Bir kaybeden olarak Bharara!

DUVAR - Rıza Sarraf’ın geçtiğimiz yıl Miami’de tutuklanmasıyla birlikte Türkiye medyasında uzun süre adından söz ettiren New-York Başsavcısı Preet Bharara, Trump yönetimince görevden alındı.

Başsavcının adı ABD Senatosu üyelerine karşı açılan yolsuzluk davaları, çokuluslu şirketlere ve Rıza Sarraf’a (Reza Zarrab) açılan (ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımların göz ardı edilerek kara para trafiği yürütülmesi konusundaki) ceza davalarıyla birlikte anılıyordu. ABD medyasındaki genel kanı, Bharara’nın Trump yönetimince hiç de makbûl görülmediği, bu nedenle görevden alındığı yönünde.

New York Times’da Benjamin Weiser, Ben Protess, Matthew Goldstein ve William K. Rashbaum imzasıyla 12 Mart'ta yayınlanan analiz yazısında savcı Bharara'ya ilişkin şu bilgiler yer aldı:

Manhattan'da Birleşik Devletler avukatı olarak görevine başlamasından on gün sonra, Preet Bharara siyasetçi ve savcı dünyalarının arasındaki çatışmaları gördü.

New York'ta Senatör Chuck Schumer ile Demokrat bir bağışçı hakkında hassas bir soruşturma yapmak için bir toplantı düzenledi. Bharara, Schumer'in baş danışmanıydı ve Bay Schumer, Bay Bharara'yı savcılığa davet etmişti.

Toplantıda, Bay Bharara, savcılarına bağışçı Hassan Nemazee'ye karşı bir dava açacak yeterli delil olup olmadığını sordu. Savcılardan Daniel W. Levy (şimdi özel ofisinde çalışıyor), yıllar sonra Bay Bharara'ya geniş kapsamlı bir banka dolandırıcılığı yapıldığını söylediğini hatırlıyor.

"Öyleyse onu al" demiş Bay Bharara.

Manhattan'daki en yetkili federal savcı olmasının ardından ilk davalarından biri olan bu dava, Bharara'nın görevi boyunca bir dizi kamu yolsuzluğu, terörizm, sivil haklar ve Wall Street davaları için temel aldığı bir görüşü içeriyor: Siyaset ve soruşturmalar birbirine karıştırılmıyor.

Ancak şimdi, göreve başlayalı yedi yılı aşkın bir süre olduktan sonra, 48 yaşındaki Bay Bharara tam da siyasetin özüne ilişkin bir kararın sonunda, kendisini bir 'kaybeden' olarak buluyor.

'ADALETİN TEMEL ÖLÇÜSÜ TAM BAĞIMSIZLIKTIR'

Cumartesi günü, Trump Yönetimi’nin Adalet Bakanlığı kendisini derhâl istifaya çağırsa da bunu reddetti ve ardından görevden alındı. Cuma günü yayınlanan ve Obama yönetiminde görev yapan diğer hukukçuların da uyguladığı bu emir, yeni seçilmiş başkan Donald J. Trump'ın Bay Bharara'ya gitmesini söylemesinden sadece birkaç ay sonra geldi.

Başsavcı Bharara, Cumartesi günü yaptığı açıklamada "Adaletin temel ölçülerinden birinin mutlak bağımsızlık olduğunu, bunun her gün hizmet ettiği mihenk taşı olduğunu" söyledi.

Bay Bharara'nın siyasi angajmanlardan uzak bir biçimde  yürüttüğü izlenimi veren görevine ani ve son derece politik bir son verilmişti ve bu durum her iki partinin güçlü siyasetçilerinin kovuşturmalarıyla bağlantılı olarak görüldü; örneğin eski Demokrat Senato Başkanı olan Sheldon Silver ve eski Senato’daki Cumhuriyetçi çoğunluk lideri Dean G. Skelos (Her ikisi de temyiz yoluna gitti) soruşturmaları devam ediyor.

Bharara ekibi görevden ayrılırken, New York Belediye Başkanı Bill de Blasio'nun fon artırma kampanyasıyla ilgili bir yıldır süren soruşturmada da kritik bir döneme giriyor ve Andrew M.'nin eski yardımcılar grubunu denetlemeye hazırlanıyordu. Cuomo, rüşvet ve yolsuzlukla ilgili kovuşturuluyor.

Bay Bharara'nın görevden alınması, son verilen görevi sonrasındaki kariyer planlarıyla ilgili spekülasyonları artıracaktır. 2014’te New York Times'a verdiği röportajda "Siyasi bir görev çağrısı yapmayı hiç çekici bulmuyorum ve istemiyorum” diyerek, Bay Trump ile olan çatışmasına, "Şimdilik ya da şimdiye kadar" sözleriyle atıfta bulunmuş olabilir. Sonuçta, Bharara’nın siyaset dünyasında yıldızı yükseliyor.

...

