Geçen haftanın hak ihlalleri (27 Mart - 2 Nisan)

Şenal Sarıhan*

Türkiye’nin insan hakkı karnesi bu hafta resmi makamların açıkladığı bir raporda tüm çıplaklığıyla gözler önüne serildi.

Adalet Bakanlığı’nın yayımladığı 2016 yılı faaliyet raporu, Türkiye’nin AİHM karnesini ortaya koydu. Rapora göre 31 Aralık 2016 tarihi itibariyle AİHM önünde Avrupa Konseyi Üyesi toplam 47 ülke hakkında, 79 bin 750 derdest başvuru bulunuyor. Aleyhine en çok başvuru yapılan devlet 18 bin 50 başvuru ile Ukrayna oldu. İkinci sırada yer alan Türkiye’nin aleyhine 12 bin 600 başvuru yapıldı. 2015’te Türkiye aleyhindeki dosya sayısı 8 bin 450’ydi.

Bu vahim tabloya bu hafta; bin yıllara varan yargı kararları, tahliye edilip tekrar içeri alınan gazeteciler, işlenen cinsel suçlar ve yeni anayasa süreci ile hayatımıza giren “Referandum Baskı ve Gözaltıları” eklendi.

KCK ANA DAVASINDA KARAR: 1109 YIL HAPİS

8 yıldır devam eden ve 154 kişinin yargılandığı KCK Ana Davası’nda karar çıktı. 55 sanığın beraat ettiği davada, aralarında Ahmet Türk ve Hatip Dicle gibi Kürt siyasetinin önemli isimlerinin olduğu 99 kişiye toplam bin 109 yıl 10 ay 22 gün hapis cezası verildi. Dava süresince yaşamını yitiren 4 kişinin dosyası ise düşürüldü. Davada görev alan 21 hakim ve savcı FETÖ’den meslekten ihraç edilmişti.

AKŞAM TAHLİYE, GECE YARISI GÖZALTI

Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY)” üyeliği suçlamasıyla 29 gazetecinin yargılandığı davada 21 kişinin tahliyesine karar verildi. Atilla Taş ve Murat Aksoy'un aralarında bulunduğu 21 gazeteci tahliye edilmeden haklarında aynı gece 01.00 sıralarında başlatılan soruşturmayla yeniden gözaltına alındı. Tahliyeler Cem Küçük ve Fatih Tezcan tarafından hedef gösterildi. Cem Küçük Twitter hesabından “Adı belli FETÖ'cüleri tahliye eden savcı ve hakim meslekten ihraç edilecek” mesajını paylaştı.

21 gazeteciye tahliye kararı veren Mahkeme Başkanı İbrahim Lorasdağı, hâkimler Barış Cömert, Necla Yeşilyurt Gülbiçim ve duruşma savcısı Göksel Turan, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) tarafından açığa alındı.

CEZAEVLERİNDEKİ HAK İHLALLERİ ENDİŞE VERİCİ BİR NOKTAYA ULAŞTI

Cezaevlerinde hak ihlalleri nedeniyle başlatılan açlık grevleri genişleyerek devam etti. Süresiz/ dönüşümsüz olarak yapılan açlık grevi 6 cezaevinde 76 mahkum tarafından sürdürülüyor. Öte taraftan cezaevlerinde yaşanan bir hak ihlali haberi de Yayladağ’dan geldi. 5 yıldır tahliye edilmeyi bekleyen kalp, şeker, göz gibi ağır kronik rahatsızlıkları bulunan ağır hasta mahkum 65 yaşındaki Mehmet Yıldızbakan, Yayladağ Cezaevi’nde hayatını kaybetti.

KURKUT İÇİN YAPILAN İTİRAZ REDDEDİLDİ

Diyarbakır'da 21 Mart’ta polis tarafından vurularak öldürülen üniversite öğrencisi Kemal Kurkut'a ilişkin yürütülen soruşturmada, katil zanlısı polisin serbest bırakılmasına yapılan savcılık itirazı Sulh Ceza Hakimliği tarafından reddedildi.

JÜLİDE KURAL’A HAPİS

Kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak için başlatılan “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyasına katılan oyuncu Jülide Kural ile köşe yazarı İlham Bakır’ın yargılandığı davanın karar duruşması görüldü. Kural ve Bakır’a 1 yıl 3’er ay hapis cezası verildi.

