'Turizmci annesinin evine taşındı'

Özlem Akarsu Çelik  [email protected]

DUVAR - Dünya Turizm Örgütü, 2016 yılında uluslararası turist sayısında yüzde 4'lük büyüme yaşanacağını açıklamıştı. Türkiye'de ise durum tam tersi çünkü 2015 yılı verilerine göre, 1 milyar 184 turist öncelikle 'güvenli rotaları' tercih etti. Patlayan bombalar, diplomatik krizler ve darbe girişimi turistleri Türkiye'den uzaklaştırdı. Turizmin üç önemli noktası olan İstanbul, Antalya ve Kapadokya'dan üç tecrübeli turizmcinin anlattıkları tablonun vahametini gözler önüne seriyor.

Maaşları ödeyebilmek için krediye başvurduk

Atıl Ulaş Cüce - Kapadokya, Antalya ve Karadeniz'de doğa ve kültür turları yapan bir seyahat acentesinin sahibi ve rehber

Biz 15 yıllık bir acenteyiz. İlk kez gelirimiz düştü. Personel maaşları için krediye başvurduk, personel sayımızı azalttık. Kapadokya'da düşüş yüzde 70 civarında. 7, 8 ve 9'uncu ayların turizm geliri ekonomiyi doğrudan etkiler. Durumun vahameti önümüzdeki aydan itibaren görülecek

"TURİZM EYLEM PLANI" 10 BÜYÜK ŞİRKET İÇİNDİ

23 Şubat 2016 tarihinde dönemin Başbakanı Davutoğlu, '2016 Turizm Eylem Planı'nı açıkladı. O Türkiye'deki 10 büyük turizm şirketinin işine yarayacak bir plandı. Biri battı, 9 şirket kaldı. Bizim gibi küçük acentelerle ilgisi yoktu. 3 yıldır 4'üncü turizm bakanımız. Bu bile istikrarsızlığın ve sektörün önemsenmediğinin kanıtı.

JAPONLAR SURİYE'DEKİ OLAYDAN DOLAYI GELMİYOR

Güvenlik ve ülkenin imajı en önemli konu. 3 yıl önce Göreme'de Japon iki kadın turistten birinin öldürülmesi, diğerinin tecavüze uğraması büyük infiale neden olmuştu. Ancak o olay bile IŞİD'in Suriye'de iki Japon gazetecinin başını keserek öldürmesi kadar ağır bir sonuç doğurmadı. Türkiye'de hayat düzelse Amerikalılar 2018'de gelmeye başlar ama Japonlar gelmez. 2000 kişinin yaşadığı Göreme'de 130 tane pansiyon, otel var. Herkes fiyat düşürerek çıkış bulmaya çalışıyor ama insanlar güvende olamayacağı bir ülkeye gelmek istemiyor.

KAPADOKYALI TURİZMCİNİN UMUDU YABANCI DİZİLER

Brezilyalılar Kapadokya'da St. George adıyla bir 'sabun köpüğü' dizi çekmişti. O dizi sayesinde charter'larla Brezilya'dan epey turist geldi buraya. Şimdi de Malezya dizisi çekiliyor. Turizm firmaları da bu dizilere sponsor oluyor.

Düşmanlık karşılıklı tırmandırılıyor

Celal Eroğlu - 25 yıllık turizm rehberi

Türkiye'de batıya karşı aleni bir düşmanlığa doğru gidiş var tamam ama batıda da aynı şekilde Türkiye düşmanlığı ve artan İslamofobi ortada! Türkiye'nin farkı laik-müslüman ülke imajıydı. Her sene buraya 35 milyon turist geliyordu, karşılıklı etkileşim oluyordu. Turizmciden çaresizi yok bugün Türkiye'de. Asıl tablo sonbaharda ortaya çıkacak.

HEPİMİZ HAZIRDAN YİYORUZ 

İşler kötü değil, iş yok! Hepimiz hazırdan yiyoruz. 30 yıllık rehber arkadaşım, "Geçen gün Atatürk Havalimanı'na grup karşılamaya gittim. Oradaki tek rehberdim. Bunca yıl böyle bir şey görmedim" dedi. Kültür turlarının en önemli noktası İstanbul'dur. Bu sene otelini hiç açamayan hatta kapatmayı düşünenler var. İstanbul Antalya'dan daha kötü durumda.