'YÜKSEK MAKAMLARDAKİ KİŞİLER YASALARI İHLAL ETMESİNLER'

Bharara, 2015 yılında New York Hukuk Bürosu'nda yaptığı konuşmada "Gündelik politikaları kriminalize etmeye çalışmıyoruz" demişti. Savcılık yetkilileri, parmaklarını şıklatıp "ahlak polisleri" gibi görev yapmıyorlar; yetkililerin yardımcı olmasından başka bir şey istenmiyor. "Sadece paramızı çaldırmamaya çalışıyorlar" demişti. "Yüksek makamlardaki kişilerin yasa ihlâllerini durdurmasını istiyoruz. Basit ve mütevazi bir talep gibi görünüyor."

Kamu yolsuzluk biriminin Bay Silver ve Bay Skelos'u mahkum ettirmeleriyle birlikte Bay Bharara, bir düzine görevdeki veya eski eyalet yasama organının yanı sıra 15 yerel yetkili, parti liderleri, siyasi danışmanlar ve fon arttırıcılarını kovuşturdu. Bunlara iki eski New York Belediye Meclisi üyesi de dâhildi. Sadece biri beraat etti.

Savcı Bharara'nın kamu yolsuzluk soruşturmalarının hepsinin cezai suçlamalara yol açmadığı, Mart 2014'te Bay Cuomo'nun, valinin dokuz ay önce büyük bir destek kitlesi oluşturduğu bir yolsuzluk komisyonunun derhal kapatılması konusunda kapsamlı bir inceleme başlattığı da belirtildi. Temmuz 2014'te yayınlanan bir Times araştırması, Moreland Komisyonu olarak bilinen panelin dağıtılmasından önce Bay Cuomo'nun çalışmasını engellediğini ve valiye bağlanan ya da kendisine kötü niyetle yansıyabilecek konular üzerine yoğunlaştığında müdahale ettiğini gösterdi.

Ancak bir yıldan uzun süren bir soruşturma sonrasında Bay Bharara, Ocak 2016'da bürosunun "ortaya koyacak ek kanıt olmadığı takdirde federal bir suçun kanıtlanması için yeterli sebep bulunmadığı" sonucuna vardığını söyledi.

Moreland Komisyonu da Bay Bharara'nın düşüncesinden pek uzak değildi. Pazar öğleden sonra, yakın zamanda açılmış bir kişisel Twitter hesabı kullanarak "Bu arada, Moreland Komisyonu’nun neye benzediğini biliyorum" denildi.

...

BHARARA 11 EYLÜL ZANLILARINA KARŞI

Bharara, uluslararası teröristleri, uyuşturucu barınaklarını ve para aklama memurlarını yargılayan küresel erişimi genişletti. Obama yönetimi, 11 Eylül saldırılarını planlamakla suçlanan bir kişinin davası için Manhattan'a Halid Shaikh Muhammed de dahil olmak üzere beş Guantanamo Körfezi tutuklusunu getirme planlarını iptal ettiğinde en büyük dava elden kaçmış olabilirdi.

Ancak Bay Bharara’nın savcıları, Usame bin Ladin'in damadı ve onun sözcülerinden biri olan Süleyman Ebu Ghaith gibi teröristlere karşı büyük bir sonuç kazandı; Sivil sistemde yargılanan ilk Guantanamo tutuklusu Ahmed Halafan Ghailani; ayrıca 2010'da, Times Meydanı'nda bir bombalı araç patlatmaya çalışan Pakistanlı bir göçmen olan Faisal Shahzad. Bu üç kişinin hepsi de ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

Ekim ayında, Eylül ayında gerçekleşen ve Manhattan'da 30 kişinin yaralanmasına neden olan bir bombadan kaynaklanan suçlamalar nedeniyle Ahmad Khan Rahimi'yi sorgulamak üzere karar alınmıştı. Rahimi ise suçsuz olduğunu iddia ediyordu.

...

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk medyasının haberlerine göre Bay Bharara'nın Türk ve İran vatandaşlığına sahip zengin bir tüccar olan Reza Zarrab'ın yargılanmasının ardında "kötü niyet" olduğunu söylemişti. Zarrab ise ABD'nin İran üzerindeki yaptırımlarını ihlâl etmekten suçlu bulunmadığını öne sürmüştü.

...

Beyaz yakalı alanda Sayın Bharara, hedge fon endüstrisinde içeriden bilgi alanların ticaretine yaptığı sert darbe nedeniyle de iyi hatırlanabilir. Göreve başlamasından önce başlayan uzun süren bir soruşturma sonucunda, ortaya çıkan en önemli iki mahkumiyet, bir hedge-fon milyarderi olan Raj Rajaratnam ve eski Goldman Sachs direktörü ve McKinsey yönetim ortağı olan Rajat Gupta'ydı.

Bay Bharara ayrıca, Bay Cohen'in kurduğu, başarılı bir hedge-fonu olan SAC Capital'e karşı suçlamalarda bulunmaktaydı. Ancak Bharara'nın ofisi, Point72 Hisse Yönetimi  adlı büyük bir aile bürosunu işletmekte olan Bay Cohen'e kişisel servetinden 10 milyar doları aşan bir düzeyde ceza vermek için asla onay alamadı. (Çeviri: Tarkan Tufan)