TÜİK dış ticaret verileri ne söylüyor?
TÜİK Şubat 2019 verilerine göre, ihracat yüzde 3,4 artarken ithalat yüzde 16 azalış gösterdi. Arındırılmış verilerse ihracatta artış değil, düşüş olduğunu söylüyor. Son veriler, Türkiye ekonomisi ve dış ticaret açığı açısından önem arz ediyor.
ANKARA - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Şubat 2019 dış ticaret verilerini açıkladı. TÜİK verilerine göre, şubat ayında ihracat yüzde 3,4 artarak 13 milyar 593 milyon dolar, ithalat yüzde 16,9 azalarak 15 milyar 727 milyon dolar oldu.
Öte yandan mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış veriler, ihracattaki daralmayı işaret ediyor. Şubat 2019’da bir önceki aya göre ihracat yüzde 0,2 azalırken ithalat yüzde 2,8 arttı. İthalat ve ihracat arasındaki farkın neden olduğu dış ticaret açığı 2 milyar 134 milyon dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı Şubat 2019’de yüzde 69,4’ten yüzde 86,4’e çıktı.
İHRACATTA ALMANYA, İTHALATTA RUSYA LİDER
Türkiye’nin Şubat 2019’da yaklaşık 30 milyar olan dış ticaretinin istikametlerinde değişiklik yaşanmadı. Almanya'ya yapılan ihracat 2019 Şubat ayında 1 milyar 225 milyon dolar oldu. Birleşik Krallık 857 milyon dolarla ikinci, İtalya, 815 milyon dolar ile üçüncü sırada yer aldı. İhracat açısından lider yine Rusya. Rusya'dan yapılan ithalat Şubat 2019’da 1 milyar 577 milyon dolar düzeyinde. Rusya’yı 1 milyar 371 milyon dolar ile Çin, 1 milyar 347 milyon dolar ile Almanya takip etti.
ARINDIRILMIŞ VERİLERİN SÖYLEDİĞİ
TÜİK verileri incelendiğinde ihracattaki gerileme dikkat çekici. Ocak ayında yüzde 5,9 artan ihracat, şubat ayında yüzde 3,4 artış gösterdi. Ocak ve şubat ayı verilerinde mevsim ve takvim etkisi arındırıldığında ihracat Ocak 2019’da yüzde 5,4 artış, Şubat 2019'da yüzde 0,2 düşüş gösterdi. İhracat verisindeki bu düşüş mart ayında da benzer biçimde devam ederse, büyüme verilerini de aşağı çekmesi beklenebilir.
Benzer biçimde ithalat verilerine mercek tutulduğunda mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat Ocak 2019’da yüzde 4,9; Şubat 2019’da yüzde 2,4 artış gösterdi. İthalattaki artışın yavaşlaması, iç talepteki daralmayı açık ediyor. İç talepteki daralmada dolar/TL ve Euro/TL paritesi de etki ediyor. Ocak ve Şubat 2018’de 3,8 düzeyinde seyreden dolar ve 4,6 seyreden Euro, 2019’da tırmanışa geçti. Her iki para biriminin TL karşısındaki konumu 29 Mart 12.00 itibariyle dolar 5,65 ve Euro 6,34.
ALMANYA EKONOMİSİNİN SEYRİ TÜRKİYE’DE YANKI BULUR
TÜİK dış ticaret verileri konusunda ekonomi uzmanı Mustafa Sönmez, "İç talepteki daralmanın yanında ihracat verisindeki düşüşe bakılması gerekiyor" dedi. Sönmez, takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış ihracat verisindeki düşüşe dikkat çekti ve daralmanın yüzde 0,2 olduğunu belirtti. Sönmez, cari denge açısından birkaç ay ihracatın önde gitmesine karşın yeniden gerilemenin baş göstermesinin de olumsuzluk yarattığının altını çizdi.
İthalat ve ihracattaki kıdemli adresler konusundaysa Sönmez sözlerini şöyle sürdürdü: "Türkiye ihracatında ilk sırada Almanya var. Almanya ekonomisinde meydana gelebilecek durgunluk Türkiye’nin ihracatına olumsuz etki edecektir."
Rusya’nın ithalatın ana durağı olması konusuna da değinen Sönmez, Rusya ithalatında enerjinin ağırlıkta olduğunu, bunun bağımlılık ilişkisini yeniden gösterdiğini ve ekonomi daralsın daralmasın zorunlu ithalat kalemlerinin ekonomide önemli bir yerde olduğunu belirtti.