık 'örgüt üyeliği' suçundan yedi yıl altı ay hapis cezası aldıktan sonra adli kontrol şartıyla tahliye edildi

VEGAN MAHKUM OSMAN EVCAN YENİDEN AÇLIK GREVİNDE

Önceki yıllarda verdiği mücadeleyle cezaevlerinde vegan-vejetaryen yemekler verilmesinin önünü açan vegan mahkum Osman Evcan, yeniden açlık grevine başladı. Evcan'ın açlık grevine başlama nedeni, bir mektubunda Kurban Bayramını eleştirdiği için, gardiyanların hakaret ve tacizlerine maruz kalması ve yemeklerine katılan zararlı maddeler nedeniyle zehirlenerek tedavi hakkının engellenmesi. Şikayetleri karşılıksız kalınca bu yola başvurduğunu duyuran Evcan, yasal haklarını talep ederek, sorumluların cezalandırılmasını istedi.

CHP Ankara Milletvekili

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkan Vekili