BARIŞ AKADEMİSYENLERİNİN CEZASI BİTMİYOR

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde (YYÜ) barış imzacısı ‘Bu suça ortak olmayacağız’ bildirisine imza atan 3 akademisyen daha açığa alındı. YYÜ’de bir hafta içerisinde açığa alınan akademisyen sayısı 6 oldu.

ÖĞRENCİLERE YİNE SORUŞTURMA

Geçen haftalarda olduğu gibi bu hafta da hocalarıyla dayanışmak isteyen öğrencilere baskı ve soruşturmalar sürdü. Koç Üniversitesi yönetimi, kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) ihraç edilen akademisyenlerle dayanışmak için eylem düzenleyen 10 öğrenci hakkında soruşturma başlattı.

KADINLAR ÖLDÜRÜLDÜ, ÇOCUKLAR TECAVÜZE UĞRADI

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun raporuna göre, Mart ayında 35 kadın erkekler tarafından öldürüldü, 63 çocuk cinsel istismara uğradı, 14 kadına cinsel şiddet uygulandı. Bu rakamlar OHAL’in kadın ve çocukları korumadığını bir kez daha ortaya koydu. 2015 Mart ayında 28, 2016 Mart ayında 31 kadın öldürülmüştü.

Öte taraftan, Mardin’de bir ilköğretim okulunda 50 öğrencinin, okul çalışanı tarafından değişik zamanlarda istismara uğradığı ortaya çıktı.

Geçtiğimiz ay ise Ankara Haymana Nuri Bektaş Anadolu Lisesi’nde öğrencileri istismar eden müdür S.K.’nın 3 yıl boyunca en az 100 öğrenciyi istismar ettiği de ortaya çıkmıştı.

İŞ CİNAYETLERİ SÜRDÜ

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi verilerine göre, Türkiye’nin çeşitli bölgelerindeki hidroelektrik santral (HES) inşaatlarında 2009’dan bu yana en az 169 işçinin hayatını kaybetti.

Referanduma giderken yaşanan hak ihlalleri

ÖĞRENCİLER YA OY KULLANACAK YA DA SINAVA GİRECEK

Referandumda sandığa gitme oranının sonucu büyük ölçüde belirleyeceği belirtilirken bazı üniversitelerde ara sınav tarihlerinin referanduma göre ayarlanmaması nedeniyle birçok öğrencinin oy kullanamayacağı iddia edildi. Pek çok üniversitede sınav takvimlerinin öğrencilerin oy kullanmasına engel teşkil edecek şekilde düzenlendiği öne sürüldü.

HDP’NİN REFERANDUM ŞARKISINA YASAK

Referandumu çalışmaları kapsamında HDP’nin kullandığı ‘Bejin Na’ (Hayır Deyin) şarkısına Şırnak’ta yasak geldi.

'HAYIR' POZU İŞİNDEN ETTİ

‘Hayır’ çıkartması önünde çektirdiği fotoğrafı sosyal medyaya koyunca işten atılan İzmir Katip Çelebi Üniversitesi çalışanı Zeynep Gürler, bağlı oldukları taşeron firma Erzade İnşaat tarafından işten çıkarıldı.

'HAYIR' GÖZALTILARI

Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü’nde toplanan bir grup öğrenicinin “Hayır için Pedal Çeviriyoruz” etkinliğine polisin müdahale etti ve 20 öğrenci gözaltına alındı.

'HAYIR' AFİŞİNE PARA CEZASI

İstanbul Alibeyköy’de “Hayır” afişi asan bir gruba polisin ateş açtığı ve afiş asanların gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanlara 681 TL para cezası kesildi.

'EVET' İÇİN İMKANLAR YİNE SINIRSIZDI

Hayır cephesinde bunlar yaşanırken, devletin tüm imkanlarıyla sürdürülen evet kampanyasında kolaylaştırıcı rol üstlenen bu kez Milli Eğitim oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Samsun'da katılacağı toplu açılış töreni öncesinde Milli Eğitim Müdürleri, okullara gönderdiği yazıda, eğitime yarım gün ara verildiğini bildirdi.

ŞENTOP’A İZİN VAR, CİHANER’E YOK

Geçtiğimiz günlerde AKP’li Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop’un ‘Evet’ propagandası yaptığı etkinliğe izin verip, öğretim görevlileri ve öğrencilere resmi davet gönderen İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü, CHP’nin hukukçu milletvekillerinden İlhan Cihaner’in etkinliğine izin vermedi

CHP Ankara Milletvekili - TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkan Vekili