TURİZMCİ FİYAT DÜŞÜRÜYOR 

Küçük bir acenteyle ama özel jetlerle gelen Amerikalılar'la çalışıyordum. Geçen sene 80 Amerikalı turisti Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da dini bir tura götürmüştüm. Diyarbakır'da, Sur'da, Van'da gezmiştik. Bir de şimdi bakın! Fiyatlar düşüyor. Kalite bozulacak ama Ruslar da sırf daha ucuz olduğu için tercih edecekler Türkiye'yi.

GEMİLERDEN İNMEYE KORKUYORLAR 

Kruvaziyer(büyük gezinti gemisi) ile gelenler şehir turuna çıkarlar, alışveriş yaparlar ve buralarda para harcarlar. Şimdi güvenlik kaygısıyla gemiden inmeye korkuyorlar.

SEKTÖRÜ İRANLI VE ARAP TURİSTLER CANLI TUTTU 

Çok alışveriş yapmadıkları ve pazarlığı sevdikleri için turizmcilerin son tercihi de olsa İranlı turistler biraz olsun sektörü canlı tuttu. İstanbul'u ayakta tutansa Arap turistler. Alibeyköy'de, Halkalı'da 1+1 daireleri 700 bin TL'ye satın alıyorlar. Araplar daha çok Taksim'de kalır, AVM'lerde veya Laleli'de alışveriş yapar. Harcama gücü yüksektir ama çok gezmez. Darbenin de etkisiyle şunu yaparlarsa, 'batılı gelmezse gelmesin, Rus, Arap, İranlı gelsin' derlerse turizmdeki çeşitlilik ölür.

Yetişmiş iş gücünü kaybedeceğiz

Yunus Özdemir - Arkeolog, turizm rehberi

Kriz böyle devam ederse bu işi layıkıyla yapan insanlar sektör değiştirmek zorunda. Yetişmiş iş gücünü kaybedeceğiz. Rehberler arasında evini kapatıp anne babasının yanına dönen arkadaşlarımız var. Arkadaşlarımı aramaya, hal hatır sormaya çekiniyorum.

2017 TURLARIM DA İPTAL OLDU 

Benim turlarımın hepsi iptal oldu. 2017 için ön ödemesini aldığım turlar bile iptal oldu. Turizm sektöründe orta ve küçük işletmeler, bu işin emektarı insanlar çok zor durumda. Asıl desteklenmesi gereken onlar.

LAİK MÜSLÜMAN İMAJ YERLE BİR 

İnsanlar patlayan bombaları unutabilir ama Türkiye'nin bozulan imajını düzeltmek çok zor. Ülkenin laik-müslüman imajı yerle bir. Batıda da yükselen bir islamofobi var. Turizm çok keyifli, liberal bir sektördür, uzun soluklu bir iştir. Rus turistleri düşünün. 20 yılda oluşturulmuş, 4.5 milyona ulaşmış bir pazardı, bir anda yok oldu. Şimdi toparlanmaya çalışıyor.

ASIL PARAYI ABD'LİLERDEN KAZANIYORDUM 

Asıl Türkiye'yi keşfetmeye, öğrenmeye gelen, parayı harcayan insanlar gelmedi bu sene. O 4.5 milyon Rus'dan kazanacağımız parayı belki 100 bin Amerikalı'dan kazanıyorduk biz. Bu hiç konuşulmadı.10 yıldır Amerikalılar ile çalışıyorum ve bu sene hiç Amerikalı turum yok.

BAKANLIĞIN İŞE ALDIĞI 1200 KİŞİ NE YAPACAK?

Durum böyleyken Turizm Bakanlığı, İşkur ile birlikte 1200 kişiyi, tarihi ve turistik yerlerde tanıtım görevi yapması için işe aldı. Bu kişilerin bilgisi, dili bu işi yapmaya yeterli midir? Bu kadar rehber işsizken bu insanların istihdamıyla ne amaçlanmaktadır? Biz daha bu sorulara yanıt bulmuş değiliz.